Sklepik internetowy Od A do Z sklepik

Spis treści
Wst�p..........................................................................................................................7
Uke"ad ksiĄłki .............................................................................................................8
Stosowane oznaczenia ...............................................................................................8
Hase"a...........................................................................................................................9
Budowa widocznej strony internetowej...........................................................10
Analizowane pole ..........................................................................................11
Mae"e i wielkie litery w zapytaniach...............................................................11
Ograniczenie liczby odsye"aczy ......................................................................11
Przygotowanie strony do rejestracji...............................................................12
Serwery lustrzane...........................................................................................14
Wyrałenia wymagane i niepołĄdane.............................................................14
Wyszukiwanie program�w ............................................................................15
Wyszukiwanie w Internecie...........................................................................15
Znaki globalne ...............................................................................................17
Znaki narodowe .............................................................................................17
HTML.................................................................................................................18
..................................................................................................................19
...............................................................................................19

.................................................................................................19
................................................................................................................19
............................................................................................................19
.......................................................................................................19
........................................................................................19
........................................................................................................19

................................................................................................................19
...................................................................................................19
..........................................................................................................19
........................................................................................................20 ....................................................................................20..............................................................................................................20 ........................................................................................................20 ................................................................................................................20 ........................................................................................................20 ..................................................................................................................20 .............................................................................................20 ...............................................................................................................20 ..............................................................................................................20 .................................................................................................................20 4 Sklepik internetowy. Od A do Z ............................................................................................................20 .....................................................................................................20 .....................................................................................................21 ...................................................................................................21 _{...........................................................................................................21 ^{............................................................................................................21 ................................................................................................................21 Budowa dokumentu HTML...........................................................................21 Cytat...............................................................................................................23 Domyślny rozmiar czcionki...........................................................................23 Formatowanie tekstu......................................................................................24 Indeks dolny...................................................................................................25 Indeks g�rny ..................................................................................................25 Kolor czcionki ...............................................................................................25 Kolor i rozmiar czcionki, e"Ączenie.................................................................26 Koniec linii ....................................................................................................26 Linia pozioma ................................................................................................27 Link................................................................................................................27 Link graficzny................................................................................................27 Link tekstowy ................................................................................................28 Link tekstowy jako cz�śĘ akapitu ..................................................................29 Lista ...............................................................................................................29 Lista numerowana..........................................................................................30 Mae"a czcionka................................................................................................31 Nage"�wek.......................................................................................................31 Napis kursywĄ................................................................................................32 Napis wycentrowany......................................................................................32 Nowy akapit...................................................................................................33 Odsye"acz.........................................................................................................34 Odsye"acz tekstowy .........................................................................................34 Paragraf wst�pny i komentarz .......................................................................34 PoczĄtek i koniec znacznika ..........................................................................34 Przejście do nowego wiersza .........................................................................35 Rozmiar czcionki ...........................................................................................35 Tekst migajĄcy...............................................................................................36 Tekst pochye"y.................................................................................................36 Tekst podkreślony..........................................................................................36 Tekst pogrubiony ...........................................................................................36 Tekst preformatowany ...................................................................................37 Tekst przekreślony.........................................................................................37 Twardy koniec linii........................................................................................37 Java .....................................................................................................................37 JavaScript...........................................................................................................38 Dwie strony WWW ze skryptami..................................................................38 Data i czas......................................................................................................39 Zegarek ..........................................................................................................40 Sklepik internetowy. Od A do Z 5 Komercyjne zastosowanie Internetu ................................................................41 Adresy firm poszukujĄcych pośrednik�w......................................................42 Systemy wynagrodze� ...................................................................................46 Systemy wymiany baner�w...............................................................................47 