5833210737

Naukowcy „na służbie”:

wielofunkcyjny miskant, krzyżówki wierzby, recykling

Uczelnia to nie tylko sale wykłado-

Na drugim piętrze budynku Wyższej Szkoły Ekonomii i Administracji spotkać można panów w białych fartuchach i zajrzeć do ich laboratorium. Dla laika to miejsce pełne tajemnic, gdzie jedne rzeczy' zmieniają się w drugie. Ale to nie alchemia, ty lko nauka, bardzo konkretna, bardzo przydatna.

Kilkadziesiąt patentów

Zakład Ochrony Środowiska WSEiA ma dziewięć lat. Prowadzi go prof. zw. dr hab. inż. Włodzimierz Kotowski, człowiek, który łączy pasję naukowca akademickiego z byciem użytecznym. Urodził się w 1928 roku, ukończył studia inżynierskie na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie i magisterskie na Politechnice Śląskiej.

Byd m.in. dyrektorem Zakładów Chemicznych Blachownia, dyrektorem generalnym rafinerii w Płocku, Instytutu Ciężkiej Syntezy Organicznej w Kędzierzynie Koźlu czy rektorem Politechniki Opolskiej. Ciągły poszukiwacz innowacyjnych rozwiązań ma na swoim koncie aż 54 patenty w dziedzinie przemysłu chemicznego, byl m.in. pierwszym, który dwutlenek węgla zamienił w ropę syntetyczną.

Zdobył Zloty Laur Umiejętności i Kompetencji 2006 za przetwarzanie węgli do ropy syntetycznej oraz za chemiczną utylizację odpadowego dwutlenku węgla. W tym roku Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej udekorował prof. Włodzimierza Kotowskiego Złotym Medalem za Wieloletnią Służbę.

Energetyczna wierzba Jego zakład we WSEiA to miejsce działań badawczo-wdrożeniowych, w któiych uczestniczą studenci, wykonując różnorodne dośw iadczenia, pisząc na ich temat publikowane później prace.

— Ogromna większość wykładowców' na wyższych uczelniach w Polsce zajmuje się wyłącznie przekazywaniem studentom wiedzy z określonego obszaru specjalności. Ja się koncentruję na przekazywaniu umiejętności korzystania z przekazywanej wiedzy. Dopiero przy takim podejściu studia są wysoko efektywne — uważa profesor Włodzimierz Kotowski.

W latach 2001-2003 w zakładzie zmodyfikowano na drodze krzyżowań kilka gatunków wderzby krzewiastej Salix viminalis. Sadzonki tej odmiany rosły na plantacji roślin energetycznych należącej do firmy Wena w Świerzawie kolo Jeleniej Góry. Roczny zysk z uprawy tej wykorzystywanej na opal rośliny to praw ie 1400 zl/ha. W wyniku tych działań WSEiA wydala, cieszącą się dużą poczytnością w kraju, monografię pt. „Wierzba energetyczna -uprawa i technologia przetwarzania” napisaną przez prof. zw. dra hab. inż. Włodzimierza Kotowskiego, dra inż. Jana Dubasa, dr inż. Annę Grzybek i prof. dr hab. Annę Tomczyk.

Miskantus nawet w karoserii

Kolejny efekt działalności zakładu to uprawa miskanta olbrzymiego (Miscanthus x Giganteus), tzw. trawy morskiej, na plantacji wydzielonej z terenu uczelni w Kędzierzynie-Koźlu. Z tej wysokopiennej rośliny energetycznej, osiągającej wysokość ok. 4 metrów, produkowane są tzw. pellety -maleńkie w’alce, które w sprzedaży' osiągają cenę praw ie 640 zl za tonę. Do czego służą? Prościej chyba zapytać, do czego nie służą. - My opracowaliśmy wykorzystanie miskanta jako sorbentu [ciało stale o dużej chłonności -przyp. red.] do oczyszczania wód powierzchniowych z substancji ropopochodnych. Poza tym może być stosowany w' budownictwie: do pokrycia dachów', jako kształtki, nadproża, może stanowić dodatek do lekkiego betonu, wtedy staje się budulcem ścian. Można z niego robić doniczki, zabawki dla dzieci, bo to celuloza. Miskanta używa się do ściółkowania upraw albo jako biomasy na spalenie.

Przydatny jest nawet w... produkcji karoserii samochodowych czy okien - wymienia dr inż. Bronisław’ Wyżgolik, pracownik zakładu. Uczelnia starała się w Urzędzie Miejskim w Bytomiu o dofinansowanie na zagospodarowanie nieużytków miskantem w'raz z technologią jego przetwarzania do pelle-tów dla celów grzewczych miasta, jednak doraźny brak środków finansowych bytomskiego magistratu uniemożliw ił inwestycję. Miskanta można oglądać też przed budynkiem WSEiA w Bytomiu.

Wiadro z siatki

W 2009 roku zakład podjął się typowego recyklingu: z plastikowych butelek PET czy wszędobylskich siatek-jednorazówek wytwarzany jest granulat (2 tys. ton rocznie) w jednej z hal na terenie Elektrowni Blachow nia w Kędzierzynie-Koźlu w filii firmy „Eko-Petrol- Recy-kler”. Przedsięwzięcie łączy cel gospodarczo-ekonomiczny i ekologiczny.

Ze zużytych odpadów' tworzyw sztucznych można po ich przekształceniu produkować np. wiadra, skrzynki na warzyw a.

To działanie zaowocowało liczącym 414 stron podręcznikiem „Podstawy odzysku, recyklingu i unieszkodliwiania odpadów'” napisanym przez dr Renatę Przywarską i prof. zw. dra hab. inż. Włodzimierza Kotowskiego, który zyskał dużą popularność wśród specjalistów' w’ całym kraju.

DWZ