15
samodzielna kategoria jednostek regionalnych. Wyróżniają się o tyle, o ile wynika to z kryteriów wydzielania jednostek podstawowych i wyższych, a także o ile pozwalała na to skala opracowania.
Rozpatrując zagadnienia wstępne dokonanej regionalizacji należy zwrócić uwagę na wpływ skali, w jakiej analizuje się zmienność przestrzenną szaty roślinnej, na szczegółowość i inne cechy podziału regionalnego. Przyjęto, że na potrzeby rozpatrywania zróżnicowania regionalnego szaty roślinnej Polski najwłaściwsza jest skala 1:1 min jako podstawowa, z możliwością zmniejszania do reprodukcji do skali 1:2 min lub nieznacznie mniejszej. Skala określa minimalną wielkość jednostek podstawowych. Przyjęto, że jednostka podstawowa powinna mieć rozciągłość w terenie nie mniejszą niż 10 — 20 km, co daje 5—10 mm-na mapie w wersji ostatecznej. Oznacza to, że jednostki podstawowe przyjęte do regionalizacji w skali przeglądowej nie muszą być najmniejszymi jednostkami regionalnymi, jakie można by wydzielić rozpatrując lokalne zróżnicowanie roślinności.
Wychodząc z poprzednio omówionych założeń metody, tryb pracy przy regionalizacji przedstawiał się według poniższych punktów:
— określenie kryteriów wydzielania jednostek terytorialnych stopnia podstawowego;
— wydzielenie jednostek podstawowych na mapie;
— ustalenie specyfiki poszczególnych jednostek;
— ustalenie (obliczenie) podobieństwa poszczególnych jednostek;
— stworzenie typologii;
— wykonanie mapy typologicznej;
— analizowanie rozkładu w przestrzeni jednostek typologicznych z uwzględnieniem fizycznogeograficznych i biogeograficznych uwarunkowań rozkładu.
Określenie kryteriów wydzielania jednostek terytorialnych drugiego szczebla, rozpoczyna od nowa cykl wyżej przedstawiony dla jednostek wyższej klasy.
4.2. WYDZIELENIE I CHARAKTERYSTYKA PODSTAWOWYCH JEDNOSTEK REGIONALNYCH (PODOKRĘGÓW)
ORAZ KLASYFIKACJA KRAJOBRAZÓW ROŚLINNYCH POLSKI
4.2.1. WYDZIELENIE I OPIS PODOKRĘGÓW
Podstawowe jednostki regionalne podziału geobotanicznego, utożsamione z podokręgami w sensie W. Szafera (1972), wydzielono na podstawie zróżnicowania potencjalnej roślinności naturalnej, odzwierciedlonego na mapach przeglądowych. Dysponowano mapami wykonanymi przez wielu autorów, zgromadzonymi w archiwum Zakładu Biogeografii Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN. Używano map przeglądowych w skali 1 :300 000 oraz map w pierworysach na podkładzie topograficznym w skali 1 :100 000.
Treść map analizowana była przede wszystkim ze względu na wyróżnienie obszarów o jednorodnym potencjalnym krajobrazie roślinnym (Matuszkiewicz J. 1978, 1979a, 1979b, 1981 a, 1981 b, 1987a). Starano się zatem wydzielić potencjalne fitokompleksy krajobrazowe (sensu Matuszkiewicz J: 1978), okre-