BAN4U ..........................................................................................................47 Baner za Baner...............................................................................................47 Banner Mania.................................................................................................48 Banner Power.................................................................................................48 Banner Show..................................................................................................48 Darmowa Reklama ........................................................................................48 Gay Banner ....................................................................................................49 Magic Banner.................................................................................................49 Motoring Banner Exchange...........................................................................49 Net On's .........................................................................................................49 Podaj Dalej.....................................................................................................50 Q-System .......................................................................................................50 SEX Banners..................................................................................................50 Smart Links....................................................................................................51 Sponsoring .....................................................................................................51 Trzy sposoby na przygotowanie odwiedzanej strony WWW ........................52 1. Tytue" strony................................................................................................52 2. Znaczniki ...................................................................................53 3. Komentarz..................................................................................................54 Za darmo ............................................................................................................54 Zake"adanie darmowego konta e-mail ..............................................................54 Zasoby dla tw�rc�w stron .................................................................................55 AdaURL.........................................................................................................55 Meta Medic....................................................................................................56 Pollinks ..........................................................................................................56 Rejestracja domeny........................................................................................57 Submit Wolf...................................................................................................58 WebPosition Gold..........................................................................................59 Wyszukiwarki i katalogi ................................................................................59 6 Sklepik internetowy. Od A do Z Ńń A czym najtrudniej handlowaĘ? ń Zapae"kami. To wyjĄtkowo trudna sztuka, ale jeśli jĄ sobie przyswoisz, milion mołesz zbiĘ w ciĄgu jednego roku�. Wiktor Suworow ŃAkwarium� Wst�p World Wide Web jest jednĄ z najszybciej rozwijajĄcych si� use"ug w Internecie. PrzyczynĄ jej popularności jest dost�pnośĘ Internetu dla tw�rc�w stron oraz mołli- wośĘ zaprezentowania dokumentu szerokiemu gronu odbiorc�w rozsianych po ca- e"ym świecie. ChcĄc upowszechniaĘ swoje poglĄdy za pomocĄ druku naleły po przygotowa- niu materiae"u zgromadziĘ fundusze na wydanie odpowiedniej liczby egzemplarzy, a nast�pnie zorganizowaĘ dystrybucj� publikacji. KorzystajĄc z Internetu trzeba przygotowaĘ materiae", umieściĘ go na serwerze i przekazaĘ informacj� pod jakim adresem mogĄ go znale�Ę grupy zainteresowa- nych os�b. Strony WWW mołna tworzyĘ za pomocĄ specjalizowanych narz�dzi w rodzaju MS Publisher, MS FrontPage, Netscape Composer. Mołna do tego celu wykorzy- staĘ r�wnieł edytory tekstowe, kt�re zapisujĄ dokumenty w formacie HTML (nale- ły do nich np. MS Word 97 i nowsze wersje). Wiele program�w do profesjonalnego ske"adu tekstu (np. PageMaker 6.5 PL) ma r�wnieł mołliwośĘ zapisu pracy w formacie HTML. NiezaprzeczalnĄ zaletĄ powyłszych aplikacji jest to, łe oferujĄ mołliwośĘ ko- rzystania z kreator�w, bez potrzeby poznawania j�zyka HTML czy Java, czy pa- mi�tania o niezb�dnych ske"adnikach publikacji. Tworzenie dokumentu polega jedy- nie na wybieraniu jednej z mołliwych opcji i przechodzeniu do kolejnego etapu. Programy te pozwalajĄ r�wnieł na wkomponowanie w publikacj� wielu ele- ment�w graficznych. MogĄ to z e"atwościĄ zrobiĘ osoby, kt�re nie majĄ zmyse"u estetycznego, bowiem program sam zaproponuje palet� barw i rozmieści grafiki na stronie. Naleły jednak pami�taĘ, łe nawet pi�kna witryna rzadko jest odwiedzana. Dla- czego tak si� dzieje? Przede wszystkim dlatego, łe e"Ącza wykorzystywane do przesy- e"ania plik�w sĄ silnie obciĄłone. Spowolnienie transmisji nasila si� wraz ze wzrostem odlege"ości pomi�dzy serwerem a komputerem za pomocĄ kt�rego sĄ one odczytywa- ne. Praktyka wskazuje, łe w wi�kszości przypadk�w, jeśli strona nie pojawi si� po upe"ywie 30 sekund od rozpocz�cia wczytywania, oglĄdajĄcy rezygnuje z jej odwie- dzenia. Jełeli na stronie umieścimy maksymalnĄ liczb� wiadomości w najmniej- szym mołliwie pliku, w�wczas czas wczytywania strony znacznie zmaleje. Mołe to r�wnieł spowodowaĘ, łe zacznĄ jĄ odwiedzaĘ osoby z odleglejszych zakĄtk�w świata. 8 Sklepik internetowy. Od A do Z Przy wyborze materiae"u do tej ksiĄłki przyj�to nast�pujĄce zae"ołenia: N Witryny WWW tworzone sĄ nie tylko dla satysfakcji autora, lecz takłe po to, aby zaprezentowaĘ je jak najszerszemu gronu odwiedzajĄcych. N Brak funduszy na zakup drogiego oprogramowania graficznego lub powierzenie wykonania projektu specjaliście, nie jest dostatecznym powodem niemołności publikowania w Internecie. W ksiĄłce opisano spos�b tworzenia publikacji internetowych przy minimal- nych kosztach. Do ich wykonania wystarczy: N komputer z systemem Windows 3.X, N instalowany razem z nim Notatnik, N przeglĄdarka stron WWW, N opcjonalnie, do wykonania grafik mołna ułyĘ programu PaintShop Pro w wersji 3, 4, 5 lub 6. Ilustracje do ksiĄłki zostae"y wykonane na komputerze z systemem operacyjnym Windows NT 4.0 PL. Do edycji plik�w HTML wykorzystano Notatnik. Jako prze- glĄdarki ułyto programu Netscape Communicator 4.X. W przypadku zastosowania innego oprogramowania szczeg�e"y ekranu mogĄ wy- glĄdaĘ nieco inaczej, lecz zasady tworzenia stron WWW pozostanĄ niezmienione. Autorka Uke"ad ksiĄłki KsiĄłka zawiera ue"ołone w kolejności alfabetycznej: N wskaz�wki, jak utworzyĘ najprostszĄ stron� za pomocĄ j�zyka HTML, N adresy serwer�w, gdzie mołna za darmo umieściĘ stron� WWW, N wskaz�wki, w jaki spos�b zwi�kszyĘ oglĄdalnośĘ strony WWW, N informacje, jak mołna osiĄgnĄ zyski za pomocĄ strony WWW. Stosowane oznaczenia Dla unikni�cia pomye"ek w ksiĄłce zastosowano wyr�łnienia tekstu. CzcionkĄ pogrubionĄ zapisano nazwy: polece�, narz�dzi, okien, menu, ikon oraz opcji wybieranych lub wpisywanych przez ułytkownika programu. podano wyświetlanĄ na ekranie komputera treśĘ komunikat�w, wydruki program�w. ŃA na cae"ym globie nie ma takiego miejsca, nie ma takiego cze"owieka, do kt�rego milion sam by si� nie prosie". To prawda, łe ludzie tych mołliwości po prostu nie zauwałajĄ i nie wykorzystujĄ�. Wiktor Suworow ŃAkwarium� Hase"a Budowa widocznej strony internetowej 10 Ńń Przyuwał gospodynie z pobliła, te, kt�re codziennie u ciebie kupujĄ. Im we"aśnie dawaj co lepsze arbuzy, po minimalnej cenie. Jest ich niewiele, ale b�dĄ ci� wychwalaĘ, reklam� ci zrobiĄ, łe niby ten we"aśnie najuczciwszy, skrupulatny i se"odkie arbuzy sprzedaje�. Wiktor Suworow ŃAkwarium� Budowa widocznej strony internetowej NaturalnĄ kolejnościĄ rozwoju internauty jest w pierwszej kolejności korzystanie z zasob�w sieci, przeglĄdanie tego, co utworzyli inni. Nast�pnie przychodzi etap tworzenia we"asnej strony. W wi�kszości przypadk�w po nim nast�puje rozczarowa- nie, gdył okazuje si�, łe wysie"ek tw�rcy zostaje prawie niedostrzełony. Okazuje si�, łe utworzenie publikacji internetowej to dopiero poczĄtek de"ugiej drogi. Jest to niezalełne od tematyki serwisu. Pow�d jest prozaiczny: strona ginie w morzu innych. Dost�p do sieci Internet po- siada obecnie kilkadziesiĄt milion�w ludzi. W zalełności od �r�de"a informacji, ocenia si�, łe okoe"o poe"owa z nich utworzye"a przynajmniej jednĄ stron� interneto- wĄ. Nie trzeba zatem wylewaĘ e"ez, lecz rozpoczĄĘ skutecznĄ promocj� we"asnej strony. Praktyka pokazuje, łe: N przed tworzeniem strony naleły zobaczyĘ, jak wyglĄdajĄ strony konkurencji ń nie naleły oczekiwaĘ, ił ktokolwiek wr�ci na naszĄ stron� po jej jednorazowym odwiedzeniu jeśli b�dzie ona na se"abym poziomie, N internauci najcz�ściej trafiajĄ na strony WWW korzystajĄc z odnośnik�w hi- pertekstowych znajdujĄcych si� na innych stronach. Dobre rezultaty przynosi popularyzacja we"asnego serwisu wśr�d serwis�w o podobnej tematyce oraz wzajemna wymiana odnośnik�w, N nieco mniejsze znaczenia ma reklama na innych stronach WWW lub wymiana baner�w, N kolejnym narz�dziem pod wzgl�dem skuteczności kierowania ruchu na nowe strony sĄ wyszukiwarki i katalogi. Zasadnicze znaczenie ma w tym przypadku we"aściwe przygotowanie stron WWW, tak aby bye"y one e"atwo i skutecznie roz- poznawalne przez programy indeksujĄce zasoby sieciowe, N spory wpe"yw na popularyzacj� serwisu majĄ sygnatury stosowane w korespon- dencji elektronicznej, umieszczenie adresu