5815002506

Czy jesteśmy wstanie zrozumieć cokolwiek nowego czy tylko się do tego przyzwyczajamy? Filozofowie skupili się na pojęciu prawdy, ignorując kwestie zrozumienia.

Co dzieje się w mózgu, gdy powstaje wrażenie "rozumiem"?

Zrozumieć nie oznacza możliwości przewidzenia wszystkich szczegółów: rozumiemy proces spadania liścia z drzewa, ale nie możemy przewidzieć, gdzie dokładnie upadnie gdy wieje wiatr (w odróżnieniu od toru lotu pocisku, który daje się dokładnie obliczyć).

Podobnie będzie z umysłem, możemy rozumieć ogólne zasady ale nie indywidualne zachowanie.

A więc: czy umysł może zrozumieć sam siebie?

Co możemy zrozumieć? Czy możemy zrozumieć najprostsze obiekty, np. atom wodoru?

Ciągle jeszcze pojawiają się na ten temat prace fizyków i nie widać końca!

A komórkę naszego ciała? Jedną z 10¹⁴ komórek? W ciągu sekundy rodzi się 10 milionów nowych komórek i tyle umiera.

Beznadziejne! W każdej komórce zachodzi ok. 100.000 reakcji chemicznych na sekundę. Nie da się nawet zapamiętać nazw wszystkich białek, nie da się tego zrozumieć!

A więc nauka nie rozumie! Nie do końca jest to prawda ...

Nie rozumiemy - i nigdy nie będziemy - wszystkich szczegółów, ale możemy zrozumieć ogólne zasady.

W pewnym sensie brak zrozumienia nam nie przeszkadza: fizycy nie pytają w koło "czym jest ładunek", zadowalając się zdolnością do przewidywania kiedy powstają ładunki i jaki jest tego efekt (nieliczni fizycy próbują tworzyć modele sprowadzające wszystko do geometrii czasoprzestrzeni, ale nic z tego nie wychodzi).

Czy kognitywistyka może przestać pytać "czym jest świadomość", zadawalając się wiedzą o tym, w jakich warunkach powstają wrażenia świadome i jakie struktury w mózgu muszą się w to angażować? Czyjej cele mogą być bardziej ambitne niż cele fizyki?

Niektóre fakty się wiele nie zmienią: istnieją geny, są różne typy neuronów, mają specyficzne funkcje;

w wyniku uczenia się rośnie gęstość połączeń neuronów w mózgu, tworzą się nowe. Medycyna molekularna rozwija się szybko i na poziomie molekularnym udało się nieliczne procesy zrozumieć w szczegółach.

Rozumiemy w znacznym stopniu działanie mózgu i relacje mózg-umysł, chociaż nadal nie znamy wiele szczegółów.

Nawet długą podróż odbyć można idąc małymi krokami (przysłowie chińskie).

Wszystko, co udało się dotychczas zrozumieć, jest w pewnym sensie proste.

Nowa koncepcja jest zawsze drobnym krokiem na drodze zrozumienia.

Dodajemy ją do istniejącej teorii, łatwo zrozumiałej dla specjalistów.

Zrozumienie zaawansowanych teorii wymaga wielu lat studiów!