5935182531

202 Robert Suwaj

troli sądowej obejmuje ocenę zgodności z prawem aktu administracyjnego i zastosowanie odpowiednich środków¹².

Po drugie, w sposób bardzo szeroki w rekomendacji rozumie się pojęcie aktu administracyjnego, przyjmując, że będzie nim każdy akt administracji publicznej „wydany w wykonaniu obowiązków publicznych, zarówno indywidualny, jak i normatywny, który może naruszać prawa lub interesy osób fizycznych i prawnych, a także stan bezczynności, gdy organ zaniecha działania, będąc do niego zobowiązany, albo odmawia podjęcia czynności na żądanie”¹³.

Po trzecie wreszcie, podkreślić należy, że równie szerokie jest rozumienie przez Komitet Ministrów podlegającego ochronie sądowej pojęcia „bezprawność”, przez którą rozumie się zarówno niezgodność z prawem, wspomnianą już bezczynność organu oraz naruszenie prawem chronionego interesu¹⁴.

Wśród standardów zaproponowanych w rekomendacji są m.in.:

a)    rozpoznawanie sprawy przez bezstronny i niezawisły sąd,

b)    kontradyktoryjność postępowania sądowego i równość stron,

c)    obowiązek szczegółowego uzasadniania orzeczeń,

d)    prawo strony do wniesienia środka odwoławczego od wyroku sądowego przynajmniej w „sprawach ważniejszych”¹⁵.

Odnosząc powyższe standardy, stanowiące zalecenia do zastosowania w porządkach prawnych krajów Wspólnoty Europejskiej, do krajowego systemu prawnego sądowej kontroli administracji publicznej, należy wskazać na pełną zgodność rozwiązań krajowych z zaleceniami rekomendacji. Nie budzą wątpliwości kwestie niezawisłości sądów administracyjnych, gwarantowanej przez Konstytucję RP w art. 10 ust. 2, art. 173 i art. 175 ust. 1. Rozwiązania w zakresie bezstronności są realizowane w przepisach o wyłączeniu sędziego¹⁶. Kontradyktoryjność postępowania gwarantują rozwiązania przyjęte w Prawie o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej: p.p.s.a.), dające prawo każdej stronie do wyrażania stanowiska w sprawie oświadczeń i dowodów prezentowanych przez stronę przeciwną, co może przyjmować formę odpowiedzi na skargę (art. 54 § 2 p.p.s.a.), odpowiedzi na skargę kasacyjną (art. 179 p.p.s.a.) oraz czynnego udziału w rozprawie (zgodnie z art. 106 § 2 p.p.s.a. strony zgłaszają ustnie swoje żądania i wnioski oraz składają wyjaśnienia; strony mogą ponadto wskazywać podstawy prawne i faktyczne swych żądań i wniosków; przewodniczący udziela głosu pozostałym stronom według ustalonej przez siebie kolejności).

¹²    Pkt A.2. rekomendacji i pkt 18-25 memorandum wyjaśniającego.

¹³    Pkt A.l.a-h rekomendacji oraz pkt 12-17 memorandum wyjaśniającego.

¹⁴    H. Izdebski, op. cit., s. 133.

¹⁵    Ibidem, s. 135.

¹⁽⁾ Rozdz. 5 dz. I ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).