internetowego na papierach firmo- wych, wizyt�wkach, w oge"oszeniach prasowych, N jeśli chce si� osiĄgnĄĘ pozytywne rezultaty, w promocji we"asnej strony trzeba korzystaĘ z wszystkich dost�pnych narz�dzi,. Skuteczniejsze od metod spraw- dzonych sĄ zawsze metody oryginalne. Analizowane pole 11 Analizowane pole Niezalełnie od tego czy korzystamy z wyszukiwarki Altavista, czy Infoseek, jełeli chcemy znale�Ę strony, kt�re zawierajĄ choĘ jeden odsye"acz do strony o danym adresie naleły sformue"owaĘ zapytanie w nast�pujĄcy spos�b: link:adres_strony. Przyke"ad: ChcĄc znale�Ę strony zawierajĄce odsye"acz do strony o adresie www.motorola.com piszemy w oknie wyszukiwarki link:www.motorola.com i naciskamy klawisz Enter. PoszukujĄc stron o określonym tytule naleły sformue"owaĘ zapytanie w nast�pujĄcy spos�b: title:"szukany_tytue"". Przyke"ad: ChcĄc znale�Ę strony zawierajĄcej w tytule optoelektronika, piszemy w oknie wy- szukiwarki title:"optoelektronika" i naciskamy klawisz Enter. ChcĄc znale�Ę strony majĄce w swoim adresie se"owo kluczowe, naleły sformue"o- waĘ zapytanie w nast�pujĄcy spos�b: url:se"owo_kluczowe. Przyke"ad: ChcĄc znale�Ę strony majĄce w swoim adresie se"owo software piszemy w oknie wyszukiwarki url:software i naciskamy klawisz Enter. Mae"e i wielkie litery w zapytaniach Ułycie w zapytaniu mae"ych liter powoduje, łe wyszukiwane sĄ zar�wno dokumenty zawierajĄce mae"e, jak i wielkie litery. Napisanie zapytania przy ułyciu wielkich liter powoduje, łe wyszukiwane doku- menty muszĄ byĘ zgodne z zapytaniem pod wzgl�dem wielkości liter. Zastosowanie w zapytaniu frazy ŃIntel Pentium� powoduje, łe jako spee"niajĄce kryterium b�dĄ wyświetlone dokumenty zawierajĄce fraz� ŃIntel Pentium�, zaś pomini�te zostanĄ teksty z frazĄ Ńintel pentium�, ŃINTEL PENTIUM� itp. Ograniczenie liczby odsye"aczy Zae"�łmy, łe chcemy znale�Ę informacje o procesorze Intel Pentium. Po wpisaniu w oknie wyszukiwarki se"owa processor uzyskamy ponad 3 miliony odsye"aczy. Podobnie sprawa przedstawia si� po wpisaniu hasee" Intel (2 miliony odsye"aczy) oraz Pentium (1,5 miliona odsye"aczy). Przejrzenie takiej liczby stron nie wchodzi w rachub�. ProwadzĄ one do dokument�w, kt�re nie sĄ technicznym opisem proce- sora, a na przyke"ad. cennikiem sprzedawcy komputer�w. Wyszukiwarki umołliwiajĄ ułycie jako kryterium wyszukiwania frazy ń e"a�cucha sĄsiadujĄcych ze sobĄ se"�w, np.: ŃProcessor Intel�. We frazie mogĄ wyst�powaĘ dwa lub wi�cej wyraz�w. Ułycie ich znacznie zaw�łĄ liczb� stron spee"niajĄcych podane wymaganie. Budowa widocznej strony internetowej 12 Tabela 1 Fraza IlośĘ trafie� ŃIntel Pentium� 21813 ŃProcessor Pentium� 1767 ŃProcessor Intel� 1309 ŃProcessor Intel Pentium� 388 ŃProcessor Intel PentiumII MMX� 0 Jak widaĘ z tabeli 1, uływanie w zapytaniu coraz bardziej ze"ołonej frazy powoduje zmniejszenie liczby trafie�. W kra�cowym przypadku mołe okazaĘ si�, łe poszu- kiwanej frazy nie znajdziemy. Nie oznacza to jednak, łe taki termin nie istnieje. Brak odsye"acza mołe byĘ spowodowany nie wyst�powaniem obok siebie tylu se"�w kluczowych lub... be"�dnĄ pisowniĄ (zamiast PentiumII naleły napisaĘ Pentium II). ObowiĄzuje nast�pujĄca zasada: im wi�cej warunk�w do spee"nienia, tym mniej stron spee"nia kryterium. Wynik rz�du kilkuset odsye"aczy nie powinien nas zniech�caĘ, bowiem dokumenty zawierajĄce najwi�cej poszukiwanych se"�w wyświetlane sĄ na poczĄtku listy. Przygotowanie strony do rejestracji Aby e"atwiej mołna bye"o odnale�Ę informacje na wybrany temat, wymyślono sys- temy wyszukujĄce majĄce za zadanie gromadzenie adres�w WWW w postaci bazy danych. DzielĄ si� one na dwie zasadnicze kategorie: N wyszukiwarki ń informacje zawarte w wyszukiwarkach zbierane sĄ automa- tycznie za pomocĄ program�w przeszukujĄcych sieĘ (zwanych szperaczami, pajĄkami, robotami). PrzeglĄdajĄ one kolejne strony WWW podĄłajĄc za wy- st�pujĄcymi na nich odnośnikami hipertekstowymi oraz zapami�tujĄ se"owa, ja- kie zostae"y w nich ułyte (spos�b zbierania informacji mołe byĘ r�łny dla po- szczeg�lnych wyszukiwarek). Informacje te gromadzone sĄ w postaci bazy da- nych, z kt�rej korzysta p��niej ułytkownik. WpisujĄc se"owo kluczowe, otrzymuje on spis stron zwiĄzanych z danym tematem. Przyke"adami wyszukiwa- rek sĄ: Altavista, Infoseek. N katalogi ń sĄ spisami stron WWW opracowywanymi przez ludzi na podstawie zge"osze� wyse"anych do autor�w katalogu. Dane uporzĄdkowanymi wede"ug sys- temu kategorii i podkategorii. Zwykle odnośniki do stron posortowane sĄ alfa- betycznie wede"ug tytue"�w. Spis nie musi zawieraĘ wszystkich stron, ale tylko te, kt�re zdaniem autor�w katalogu spee"niajĄ określone wymogi (np. jakościowe lub tematyczne). Ułytkownik porusza si� po katalogu, wybierajĄc kolejne dziae"y obejmujĄce coraz w�łszy zakres tematyczny lub przeszukuje go wpisujĄc hase"o do znalezienia. Przyke"adami katalog�w sĄ: Onet, Yahoo!. Wyszukiwarki i katalogi sĄ cz�sto odwiedzanymi miejscami. Jełeli uda nam si� dostosowaĘ do ich sposobu dziae"ania i zarejestrowaĘ stron� tak, aby znajdowae"a si� na wysokiej pozycji w ich rankingu, mołemy uzyskaĘ dułĄ liczb� odwiedzin. Programy zdobywajĄce dane dla wyszukiwarek, dokonujĄ okresowej aktualizacji informacji o stronach znajdujĄcych si� w bazie danych. Jeśli chodzi o se"owo klu- Przygotowanie strony do rejestracji 13 czowe, pozycja cz�sto modyfikowanej strony mołe zmieniaĘ si� w Ńrankingu� odnośnie se"owa kluczowego. Rejestracja strony w katalogu jest czynnościĄ jednora- zowĄ i modyfikacje jej zawartości nie zmieniajĄ samoczynnie jej poe"ołenia. Zmiana mołliwa jest po modyfikacji strony i zge"oszeniu tego faktu osobie prowadzĄcej katalog. Do dziae"a� zmierzajĄcych do pozyskania klienta w Internecie wspaniale pasuje japo�skie przyse"owie: Ńto co produkuje si� w pocie czoe"a, sprzedaje si� we e"zach�. Wykonanie strony WWW, znalezienie dla niej miejsca w sieci to jeszcze nie wszystko. Teraz przychodzi etap skierowania do niej nieustannie w�drujĄcych po sieci internaut�w. W przysze"ości, po pojawieniu si� nowego katalogu czy wyszuki- warki, trzeba b�dzie powt�rzyĘ procedur� rejestracyjnĄ. Przed rozpocz�ciem popularyzacji serwisu naleły: przeprowadziĘ doke"adnĄ analiz� miejsc, gdzie najcz�ściej zaglĄdajĄ osoby, do kt�rych kierowana jest strona, sprawdziĘ, w jaki spos�b prezentowane sĄ strony, z ilu i jakich kategorii si� ske"adajĄ. W tym celu naleły wyszukaĘ strony o podobnej tematyce lub se"owie kluczowym sprawdziĘ, do jakich kategorii zostae"y zaliczone. Naleły pami�taĘ o tym, łe poszukujĄcy informacji najpierw natrafi na kategorie ge"�wne (np. Roz- rywka), a dopiero p��niej podkategorie (Rozrywka \ Erotyka), wykorzystaĘ mołliwośĘ zge"oszenia strony do wi�cej nił jednej kategorii, przygotowaĘ wykaz katalog�w oraz wyszukiwarek, do kt�rych planowane jest dodanie adresu strony (wygodnie jest w takiej liście umieściĘ adresy stron, na kt�rych dokonuje si� rejestracji, gdył nie zawsze sĄ one identyczne ze stronĄ tytue"owĄ), przygotowaĘ informacje niezb�dne do rejestracji strony (imi�, nazwisko oraz adres poczty elektronicznej osoby zge"aszajĄcej; nazw� i adres firmy, numer tele- fonu i faksu, adres e-mail; URL kałdej rejestrowanej strony, nazw� oraz kr�tki opis serwisu, ske"adajĄcy si� z 25 oraz 250 se"�w. Opis powinien ske"adaĘ si� z jednego zdania ze"ołonego; 8 do 10 se"�w kluczowych, uporzĄdkowanych we- de"ug wałności; nazwy kategorii tematycznych, do kt�rych m�ge"by byĘ zaliczany serwis) i zapisanie ich w pliku tekstowym, skĄd mołna je kopiowaĘ do odpo- wiednich p�l formularzy. Dzi�ki temu nie musimy za kałdym razem sprawdzaĘ, czy nie popee"niliśmy liter�wek i przypominaĘ sobie se"�w kluczowych, przeprowadziĘ rejestracj�. W trakcie rejestracji naleły zapisywaĘ w pliku tek- stowym: nazw� wyszukiwarki lub katalogu; adres URL; dat� rejestracji; nazwy kategorii tematycznych, do kt�rych zge"oszona zostae"a strona. Notatki te pose"ułĄ do sprawdzenia czy rejestracja zostae"a dokonana i czy znajduje si� w odpowied- niej kategorii. Jeśli rejestrowana strona naleły do wi�cej nił jednej kategorii trzeba wykorzystaĘ t� szans� ń zwi�kszy to mołliwośĘ trafienia do naszego ser- wisu, sprawdzaĘ skutecznośĘ dziae"a�. W przypadku nie zarejestrowania adresu, cae"Ą procedur� trzeba powt�rzyĘ. Budowa widocznej strony internetowej 14 Serwery lustrzane Wi�kszośĘ serwer�w z oprogramowaniem znajduje si� za granicĄ. Ze wzgl�du na wĄskie garde"o jakim sĄ e"Ącza kablowe, ściĄgni�cie pliku liczĄcego kilka MB prze- staje byĘ wykonalne. Tego typu �r�de"a oprogramowania dost�pne sĄ tylko dla inter- naut�w majĄcych konta u dostawc�w dysponujĄcych e"Ączami satelitarnymi. Na szcz�ście pod adresem: ftp://ftp.icm.edu.pl/mirrors/ znajdujĄ si� kopie najwartościowszych serwer�w. ŁĄczĄc si� z serwerem lustrza- nym ściĄgamy oprogramowanie znajdujĄce si� w Polsce. Pozwala to na osiĄgni�cie kilka razy wi�kszej pr�dkości transmisji nił w przypadku ściĄgania tego samego pliku z USA. A oto wybrane adresy serwer�w dost�pnych pod powyłszym adre- sem: alpha.gnu.org ftp.uk.pgp.net ftp.aud.alcatel.com ftp.w3.org ftp.axene.com ftp.winsite.com ftp.cdrom.com linux.wauug.org ftp.cs.arizona.edu mac.archive.umich.edu ftp.cs.berkeley.edu parcftp.xerox.com ftp.cs.ucla.edu prep.ai.mit.edu ftp.freebsd.org samba.anu.edu.au ftp.javasoft.com simtel.coast.net ftp.mozilla.org sunsite.smc.univie.ac.at ftp.netcache.com sunsite.uio.no ftp.netscape.com sunsite.unc.edu ftp.openbsd.org venus.ci.uw.edu.pl ftp.simtel.net www.apache.org ftp.statslab.cam.ac.uk www.slcc.edu ftp.sunlabs.com www.tcx.se ftp.tex.ac.uk www.video.ja.net ftp.uk.linux.org Serwery lustrzane mołemy przeglĄdaĘ chcĄc zorientowaĘ si� w ich zasobach i no- wościach. Zwykle w kałdym folderze znajduje si� plik o nazwie index. Zawiera on spis program�w umieszczonych w danym folderze. Opr�cz nazwy pliku podana jest jego wielkośĘ, data utworzenia i kr�tki opis. Udanych e"ow�w! Wyrałenia wymagane i niepołĄdane Jełeli chcemy, aby wśr�d wynik�w wyszukiwania nie znajdowae"y si� odsye"acze do stron zawierajĄcych określone se"owo, naleły poprzedziĘ je znakiem ń (minus). Wyszukiwanie program�w 15 Na przyke"ad wypisanie w polu zapytania frazy ŃIntel Pentium� ń486 spowoduje, łe wśr�d odsye"aczy do dokument�w zawierajĄcych zwrot Intel Pentium nie b�dzie takich, kt�re majĄ w treści ułyte se"owo 486. Mołemy r�wnieł łĄdaĘ, aby jakieś se"owo koniecznie wyst�powae"o w wyszukanych dokumentach. W takim wypadku naleły poprzedziĘ je znakiem +. Na przyke"ad wypisanie w polu zapytania frazy ŃIntel Pentium� +MMX spowo- duje, łe wśr�d odsye"aczy do dokument�w zawierajĄcych zwrot Intel Pentium b�dĄ tylko takie, kt�re majĄ w treści ułyte se"owo MMX. Wyszukiwanie program�w Opr�cz artykue"�w czy karat katalogowych w Internecie mołna znale�Ę r�wnieł bogate zasoby oprogramowania. SĄ to zar�wno programy freeware (mołna ich uły- waĘ bez ope"aty), shareware (jełeli po upe"yni�ciu okresu pr�bnego chcemy nadal korzystaĘ z programu, naleły za niego zape"aciĘ tw�rcy) jak i wersje pr�bne komer- cyjnych produkt�w. Program mołemy odnale�Ę korzystajĄc z serwera specjalizujĄcego si� w udost�p- nianiu oprogramowania lub za pomocĄ wyszukiwarki FAST FTP serach: http://ftpsearch.ntnu.no/ ChcĄc znale�Ę archiwum z interesujĄcym nas programem, naleły zae"adowaĘ wyszu- kiwark� FAST FTP. Nast�pnie naleły wpisaĘ w pola: Search for ń nazw� szukanego pliku Max hits ń maksymalnĄ liczb� odsye"aczy (domyślnie jest to 15) Limit do domain ń ograniczenie co do domeny. Jeśli zaleły nam na znalezieniu archiw�w znajdujĄcych si� w Polsce, wpisujemy pl. Po wpisaniu danych naleły nacisnĄĘ klawisz Enter. Po chwili na ekranie wyświe- tlone zostanĄ rezultaty wyszukiwania (adresy serwis�w ftp). Wyszukiwanie w Internecie �wiatowa baza danych Internet jest sieciĄ komputerowĄ o zasi�gu og�lnoświatowym. TworzĄ go serwery wymieniajĄce pomi�dzy sobĄ dane za pośrednictwem e"Ączy telefonicznych. Najpo- pularniejszymi use"ugami dost�pnymi za pomocĄ sieci sĄ: N poczta elektroniczna (e-mail), N prezentacja stron WWW, N przesye"anie plik�w (FTP). Na stronach WWW mołna znale�Ę r�łnorodnĄ tematyk�. W zalełności od tego, czy autorem jest firma, czy osoba prywatna, serwis internetowy mołe dotyczyĘ: infor- macji o przedsi�biorstwie lub produktach, oferty miejscowości wypoczynkowej, kurs�w walut, notowa� giee"dowych, rodziny, ulubionego zwierzĄtka, kolekcji znaczk�w itp. Chaos informacyjny Z dułym prawdopodobie�stwem mołna zae"ołyĘ, łe w Internecie znajdujĄ si� in- formacje na kałdy temat. Wystarczy doe"ĄczyĘ si� do sieci, wpisaĘ w oknie wyszu- Budowa widocznej strony internetowej 16 kiwarki se"owo kluczowe i po chwili na ekranie komputera wyświetlone zostajĄ dane. Z drugiej strony to, łe w jednej bazie danych zgromadzona jest wiedza ze wszyst- kich dziedzin ludzkiej dziae"alności, przenosi na ułytkownika trud odfiltrowania potrzebnych danych. Ze skali problemu mołemy sobie zdaĘ spraw� po pierwszych pr�bach korzystania z wyszukiwarek. Internet jest jedynĄ na świecie bazĄ danych, w kt�rej znajdujĄ si� przepisy kulinarne i dokumentacja techniczna. PoszukujĄc na przyke"ad informacji o KBN (Komitet Bada� Naukowych) mołemy znale�Ę odsye"acze do dokument�w poświ�conych... Korean Business Network, rzeczywiście w skr�cie to teł KBN. Cztery przykazania e"owcy danych 1. Ani komputer, ani Internet nie majĄ intuicji. Zadane wyszukiwanie wykonajĄ niezwykle szybko. Chociał w ciĄgu kilkudziesi�ciu sekund mogĄ przejrzeĘ wszystkie serwery znajdujĄce si� na kuli ziemskiej, nie sĄ jednak w stanie po wpisaniu se"owa kluczowego samodzielnie zaw�ziĘ kryteri�w wyszukiwania. 2. KorzystajĄc z Internetu naleły pami�taĘ o tym, łe wiele stron zostae"o przygoto- wanych przez osoby, kt�re kierujĄc si� se"omianym zapae"em utworzye"y serwis, a nast�pnie... zapomniae"y o nim. Mołe on w�wczas wprowadzaĘ w be"Ąd. 3. Dane umieszczane na serwerach sĄ duło bardziej aktualne nił w prasie czy ksiĄłkach. Przy publikowaniu w Internecie zb�dne sĄ etapy druku i dystrybucji publikacji. Wystarczy umieściĘ sformatowane dane na serwerze. 4. Ze wzgl�du na ciĄge"e zmiany, w Internecie nie jest mołliwe skatalogowanie jego zasob�w. Jak temu wszystkiemu sprostaĘ? W Internecie znajdujĄ si� strony utworzone specjalnie w celu wskazywania �r�dee" informacji. Z punktu widzenia sposobu wyszukiwania mołna je podzieliĘ na dwie grupy: N Strony zawierajĄce pogrupowane tematycznie odnośniki do innych stron ń katalogi. Tworzenie ich i stae"a aktualizacja wymaga ciĄge"ej pracy wielu ludzi. Do tej grupy nalełĄ na przyke"ad: Netoskop, Onet, WOW!, Yahoo! N Strony stanowiĄce formularz do wprowadzania danych dla programu wy- szukujĄcego. Informacje o stronach WWW zbierane sĄ w tym wypadku przez oprogramowanie wyszukiwarki, kt�re analizuje i odnotowuje zmiany w sieci. Do tej grupy nalełĄ na przyke"ad: Altavista, Infoseek, FTP Search. Pose"ugiwanie si� tym systemem jest bardziej efektywne nił stronami z odnośnikami, ale wy- maga wiedzy. StosujĄc jako kryterium j�zyk, w jakim zostae"a napisana strona WWW, mołemy wyszukiwarki podzieliĘ na polskoj�zyczne i angloj�zyczne. Wyszukiwarki angloj�zyczne Infoseek http://www.infoseek.com/ AltaVista http://altavista.digital.com/ Lycos http://www.lycos.com/ Yahoo! http://www.yahoo.com/ Excite http://www.excite.com/ Znaki globalne 17 CNET Search http://www.search.com/ FAST FTP http://ftpsearch.ntnu.no/ OpenText http://index.opentext.net/indexb.html DejaNews http://www.dejanews.com/ Bigfoot http://www.bigfoot.com/ Wyszukiwarki polskoj�zyczne Infoseek PL http://infoseek.icm.edu.pl/ Altavista PL http://www.altavista.pl/ Wirtualna Polska CNT http://www.wp.cnt.pl/ WOW! http://www.wow.pl/ NetOskop http://www.chip.pl/ Onet.pl http://www.onet.pl/ Polska Strona Ge"�wna http://www.polska.pl/ Polska Strona Domowa http://plwww.fuw.edu.pl/pl/polskahome.html PolishWorld http://www.polishworld.com/ Poland.Net http://www.poland.net/ Znaki globalne Jełeli chcemy w jednym zapytaniu uzyskaĘ odsye"acze do dokument�w zawierajĄ- cych hase"o wyst�pujĄce w dowolnej liczbie lub formie, w�wczas mołemy ułyĘ znaku * zamiast litery. Jeśli interesujĄ nas na przyke"ad dokumenty zawierajĄce se"owa: interaktywna, interaktywne, interaktywnośĘ, interaktywny, mołemy w zapytaniu ułyĘ se"owa interaktywn*. Niewe"aściwie ułyta notacja z gwiazdkĄ mołe znacznie utrudniĘ wyszukiwanie. Jełeli chcĄc uzyskaĘ odsye"acze do stron zawierajĄcych se"owo cae"ka, cae"ki, cae"ko- wanie itp., ułyjemy zapisu cae"k*, w�wczas odsye"acze b�dĄ r�wnieł wskazywae"y dokumenty, w kt�rych ułyto se"owa cae"kiem. Znaki narodowe J�zykiem uływanym w Internecie jest j�zyk angielski. Jeśli chcemy znale�Ę odsye"a- cze do stron zawierajĄcych se"owo kluczowe, sprawa jest prosta. Wybieramy wyszu- kiwark�, wpisujemy se"owo lub fraz� i rozpoczynamy wyszukiwanie. W przypadku se"�w polskoj�zycznych, w kt�rych wyst�pujĄ znaki narodowe (Ą, Ę, � itd.) pojawia si� dodatkowy problem. Nie istnieje jednoznacznie określony spos�b uływania znak�w. Rozwałmy to na przyke"adzie informacji o mieście Łodzi. Tw�r- ca strony mołe stosowaĘ zar�wno: N se"owo Lodz bez polskich znak�w, N se"owo Ł�d� kodowane w standardzie ISO-8859-2 (zalecany), N se"owo Ł�d� kodowane w standardzie Windows ń1250 (dopuszczalny), N se"owo Ł�d� kodowane w standardzie ISO-8859ń1 (nie powinien byĘ stosowany). W zalełności od wyszukiwarki i ułytego sposobu wpisywania se"owa kluczowego uzyskamy rołne wyniki. HTML 18 Tabela 2 Wyszukiwarka Se"owo kluczowe Lodz Ł�d� (ISO-8859-2) Infoseek 4389 4389 Infoseek PL 9901 29057 Altavista 41540 0 Altavista PL Okoe"o 20000 Okoe"o 10000 Jak widaĘ z tabeli 2, niekt�re wyszukiwarki dajĄ identycznĄ liczb� trafie� niezaleł- nie od sposobu wpisania hase"a (Infoseek), inne zdecydowanie preferujĄ jeden spo- s�b kodowania (Altavista PL, Infoseek PL), a jeszcze inne nie rozpoznajĄ polskich znak�w. Wniosek z tego jest niestety taki, łe dla kałdego se"owa polskoj�zycznego naleły wykonaĘ wyszukiwanie trzykrotnie (bez polskich znak�w, ze znakami kodowanymi w standardzie ISO-8859-2, ze znakami kodowanymi w standardzie Windows ń 1250). HTML Kałda strona WWW ske"ada si� z jednej lub wi�kszej liczby stron napisanych naj- cz�ściej za pomocĄ j�zyka HTML (Hypertext Markup Languages). Mimo swej prostoty HTML pozwala mi�dzy innymi na: N przesye"anie informacji za pomocĄ poczty elektronicznej, N tworzenie dokumentacji, N wyświetlanie wynik�w zapyta� stawianych bazom danych, N tworzenie menu, N tworzenie element�w graficznych. Za pomocĄ j�zyka HTML nie mołna natomiast utworzyĘ cae"ego dokumentu wraz z grafikĄ. Pozwala on natomiast na definiowanie struktury dokumentu oraz innych atrybut�w opisujĄcych wyglĄd strony w przeglĄdarce. WczytujĄc dokument HTML przeglĄdarka powoduje interpretowanie tag�w za- mieszczonych w dokumencie oraz wyświetlanie sformatowanych informacji. Łr�de"em dokument�w HTML mogĄ byĘ teksty sporzĄdzone w edytorach tekst�w i przekonwertowane na format HTML. Uwaga! Pliki w formacie HTML majĄ rozszerzenie *.htm. W programie Notatnik domyślnie ustawione jest wczytywanie dokument�w tekstowych. ChcĄc ujrzeĘ doku- menty w formacie innym nił *.txt naleły w polu Pliki typu wybraĘ Wszystkie pliki. KorzystajĄc z programu Notatnik mołna dokonaĘ zmian w dokumencie, a nast�pnie zapisaĘ go. ChcĄc zobaczyĘ efekt swojej pracy naleły wczytaĘ do przeglĄdarki internetowej znajdujĄcy si� na dysku dokument. Jełeli wprowadzimy za pomocĄ Notatnika zmiany w pliku, naleły zapisaĘ go, a na- st�pnie uaktywniĘ okno wcześniej otwartej przeglĄdarki (naciskajĄc kombinacj� klawiszy Ctrl+Tab). Zmiany te nie b�dĄ widoczne w przeglĄdarce. Ujrzymy je 19 dopiero po powt�rnym zae"adowaniu wyświetlanej strony. W przeglĄdarce Netscape nastĄpi to po wybraniu polece�: View, Refresh lub klikni�ciu ikony Reload. Patrz: Budowa dokumentu HTML, PoczĄtek i koniec tagu}} Patrz: Link Patrz: Napis kursywĄ Patrz: Formatowanie tekstu Patrz: Formatowanie tekstu Patrz: Formatowanie tekstu Patrz: Cytat Patrz: Budowa dokumentu HTML Patrz: Przejście do nowego wiersza Patrz: Napis wycentrowany Patrz: Formatowanie tekstu HTML 20 Patrz: Formatowanie tekstu Patrz: Kolor czcionki Patrz: Nage"�wek Patrz: Budowa dokumentu HTML Patrz: Linia pozioma Patrz: Budowa dokumentu HTML Patrz: Formatowanie tekstu Patrz: Link graficzny Patrz: Lista Patrz: Lista numerowana Patrz: Nowy akapit Patrz: Tekst preformatowany Patrz: Formatowanie tekstu 21 Patrz: Formatowanie tekstu Patrz: Formatowanie tekstu _{Patrz: Formatowanie tekstu ^{Patrz: Formatowanie tekstu Patrz: Formatowanie tekstu Budowa dokumentu HTML Dokument HTML musi zaczynaĘ si� od znacznika i ko�czyĘ znacznikiem . Informacja ta jest potrzebna przeglĄdarce do prawide"owej interpretacji kodu. Pomi�dzy znacznikami i znajduje si� nage"�wek dokumentu. Mi�dzy znacznikami oraz powinna znajdowaĘ si� cae"a treśĘ prze- znaczona do wyświetlenia w oknie przeglĄdarki (tekst, grafika oraz inne elementy ske"adajĄce si� na dokument). Jełeli dokument zapiszemy w postaci pliku o rozszerzeniu *.htm, b�dziemy mogli wczytaĘ go do przeglĄdarki internetowej. W przypadku programu Netscape Com- municator, naleły wybraĘ polecenia: File, Open Page. Po pojawieniu si� okna Open Page kliknĄĘ przycisk Choose File... Spowoduje to wyświetlenie okna Open pozwalajĄcego na w�dr�wk� po nap�dach i folderach. HTML 22 Po znalezieniu we"aściwego pliku naleły wczytaĘ go do przeglĄdarki (w oknie Open Page zaznaczona opcja Navigator) klikni�ciem w przycisk Open. Po wczytaniu pliku Home001.htm, zawierajĄcego powyłsze linie w przeglĄdarce ujrzymy poniłszy widok: Cytat 23 Mimo, łe jest on daleki od przyciĄgajĄcych uwag� stron WWW, jest to jednak naj- prostszy dokument HTML. Prosz� zwr�ciĘ uwag�, łe tekst, kt�ry bye" mi�dzy tagami oraz (w naszym przypadku ŃTytue" strony�) pojawie" si� w lewym g�rnym rogu przeglĄ- darki. Tekst umieszczony pomi�dzy tagami oraz (w naszym przypadku Ń... Tutaj wpisz tresc! �) pojawie" si� w oknie przeglĄdarki. Powyłszy dokument najlepiej wykorzystaĘ jako szablon i materiae" do Ęwicze�. Zach�cam do we"asnor�cznego modyfikowania pliku i obserwowania, jak zmiana kodu wpe"yn�e"a na zmian� wyglĄdu strony. Patrz: PoczĄtek i koniec tagu Cytat Tekst cytatu mołna wyr�łniĘ za pomocĄ wci�cia. W tym celu naleły zastosowaĘ poniłszĄ konstrukcj�: Dokument HTML b�dzie miae" nast�pujĄcĄ postaĘ: Domyślny rozmiar czcionki Patrz: Rozmiar czcionki HTML 24 Formatowanie tekstu Ske"adnia j�zyka HTML umołliwia stosowanie wyr�łnienia tekstu np. przez ułycie tekstu pochye"ego, pogrubionego, czy przypominajĄcego wyglĄdem listingi progra- m�w. Dokument HTML b�dzie miae" nast�pujĄcĄ postaĘ: Indeks dolny 25 Na podobnej zasadzie w dokumentach HTML mołna uzyskaĘ wyświetlenie tekstu: czcionkĄ powi�kszonĄ, migajĄcego, pochye"ego, pogrubionego, indeksu dolnego, indeksu g�rnego, podkreślonego oraz przekreślonego. Dokument HTML b�dzie miae" nast�pujĄcĄ postaĘ: Indeks dolny Patrz: Formatowanie tekstu Indeks g�rny Patrz: Formatowanie tekstu Kolor czcionki Domyślnym kolorem czcionki w dokumentach HTML jest kolor czarny. Za pomocĄ znacznika mołna zmieniĘ kolor tekstu. Uzyskiwany jest on przez zsumowanie trzech barw: czerwonej (R), zielonej (G) oraz niebieskiej (B). Kałda z barw mołe wyst�powaĘ z intensywnościĄ w skali od 0 do 255. Jako argument znacznika wartośĘ podawana jest w kodzie heksadecymalnym. DobierajĄc r�łne wartości mołna zmieniaĘ kolor napisu. HTML 26 Dokument HTML b�dzie miae" nast�pujĄcĄ postaĘ: Kolor i rozmiar czcionki, e"Ączenie WyglĄd napis�w mołna zmieniaĘ stosujĄc jednocześnie zmian� koloru i wielkości czcionki. Dokument HTML b�dzie miae" nast�pujĄcĄ postaĘ: Patrz: Kolor czcionki; Rozmiar czcionki Koniec linii Patrz: Przejście do nowego wiersza Linia pozioma 27 Linia pozioma Do graficznego oddzielania cz�ści dokumentu wygodnie jest stosowaĘ lini� po- ziomĄ. Ma ona wyglĄd elementu graficznego, ale zastosowanie jej nie wymaga ściĄgania pliku graficznego. Wyświetlenie jej w oknie przeglĄdarki nast�puje po zastosowaniu znacznika Dokument HTML b�dzie miae" nast�pujĄcĄ postaĘ: Link Miejsce na stronie internetowej zawierajĄce odsye"acz do innego miejsca w doku- mencie, innego dokumentu lub strony WWW. Mołna je poznaĘ po tym, łe kursor naprowadzony na link zmienia si� ze strzae"ki w rĄczk�. Patrz: Link tekstowy Link graficzny ChcĄc, aby odsye"aczem do strony WWW bye" element graficzny znajdujĄcy si� w do- kumencie w formacie HTML naleły zastosowaĘ poniłszĄ konstrukcj�: Dokument HTML b�dzie miae" nast�pujĄcĄ postaĘ: HTML 28 Patrz: Link; Link tekstowy Link tekstowy ChcĄc umieściĘ w dokumencie HTML link do adresu strony internetowej, naleły pose"ułyĘ si� wyrałeniem: Umieszczone pomi�dzy znakami cudzyse"owu se"owa Ńadres strony� naleły zastĄpiĘ internetowym adresem strony (url). Umieszczone pomi�dzy znakami cudzyse"owu se"owa: ŃTekst przypisany do linku� naleły zastĄpiĘ tekstem, kt�rego klikni�cie ma powodowaĘ poe"Ączenie ze stronĄ o powyłej wpisanym adresie. Jełeli chcemy, aby w dokumencie po klikni�ciu wyrałenia ŃWydawnictwo MIKOM w Internecie� nast�powae"o przejście do witryny o adresie http://www.mikom.com.pl naleły wyrałenie Ńadres strony� zastĄpiĘ przez http://www.mikom.com.pl, a zamiast tekstu ŃTekst przypisany do linku� wpisaĘ ŃWydawnictwo MIKOM w Internecie�. Link tekstowy jako cz�śĘ akapitu 29 Wyrałenie powinno mieĘ nast�pujĄcĄ postaĘ: Dokument HTML powinien mieĘ postaĘ Link tekstowy jako cz�śĘ akapitu ChcĄc, aby tylko fragment z cae"ego akapitu bye" odsye"aczem do strony WWW naleły wpisaĘ tekst, a tylko fragment powiĄzany z adresem uczyniĘ linkiem tekstowym. Dokument HTML b�dzie miae" nast�pujĄcĄ postaĘ: Patrz: Link tekstowy Lista ChcĄc umieściĘ w dokumencie HTML wyliczenie w postaci listy, naleły kałdy z aka- pit�w poprzedziĘ znacznikiem: HTML 30 Dokument HTML b�dzie miae" nast�pujĄcĄ postaĘ: Lista numerowana ChcĄc umieściĘ w dokumencie HTML wyliczenie w postaci listy numerowanej naleły kałdy z akapit�w poprzedziĘ znacznikiem: a wszystkie pozycje listy zawrzeĘ mi�dzy znacznikami: Dokument HTML b�dzie miae" nast�pujĄcĄ postaĘ: Mae"a czcionka 31 Patrz: Lista Mae"a czcionka Patrz: Formatowanie tekstu Nage"�wek W dokumencie HTML, kt�ry jest podzielony na rozdziae"y i podrozdziae"y wygodnie jest stosowaĘ wyr�łnianie nage"�wk�w za pomocĄ stylu nage"�wka. Pozwala to na konsekwentne uływanie jednakowego wyglĄdu nage"�wk�w tego samego stopnia w cae"ym dokumencie. Dokument HTML b�dzie miae" nast�pujĄcĄ postaĘ: HTML 32 Napis kursywĄ ChcĄ wyr�łniĘ fragment tekstu przez wyświetlenie go w oknie przeglĄdarki kursy- wĄ naleły zastosowaĘ poniłszĄ konstrukcj�: Dokument HTML b�dzie miae" nast�pujĄcĄ postaĘ: Napis wycentrowany W dokumentach HTML tekst domyślnie dosuwany jest do lewego marginesu. ChcĄc wyr�łniĘ tekst za pomocĄ wycentrowania naleły zastosowaĘ poniłszĄ kon- strukcj�: Dokument HTML b�dzie miae" nast�pujĄcĄ postaĘ: Nowy akapit 33 Nowy akapit Dokument zredagowany za pomocĄ edytora tekstowego, a nast�pnie zapisany w formacie HTML i oglĄdany w oknie przeglĄdarki mołe wyglĄdaĘ cae"kowicie od- miennie. R�łnica wynika stĄd, łe przy zapisywaniu w formacie HTML sĄ zaniedbywane spacje i ko�ce wiersza. Jełeli chcemy, aby w dokumencie HTML widoczne bye"y akapity, w�wczas naleły wstawiĘ znacznik: Powoduje on przejście do nowego wiersza, a pomi�dzy wiersze wstawiany jest odst�p. Dokument HTML b�dzie miae" nast�pujĄcĄ postaĘ: HTML 34 Patrz: Przejście do nowego wiersza; Tekst preformatowany Odsye"acz Patrz: Link Odsye"acz tekstowy Patrz: Link tekstowy Paragraf wst�pny i komentarz Nie kałda wyszukiwarka potrafi obse"ugiwaĘ znaczniki . W takich przypad- kach jako komentarz pobierane jest 200 pierwszych znak�w wyst�pujĄcych na stro- nie. Dlatego teł powinny one tworzyĘ kr�tki opis zawartości strony. Niekt�re wyszukiwarki, np. Excite, tworzĄ samoczynnie komentarz na podstawie se"�w wyst�pujĄcych w dokumencie. Aby wpe"ynĄĘ na to, co wyświetla taka wyszu- kiwarka mołna w treści dokumentu kilkakrotnie umieściĘ opis strony w postaci komentarza HTML (zawartego w znacznikach ). Metoda ta nie zawsze jest jednak skuteczna, gdył wi�kszośĘ wyszukiwarek pomija tekst zawarty w komentarzu. PoczĄtek i koniec znacznika Niezalełnie od treści znacznika jego poczĄtek oznaczany jest sekwencjĄ znak�w Przejście do nowego wiersza 35 gdzie x oznacza tag, zaś koniec oznaczany jest sekwencjĄ znak�w R�łnica mi�dzy znacznikiem poczĄtkowym i ko�cowym polega jedynie na wyst�- powaniu w znaczniku ko�cowym ukośnej kreski. Niekt�re znaczniki nie wymagajĄ zako�czenia, jeśli ich pojawienie si� powoduje jednokrotne wystĄpienie elementu np. linia pozioma, koniec akapitu. Patrz: Budowa dokumentu HTML Przejście do nowego wiersza Osoby przyzwyczajone do redagowania tekst�w za pomocĄ edytor�w mogĄ mieĘ ke"opot z odmiennymi zasadami formatowania tekst�w w j�zyku HTML. Mimo łe w tekście redagowanym np. za pomocĄ Notatnika linia zostanie zako�czona po- przez naciśni�cie klawisza Enter, to po wyświetleniu tego dokumentu w przeglĄ- darce koniec wiersza zostanie pomini�ty. ChcĄc wymusiĘ w dokumencie HTML zako�czenie linii naleły pose"ułyĘ si� znacznikiem: Ułycie znacznika powoduje przejście do nowego wiersza, a pomi�dzy wiersze nie jest wstawiany ładen odst�p. Dokument HTML b�dzie miae" nast�pujĄcĄ postaĘ: Rozmiar czcionki Domyślnym rozmiarem czcionki w dokumentach HTML jest 3. Za pomocĄ znacz- nika: HTML 36 mołna zmieniaĘ rozmiar czcionki. Parametr n mołe przybieraĘ wartości od -1 do +7. Dokument HTML b�dzie miae" nast�pujĄcĄ postaĘ: Patrz: Przejście do nowego wiersza Tekst migajĄcy Patrz: Formatowanie tekstu Tekst pochye"y Patrz: Formatowanie tekstu Tekst podkreślony Patrz: Formatowanie tekstu Tekst pogrubiony Patrz: Formatowanie tekstu Tekst preformatowany 37 Tekst preformatowany Jełeli mamy tekst, kt�ry chcemy zapisaĘ w formacie HTML zachowujĄc jego ory- ginalne formatowanie, naleły pose"ułyĘ si� znacznikiem: Dokument HTML b�dzie miae" nast�pujĄcĄ postaĘ: Tekst przekreślony Patrz: Formatowanie tekstu Twardy koniec linii Patrz: Przejście do nowego wiersza Java J�zyk programowania utworzony przez firm� Sun INC. Wykorzystywany najcz�- ściej do pisania prostych program�w (tzw. aplet�w) wykonujĄcych zadania na stro- nach WWW (wyświetlanie animowanych napis�w). Reszta strony jest zwykle pisana w j�zyku HTML. JavaScript 38 JavaScript JavaScript jest to j�zyk skryptowy dla dokument�w internetowych. Skrypty napisane za pomocĄ JavaScript mogĄ byĘ umieszczane na stronach WWW. Dzi�ki temu j�zy- kowi mołna np. uzalełniĘ wykonanie jakiejś instrukcji od reakcji osoby przeglĄda- jĄcej danĄ stron�. JavaScript ma teł szerokie zastosowanie w tworzeniu formularzy. Umołliwia ingerowanie w ich treści i sprawdzanie poprawności wypee"nienia poszcze- g�lnych p�l czy zaznaczenie odpowiednich opcji. ZnajĄc j�zyk JavaScript mołna wykonywaĘ dziae"ania, o kt�rych do tej pory mołna bye"o tylko pomarzyĘ. Aby uruchomiĘ skrypt napisany w j�zyku JavaScript, trzeba posiadaĘ przeglĄdark� internetowĄ Netscape Navigator w wersji przynajmniej 2.0 lub Microsoft Internet Explorer w wersji 3.0. Aby jednak przedstawione w tym kursie przyke"ady dziae"y prawide"owo potrzebna jest przeglĄdarka firmy Netscape w wersji przynajmniej 4.0 (pose"ugujĄc si� przeglĄdarkĄ Microsoft Internet Explorer mołna natrafiĘ na be"�dy). ChcĄc poznaĘ ten j�zyk trzeba mieĘ umiej�tnośĘ tworzenia chociał najprostszych stron WWW w j�zyku HTML. Dwie strony WWW ze skryptami Aby umieściĘ skrypt JavyScript na stronie WWW, trzeba dodaĘ znaczniki i wede"ug schematu: Znaczniki komentarza spowodujĄ zignorowanie tego skryptu w przeglĄdarkach nie interpretujĄcych tego j�zyka. Poniłszy przyke"ad pokazuje, jak zbudowaĘ stron� zawierajĄcĄ skrypty JavaScript. Wyjaśnia do czego se"ułĄ znaczniki i . Powyłej zostae" zastosowany bardzo prosty skrypt. Jego instrukcje sĄ wykonywane bez wzgl�du na reakcje ułytkownika. W dokumencie mołe wyst�powaĘ kilka skrypt�w i znacznik�w . Wałne jest jednak, aby bye"y one umieszczone pomi�dzy poleceniami i . Data i czas 39 Data i czas Ułycie poniłszego kodu umołliwia wyświetlenie na stronie dw�ch okien wyświe- tlajĄcych dat� i czas. JavaScript 40 Zegarek Ułycie poniłszego kodu umołliwia wyświetlenie na stronie zegara wskazujĄcego aktualny czas. Komercyjne zastosowanie Internetu 41 Komercyjne zastosowanie Internetu W poczĄtkach swego istnienia Internet bye" wykorzystywany jedynie do publikacji i wyszukiwania informacji. Pojawienie si� program�w oferujĄcych wygodny, grafi- czny interfejs ułytkownika stworzye"o mołliwośĘ sprzedały towar�w za pośred- nictwem sieci. Klient na stronie WWW mołe obejrzeĘ towar, ze"ołyĘ zam�wienie za pomocĄ for- mularza, zape"aciĘ za pomocĄ karty kredytowej, otrzymaĘ materialny towar prze- se"any za pośrednictwem firmy kurierskiej lub informacj� przese"anĄ na konto e-mail. W przypadku zwyke"ego sklepu, o liczbie odwiedzajĄcych go klient�w decydujĄ: lokalizacja, atrakcyjne towary, niskie ceny, promocje, reklama. Podobnie wyglĄda sytuacja sklepu w Internecie. Cz�sto oglĄdana strona WWW powinna zawieraĘ to, czego ludzie poszukujĄ w sieci czyli informacje i rozryw �. Opr�cz reklamy i sprzedały we"asnych towar�w w Internecie, mołemy pee"niĘ rol� pośrednika. ChcĄc to zrobiĘ, naleły zae"ołyĘ we"asnĄ stron� w sieci i czerpaĘ zyski z tego, łe inni handlujĄ. Przye"Ączenie si� programu w roli internetowego akwizytora polega na odszukaniu strony firmy, kt�rĄ chcemy reprezentowaĘ, wypee"nieniu formularza rejestracyjnego i umieszczeniu na swojej stronie odsye"acza do strony reprezentowa- nej firmy. Komercyjne zastosowanie Internetu 42 Adresy firm poszukujĄcych pośrednik�w Refer-it.com http://www.refer-it.com/main.cfm Ponad 1400 ofert wsp�e"pracy podzielonych na kategorie tematyczne. Adresy firm poszukujĄcych pośrednik�w 43 LinkShare.com http://www.linkshare.com/ Oferty wsp�e"pracy pogrupowane w 22 branłach. Associate Programs Directory http://www.associateprograms.com/ Ponad 2200 program�w wsp�e"pracy. Komercyjne zastosowanie Internetu 44 ClickQuick http://www.clickquick.com/ Kolejna niezliczona liczba ofert pracy. Takłe i tutaj jest podziae" na branłe. OneandOnly http://www.oneandonlynetwork.com/index.htm?MID=112519 Internetowe biuro matrymonialne. Adresy firm poszukujĄcych pośrednik�w 45 Afi-net http://207.198.83.109/partner-for-you/home.cfm Internetowe biuro matrymonialne. Sprzedał wycieczek do Rosji i na Filipiny. FreeShop http://www.mysiteinc.com/freeshop/ Najprostsza strona akwizytorska. W tekst reklamujĄcy stron� pracodawcy wsta- wiono odsye"acze tekstowe. Komercyjne zastosowanie Internetu 46 Home business opportunities http://www.mysiteinc.com/cash/ Nieco bardziej rozbudowana strona akwizytorska. Umieszczono na niej kilka grup towar�w i elementy graficzne. Systemy wynagrodze� Click-Through Program Wynagrodzenie naliczane jest w zalełności od liczby os�b skierowanych na stron� pracodawcy za pośrednictwem strony akwizytora. Ope"ata wynosi od 0,01 do 0,2 dolara. ZaletĄ tego typu programu jest to, łe odwiedzajĄcy nie musi dokonywaĘ transakcji, a wynagrodzenie doliczane jest do konta akwizytora. Flat-fee referral program Wynagrodzenie naliczane jest w stae"ej wysokości za kałdego nowego klienta, kt�ry na stronie pracodawcy dokona zakupu. WadĄ tego rozwiĄzanie jest to, łe jeśli klient b�dzie wracae" na danĄ stron� i doko- nywae" zakup�w, to wynagrodzenie zostanie wype"acone tylko za pierwszym razem. Commission-based affiliate program Pracodawca pe"aci akwizytorom prowizj� od kałdej transakcji. Jest to chyba naj- uczciwszy system, bo jeśli klient b�dzie dokonywae" wielokrotnych zakup�w za pośrednictwem naszej strony, za kałdym razem b�dziemy na tym zarabiaĘ. Systemy wymiany baner�w 47 Systemy wymiany baner�w Najprostszym i najta�szym sposobem promocji we"asnej strony jest przystĄpienie do system�w wymiany baner�w. W tym celu naleły wykonaĘ baner ń obrazek w formacie GIF o rozmiarach od 400x50 do 468x60 pikseli reklamujĄcy naszĄ stron�. Nast�pnie naleły przystĄpiĘ do jednego (lub wi�cej) system�w wymiany baner�w. Po zarejestrowaniu si� otrzymamy kod, kt�ry trzeba umieściĘ na we"asnych stronach. W miejscu jego wstawienia b�dĄ pojawiae"y si� reklamy innych uczestnik�w syste- mu, a nasz baner b�dzie wyświetlany na innych stronach WWW. Zazwyczaj za wyświetlenie innego banera uzyskamy pewnĄ liczb� punkt�w, kt�ra po przemnołeniu przez wsp�e"czynnik zalełny od systemu wymiany baner�w b�dzie zamieniana na liczb� emisji naszej reklamy. Zagraniczne systemy wymiany baner�w Wiele odsye"aczy do najlepszych zagranicznych system�w wymiany baner�w mołna znale�Ę pod adresem: http://dir.yahoo.com/Computers_and_Internet/Internet/World_Wide_Web/ Announcement_Services/Banner_Exchanges/ Poniłej zebrano informacje o krajowych systemach wymiany baner�w. MajĄ one mniejszy zasi�g nił systemy angloj�zyczne, ale cae"a procedura rejestracyjna jest wykonywana w j�zyku polskim. Krajowy baner po umieszczeniu na stronie nie spowalnia jej e"adowania tak, jak dzieje si� to w przypadku baner�w ściĄganych z odlege"ych serwer�w. BAN4U Adres: http://banner.canpol.pl/ Wsp�e"czynnik wyświetle�: 5:4 (za pi�Ę wyświetle� baner�w na stronie uczestnika nast�pujĄ cztery emisje banera uczestnika). Obszar dziae"ania: baner powinien si� znajdowaĘ na serwerze zlokalizowanym w Polsce. Umieszczanie banera na wielu stronach: banery systemu mołna wyświetlaĘ na wielu stronach, ale muszĄ byĘ wyświetlane na stronie reklamowanej banerem. Specyfikacja banera: wymiary 400x40 pikseli, wielkości do 20 kB, format GIF lub JPG. Zalety: mołna zarejestrowaĘ kilka baner�w, kt�re b�dĄ wyświetlane na zmian� Wady: nie mołe on zmieniaĘ odsye"acza swojego banera na inny serwis. Baner za Baner Adres: http://www.chmurka.pl/bannery/ Wsp�e"czynnik wyświetle�: uczestnik uzyskuje prawo do jednego wyświetlenia we"asnego banera na stronie innego uczestnika systemu w zamian za dwa wyświetle- nia baner�w na swojej stronie lub jedno wyświetlenie banera, w kt�ry kliknie osoba odwiedzajĄca stron�. Obszar dziae"ania: Umieszczanie banera na wielu stronach: banery systemu mołna umieściĘ na wie- lu stronach serwisu, ale tylko jeden na jednej stronie. Systemy wymiany baner�w 48 Specyfikacja banera: 400x50 pikseli; format .GIF lub .JPG. Zalety: jako jedyny wyb�r godzin i dni tygodnia wyświetlania banera; wybranie kategorii stron, kt�rych banery b�dĄ wyświetlane na stronie uczestnika. Jest to r�w- nocześnie kategoria stron, na kt�rych b�dzie wyświetlany baner uczestnika. Banner Mania Adres: http://www.bannermania.com.pl/ Wsp�e"czynnik wyświetle�: 2:1 (za dwa wyświetlenia baner�w na stronie uczest- nika, nast�puje jedna emisja banera uczestnika). Specyfikacja banera: 400x50 pikseli (*.gif lub *.jpg). Mołe byĘ animowany. WielkośĘ pliku banera do 20 kB. Zalety: strona mołe nalełeĘ do jednej z trzech kategorii tematycznych: bez reklam dla dorose"ych, og�lny bez ogranicze�, tylko dla dorose"ych. Banery ułytkownik�w, na kt�rych reklamy banermanii sĄ klikane cz�ściej nił średnio (1..2 klikni�cia na sto emisji) sĄ premiowane wyświetlaniem na stronach o wyłszej efektywności. Banner Power Adres: http://www.bannerpower.cis.com.pl/ Wsp�e"czynnik wyświetle�: 2:1 (za dwa wyświetlenia baner�w na stronie uczestni- ka nast�pujĄ jedna emisja banera uczestnika). Specyfikacja banera: 400x50 pikseli lub 400x40 pikseli (GIF 87a lub GIF89a). Mołe byĘ animowany i z przeplotem. WielkośĘ pliku banera do 10 kB. Zalety: strony uczestnik�w podzielone sĄ na klasy: D ń dla dzieci, S ń standard, X ń dla dorose"ych. Banner Show Adres: http://bannershow.alpha.pl/ Wsp�e"czynnik wyświetle�: 2:1 (za dwa wyświetlenia baner�w na stronie uczestni- ka nast�puje jedna emisja banera uczestnika). Obszar dziae"ania: Umieszczanie banera na wielu stronach: na pojedynczej stronie mołe byĘ umieszczony tylko jeden baner systemu BannerShow. Specyfikacja banera: plik formatu GIF, mołe byĘ animowany, zalecana wielkośĘ do baner�w do 12 kB. Zalety: mołna zge"osiĘ kilka r�łnych baner�w, kt�re b�dĄ wyświetlane rotacyjnie. Mołna wybraĘ zakres tematyczny stron, na kt�rych b�dĄ wyświetlane banery. Wady: reklamy stron erotycznych zamieszczonych na darmowych serwerach sĄ usuwane z systemu bez ostrzełenia. Darmowa Reklama Adres: http://telsatgp.com.pl/reklama/ Wsp�e"czynnik wyświetle�: za klikni�cie banera na konto uczestnika programu zaliczane sĄ cztery punkty. Za kałde trzy punkty baner uczestnika jest wyświetlany na stronie jednego z pozostae"ych uczestnik�w programu. Gay Banner 49 Obszar dziae"ania: w wymianie mogĄ uczestniczyĘ wye"Ącznie serwisy polskoj�- zyczne, nie zawierajĄce treści niezgodnych z prawem polskim i mi�dzynarodowym. Umieszczanie banera na wielu stronach: banery systemu mołna umieściĘ na do- wolnej liczbie stron. Specyfikacja banera: 468x60 pikseli; plik w formacie JPG lub GIF; rozmiar pliku do 10kB. Gay Banner Adres: http://gejowo.com.pl/gayban/ Wsp�e"czynnik wyświetle�: 2:1 (za 2 wyświetlenia na swojej stronie banera otrzy- muje si� jedno wyświetlenie swojego banera na stronie innego uczestnika systemu. Jełeli strona prezentuje dośĘ dobry poziom graficzny, w ramach promocji wsp�e"- czynnik wyświetle� podnoszony jest do 1:1). Obszar dziae"ania: na stronie reklamowanej banerem (do kt�rej prowadzi odsye"acz) musi si� znajdowaĘ kod wyświetlajĄcy banery uczestnik�w systemu. Specyfikacja banera: 500x50 pikseli. Zalety: system banerowy przeznaczonym dla stron mniejszości seksualnych, kt�re dośĘ cz�sto spotykajĄ si� z odmowĄ rejestracji w innych systemach. Magic Banner Adres: http://www.webmedia.pl/lrs/ Wsp�e"czynnik wyświetle�: stosunek wymiany jest określony w zalełności od liczby klikni�Ę baner�w, a nie liczby ich wyświetle�. Prawo do wyświetlania we"a- snego banera ał do jego klikni�cia, uczestnik systemu uzyskuje po zwie�czonym klikni�ciem wyświetleniu banera innego uczestnika systemu na swojej stronie w stosunku 3:2. Za klikni�cie banera wyświetlanego na stronie uczestnik otrzymuje 2 punkty, zaś za klikni�cie w jego baner odejmowane sĄ mu 3 punkty. Specyfikacja banera: wymiary nie mogĄ przekraczaĘ 400x50 pikseli, wielkośĘ do 20 kB; format GIF lub JPG. Zalety: system operuje na klikni�ciach w banery, a nie na emisjach reklam. Motoring Banner Exchange Adres: http://webcard.home.pl/banner/index.htm Wsp�e"czynnik wyświetle�: 3:2. Obszar dziae"ania: system wymiany baner�w przeznaczony wye"Ącznie dla stron WWW o tematyce motoryzacyjnej. Specyfikacja banera: 400x50 pikseli; format GIF (87a, 89a, mołe byĘ w trybie Ńinterlaced�), obj�tośĘ do 20 kB. Net On's Adres: http://www.net-on.net/banner/pl/index.html Wsp�e"czynnik wyświetle�: 2:1, jedna prezentacja za dw�ch odwiedzajĄcych. Jełeli baner umieszczony jest w obszarze pierwszych 480 pikseli danej strony o liczbie wyświetle� do 5000, jest pokazywany trzy razy w zamian za 5 wyświetle� baner�w Systemy wymiany baner�w 50 na niej, a strony o ilości wyświetle� powyłej 5000 cztery razy za kałde 5 wyświe- tlonych na niej baner�w. Obszar dziae"ania: cae"y świat. Umieszczanie banera na wielu stronach: na stronie mołe byĘ tylko jeden baner systemu, ale mołna wyświetlaĘ banery na kilku stronach serwisu. Specyfikacja banera: 468x60 pikseli; wielkośĘ do 20 kB, format GIF lub JPG. Zalety: system og�lnoświatowy; polska wersja j�zykowa; strony sĄ podzielone na dwie kategorie: business i non-business; uczestnik mołe mieĘ kilka wersji j�zyko- wych banera, kt�re sĄ wyświetlane w zalełności od adresu domeny gościa, kt�remu jest prezentowany. Mołna określiĘ kontynent, na kt�rym majĄ si� ukazywaĘ banery i do pi�ciu wybranych kraj�w. Podaj Dalej Adres: http://www.reklamy.com.pl/ Wsp�e"czynnik wyświetle�: 4:3 za kałde wyświetlenie banera na swoich stronach, uczestnik dostaje punkt, a za kałde cztery uzbierane punkty system wyświetla trzy razy jego baner. Umieszczanie banera na wielu stronach: banery systemu mogĄ byĘ umieszczone na dowolnej liczbie stron uczestnika. Specyfikacja banera: 400x50 pikseli. Zalety: uczestnik mołe określiĘ czy baner zawiera treści erotyczne czy nie oraz mołe wybraĘ, czy zezwala na wyświetlanie baner�w stron erotycznych na swojej stronie. Q-System Adres: http://quixtar.pl/ads/ Wsp�e"czynnik wyświetle�: 4:3 (za kałde cztery wyświetlenia baner�w innych uczestnik�w systemu na swoich stronach ułytkownik otrzymuje trzy wyświetlenie we"asnego banera na stronie innego uczestnika). Obszar dziae"ania: w wymianie mogĄ uczestniczyĘ tylko banery umieszczone na serwerach na terenie Polski. Umieszczanie banera na wielu stronach: banery systemu mołna umieściĘ na wielu stronach serwisu, ale tylko jeden na jednej stronie. Specyfikacja banera: 400x50 pikseli, obj�tośĘ do 20 kB. Zalety: mołna mieĘ kilka baner�w reklamowych, kt�re wyświetlajĄ si� rotacyjnie. SEX Banners Adres: http://www.sexbanners.alpha.pl/ Wsp�e"czynnik wyświetle�: 5:4 (za pi�Ę wyświetle� baner�w systemu uczestnik uzyskuje cztery wyświetlenia we"asnego banera). Wsp�e"czynnik 7:6 uzyskujĄ osoby, kt�re zwerbowae"y do systemu trzech nowych uczestnik�w systemu i wyświetlajĄ banery systemu na g�rze strony. Ratio 1:1 mołna uzyskaĘ wnoszĄc jednorazowĄ ope"at� 100 PLN. Smart Links 51 Umieszczanie banera na wielu stronach: banery systemu mogĄ byĘ wyświetlane na dowolnej liczbie stron i muszĄ byĘ wyświetlane na stronie reklamowanej bane- rem. Specyfikacja banera: wymiary 400x50 pikseli, format w systemie tym uczestniczĄ tylko banery o charakterze erotycznym GIF lub JPG o wielkości do 15 kB. Zalety: 15 kont generujĄcych najwyłszĄ liczb� klikni�Ę w banery jest nagradzanych dodatkowĄ pulĄ klikni�Ę. Pierwsza nagroda wynosi 50 tysi�cy emisji. Smart Links Adres: http://www.smartlinks.home.pl/ Wsp�e"czynnik wyświetle�: 2:1 uczestnik uzyskuje prawo do jednego wyświetlenia we"asnego banera na stronie innego uczestnika systemu w zamian za dwa wyświetle- nia baner�w na swojej stronie lub jedno wyświetlenie banera, w kt�ry kliknie osoba odwiedzajĄca stron�. Cze"onkowie Klubu sieci Smartlinks za 4 wyświetlenia banera na swoich stronach lub dwa wyświetlenia zwie�czone klikni�ciem, uzyskujĄ 3 wy- świetlenia banera na stronach innych uczestnik�w. Specyfikacja banera: 400x40 pikseli; wielkośĘ do 7,5 kB; format GIF lub JPG. Sponsoring Wśr�d ofert dost�pnych dla polskich internaut�w wart uwagi jest system Magic Banner (http://magic.koti.com.pl/sponsorzy.html). Wi�kszośĘ system�w banerowych oparta jest na zasadzie wymiany Ńbaner za ba- ner�. Liczba wyświetlanych baner�w zaleły od liczby posiadanych punkt�w. Koszt wyświetlenia banera, to przewałnie dwa punkty. Punkty zdobywa si� przez wy- świetlanie baner�w innych ułytkownik�w (za kałdy wyświetlony baner otrzymuje si� zwykle 1 punkt), albo przez wykupienie określonej puli baner�w. Wiele emisji idzie jednak na marne, tzn. nie pociĄga za sobĄ klikni�cia banera, a tym samym odwiedzin stron. Zazwyczaj okoe"o 98% wykupionych emisji baner�w wyświetlanych jest na darmo! W systemie Magic Banner ope"ata wnoszona jest za rzeczywisty efekt ko�cowy, czyli liczb� klikni�Ę, a tym samym odwiedzin. Nie ma znaczenia liczba emitowa- nych baner�w. Cennik systemu Liczba punkt�w Cena Rabat Liczba odwiedzin Cena za 1 odwiedziny 1.800 100,00 ze" 0% 600 0,17 ze" 3.600 196,00 ze" 2% 1.200 0,16 ze" 9.000 475,00 ze" 5% 3.000 0,16 ze" 18.000 900,00 ze" 10% 6.000 0,15 ze" 45.000 2.000,00 ze" 20% 15.000 0,13 ze" 90.000 3.500,00 ze" 30% 30.000 0,12 ze" 180.000 6.000,00 ze" 40% 60.000 0,10 ze" Trzy sposoby na przygotowanie odwiedzanej strony WWW 52 Trzy sposoby na przygotowanie odwiedzanej strony WWW Zanim rozpoczniemy tworzenie serwisu internetowego, naleły opracowaĘ jego zae"ołenia. Powinny one zawieraĘ szkic strony na papierze i wypisane w punktach najwałniejsze informacje o serwisie. Pozwoli to na zweryfikowanie projektu zanim przystĄpimy zasadniczego etapu pracy. Usuni�cie be"�d�w na tym etapie jest naj- mniej czasoche"onne. W opracowaniu zae"ołe� mołe byĘ pomocne przeczytanie tego rozdziae"u. 1. Tytue" strony Tytue" strony wyświetlany jest w g�rnym pasku okna przeglĄdarki. Se"uły on do identyfikowania strony. Wykorzystany jest w zake"adkach. Pojawia si� na liście ostatnio odwiedzanych stron. Powinien on jednoznacznie określaĘ zawartośĘ strony. Po umieszczeniu strony na serwerze b�dziemy chcieli, aby trafie"o do niej jak naj- wi�cej os�b. W wielu katalogach odsye"acze uporzĄdkowane sĄ w kolejności alfa- betycznej. Aby zwi�kszyĘ szans� wyświetlenia danej strony jako jednej z pierw- szych, naleły rozpoczĄĘ tytue" se"owem zaczynajĄcym si� od liczby lub jednej z po- czĄtkowych liter alfabetu. �eby nie zmniejszyĘ szans na odnajdywanie strony za pomocĄ wyszukiwarki trzeba ułyĘ w tytule se"�w lub zwrotu, kt�ry cz�sto pojawia si� na stronie. Wyszukiwarka wyświetla odsye"acze do stron porzĄdkujĄc je najcz�- Znaczniki 53 ściej wede"ug zgodności treści strony z jej tytue"em. Łr�de"em sukcesu b�dzie zatem umieszczenie se"�w kluczowych w tytule strony w taki spos�b, aby bye" on nadal przejrzysty dla ułytkownika. Tytue" powinien zawieraĘ maksimum informacji: nie mołe to byĘ na przyke"ad tylko ŃFirma X�, ale ŃFirma X ń producent produkt�w Y�. W kodzie strony tytue" umieszczany jest pomi�dzy znacznikami , na przyke"ad: 2. Znaczniki Ułycie znacznik�w powoduje, łe w dokumencie pojawiajĄ si� informacje niewidoczne dla przeglĄdarek, ale odczytywane przez wyszukiwarki. Przy poszukiwaniu dokument�w o określonej tematyce, wyszukiwarki, wyświetlajĄ spis tytue"�w wraz z komentarzem do kałdej ze stron. Standardowo komentarz sta- nowi 200 pierwszych znak�w jakie pojawiĄ si� na danej stronie. Jeśli jednak doku- ment zawiera opis ukryty w znaczniku , zostanie on ułyty jako komentarz np.: Atrybut name="description" określa opis danej strony sformue"owany przez ułyt- kownika. Przy tworzeniu komentarza naleły pami�taĘ o nast�pujĄcych zasadach: N treśĘ komentarza nie powinna przekraczaĘ 200 znak�w wraz ze spacjami, N opis strony powinien e"ĄczyĘ si� z tytue"em w jednĄ, sensownĄ cae"ośĘ. TreśĘ po- winna zach�ciĘ ułytkownika do odwiedzenia danej strony. Najlepiej jeśli opis przedstawia korzyści z jej obejrzenia, N opis ukryty w znaczniku naleły umieściĘ na kałdej stronie. Atrybut name="keywords" określa zestaw se"�w kluczowych zwiĄzanych z tema- tami poruszanymi na danej stronie TworzĄc zestaw se"�w kluczowych naleły pami�taĘ o nast�pujĄcych zasadach: N se"owa nie muszĄ byĘ oddzielone przecinkiem, N jełeli treśĘ strony lepiej opisuje zwrot nił pojedyncze wyrazy, mołna si� nim pose"ułyĘ, N nie naleły wymieniaĘ tego samego se"owa wi�cej nił 7 razy, w przeciwnym wy- padku wyszukiwarka zignoruje wszystkie se"owa kluczowe, N se"owa kluczowe powinny odpowiadaĘ se"owom, z kt�rych ske"ada si� tytue" strony i jak najcz�ściej wyst�powaĘ wyst�pujĄ w treści dokumentu, opisie i tytule stro- ny, N liczba znak�w (nie liter, lecz wszystkich znak�w) ułytych dla se"�w kluczowych nie mołe przekraczaĘ 1000. Przekroczenie tej wartości mołe spowodowaĘ, łe wyszukiwarka zignoruje stron�, kt�ra dotyczy zbyt dułej liczby zagadnie�. Za darmo 54 Zanim przystĄpimy do rejestracji strony, warto sporzĄdziĘ spis se"�w kluczowych zwiĄzanych z poruszanymi na stronie treściami. Naje"atwiej to zrobiĘ proszĄc zna- jomych o podanie kilku se"�w, kt�re kojarzĄ im si� z danym tematem. Nast�pnie naleły zasiĄśĘ przed komputerem i sprawdziĘ w kilku wyszukiwarkach przy jakich se"owach wyświetlajĄ one najmniejszĄ liczb� odsye"aczy. Tajemnica sukcesu leły w takim Ńzaw�łeniu� se"�w kluczowych, aby po podaniu określonego hase"a strona zostae"a wyświetlona jako jedna z pierwszych. 3. Komentarz Niekt�re wyszukiwarki jako informacj� o stronie umieszczajĄ kilka pierwszych zda�, kt�re si� na niej znajdĄ. Oczywiście systemy indeksujĄce dziae"ajĄce wede"ug tej zasady mogĄ byĘ �r�de"em zainteresowania naszĄ stronĄ pod warunkiem, łe we"a- ściwie jĄ przygotujemy. Kluczem do sukcesu jest umieszczenie na samym poczĄtku dokumentu poniłszego fragmentu. Se"owa Ńopis strony� naleły zastĄpiĘ we"asnym tekstem. Za darmo W Internecie mołna znale�Ę wiele promocyjnych ofert. ObejmujĄ one bardzo sze- roki asortyment towar�w i use"ug. SĄ to pr�bne wersje program�w, kt�re r�łniĄ si� tylko tym od nabywanych w sklepie, łe do momentu zarejestrowania si� u sprze- dawcy przy kałdym uruchomieniu b�dĄ wyświetlaĘ informacj� o tym, łe ope"ata rejestracyjna nie zostae"a wniesiona. Cz�sto mołna spotkaĘ si� z ofertĄ darmowych kont poczty elektronicznej lub miejsca na serwerze na umieszczenie swojej strony WWW. Oferty zmieniajĄ si� bardzo szybko. AktualnĄ, przygotowanĄ w j�zyku polskim in- formacj� o nich mołna znale�Ę na stronach o poniłszych adresach: http://www.gratis.pl/ http://www.internauta.gnet.pl/ Zake"adanie darmowego konta e-mail Niekt�rzy dostawcy use"ug internetowych oferujĄ mołliwośĘ zae"ołenia konta e-mail bez wnoszenia ładnych ope"at. Nie jest to jednak dziae"alnośĘ charytatywna. Do listu wyse"anego za pośrednictwem takiego konta dodawana jest stopka informujĄca o tym, na jakim serwerze zae"ołone zostae"o konto. Kałdy list wyse"any z serwera jest jednocześnie listem reklamowym. Im wi�cej kont na danym serwerze, tym wi�ksza szansa, łe ktoś b�dzie chciae" obejrzeĘ umieszczane na nim strony WWW. Za udost�pnienie miejsca na cz�sto odwiedzanym serwerze jego we"aściciel mołe pobieraĘ wyłsze ope"aty. Zasoby dla tw�rc�w stron 55 KorzyśĘ dla kałdej z trzech zainteresowanych stron jest nast�pujĄca: N posiadacz darmowego konta nie ponosi koszt�w, a w zamian za to godzi si� na reklamowanie serwera, N dostawca use"ug internetowych ma wyłsze zyski z umieszczonych stron WWW o charakterze komercyjnym, w zamian za udost�pnienie cz�ści przestrzeni na swym serwerze, N firmy reklamujĄce si� za pomocĄ stron WWW umieszczajĄ swoje informacje w miejscu, do kt�rego cz�ściej zaglĄdajĄ internauci, ale pe"acĄ za to wyłsze sumy. Darmowe konto pocztowe mołna zae"ołyĘ na nast�pujĄcych serwerach polskoj�- zycznych: http://box43.gnet.pl/ http://free.polbox.pl/ http://friko.onet.pl/ http://www.kki.net.pl/ Mołna r�wnieł skorzystaĘ z oferty firm obcoj�zycznych: http://www.geocities.com/ http://hempseed.com/ http://www.juno.com/ Zasoby dla tw�rc�w stron AdaURL Zasoby dla tw�rc�w stron 56 Pod adresem: www.adaurl.com znajduje si� darmowy program automatyzujĄcy rejestracj� strony WWW w ponad 30 wyszukiwarkach. Zwalania on ułytkownika od mozolnego wpisywania w wielu formularzach znajdujĄcych si� na stronach WWW tych samych informacji. Meta Medic Pod adresem: http://www.northernwebs.com/set/setsimjr.html mołna skorzystaĘ z darmowego, dziae"ajĄcego w sieci programu Meta Medic. Po- zwala on sprawdziĘ de"ugośĘ opisywanych znacznik�w, ich poprawnośĘ, wykryĘ nadmiernie powtarzajĄce si� se"owa lub se"owa niezgodne z treściĄ danej strony. Pollinks Pod adresem: http://www.pollinks.org.pl/rejestrator/rejestrator_pl.htm znajduje si� darmowy serwis automatyzujĄcy rejestracj� strony WWW w serwisach krajowych, zaś pod adresem: http://www.pollinks.org.pl/rejestrator/rejestrator.htm w serwisach zagranicznych. AutomatyzujĄ one wpisywanie identycznych niemal danych do wielu formularzy. Rejestracja domeny 57 Pod adresem: http://www.pollinks.org.pl/addpower/addpower.htm znajdujĄ si� odsye"acze do wyszukiwarek i katalog�w, w kt�rych rejestracj� naleły przeprowadziĘ r�cznie. Rejestracja domeny http://www.netnames.com/ Promocja serwisu polega na zge"aszaniu do katalog�w i wyszukiwarek adresu strony, pozyskiwaniu stae"ych klient�w, kt�rzy b�dĄ wracali do naszej strony. Jełeli zdarzy si� tak, łe dostawca use"ug internetowych zaprzestanie swojej dziae"al- ności, w�wczas adres zniknie i cae"y nasz trud we"ołony w promocj� p�jdzie na mar- ne. B�dziemy musieli zaczynaĘ od nowa. ChcĄc si� przed tym uchroniĘ naleły zarejestrowaĘ domen� ń czyli wykupiĘ prawa do uływania unikatowego adresu w Internecie. W takim przypadku, po zaprzestaniu świadczenia use"ug przez naszego dotychcza- sowego dostawc� Internetu, naleły umieściĘ serwis na innym serwerze i tam prze- kierowywaĘ potencjalnych klient�w wystukujĄcych na klawiaturze nasz zarejestro- wany adres. Zasoby dla tw�rc�w stron 58 Submit Wolf Pod adresem: www.trellian.com/swolf mołna ściĄgnĄĘ wersj� testowĄ programu do automatycznej rejestracji stron w po- nad 3000. wyszukiwarek i list. WebPosition Gold 59 WebPosition Gold Pod adresem http://www.webposition.com znajduje si� program automatyzujĄcy tworzenie stron WWW pod kĄtem skuteczno- ści rejestracji w wyszukiwarkach. Ułytkownik musi tylko wypee"niaĘ pola formula- rza. Ma ograniczone mołliwości wyboru, ale za to program czuwa nad poprawno- ściĄ strony. Wersja demonstracyjna optymalizuje program tylko pod kĄtem trzech wyszukiwa- rek. Wyszukiwarki i katalogi Poniłej znajduje si� lista wyszukiwarek i katalog�w. Powinna ona staĘ si� prze- wodnikiem dla os�b przyst�pujĄcych do rejestracji swojego serwisu internetowego. *.PL http://www.szym.com/pl/ 100hot.com http://www.hot100.com/ 4anything http://www.4internet.com/ Zasoby dla tw�rc�w stron 60 800 Directory http://www.tollfree.att.net/dir800/ About http://www.about.com/ AFI http://www.afionline.org/ Aladin De http://www.aladin.de/neueurl.htm" target="main AliWeb http://www.nexor.com/public/aliweb/register/doc/register.html All4one http://www.all4one.com/ All-in-One http://www.allonesearch.com/ All-Movie http://www.allmovie.com/index.html AltaVista http://www.altavista.com/av/content/addurl.htm" target="main AltaVista Australia http://www.altavista.yellowpages.com.au/cgi-bin/query?mss=addurl" target="main AltaVista Canada http://www.altavistacanada.com/en/addurl.htm" target="main AltaVistaPL http://www.altavista.pl/ AOL http://www.aol.com AOL NetFind http://www.aol.com/netfind/info/addyoursite.html" target="main Archie ICM http://archie.icm.edu.pl/ Argus Clearinghouse http://www.clearinghouse.net/ Ask Jeeves 61 Ask Jeeves http://www.askjeeves.com/ Astalavista http://astalavista.box.sk/ AT&T Net http://www.att.net/ AT&T Toll Free Directory http://att.net/dir800/register.html" target="main Awesome Library http://www.awesomelibrary.org/ Axis http://axis-online.net/wwwform.shtml BBC http://www.bbc.co.uk/ Beaucoup! http://www.beaucoup.com/engines.html Best Of The Web http://www.bofw.com/ Bestpila http://www.bestpila.com.pl/urlplus.htm Big Foot http://www.ts.umu.se/~bigfoot/links.html" target="main BigBook http://bigbook.com/ Bigfoot http://www.bigfoot.com/ BigHub http://www.thebighub.com/ BigYellow http://www.bigyellow.com/ Britannica http://www.britannica.com/ Zasoby dla tw�rc�w stron 62 Browser Watch http://browserwatch.internet.com/ Bzzz...Polski Katalog Internetu http://www.katalog.serwis.pl/cgi-bin/katalog/add.cgi Chmurka http://www.chmurka.pl/ Chubba http://www.chubba.com/ Clawler De http://www.crawler.de/neu/anmelden.htm" target="main CNET News http://www.news.com/ CNN http://www2.cnn.com/ Cyber 411 http://www.cyber411.com/ Cyber Katalog WWW http://www.cyber.com.pl/katalog/add.shtml Cybernetikos http://www.edunet.pl/cnk/ Cybersearch UK Directory http://www.cybersearch.co.uk/addurl.htm" target="main CybSearch http://www.cyberhq.com/cybsearch/main.cfm" target="main Czas Na Links http://www.cnl.tonet.pl/ Czas na links http://www.cnl.tonet.pl/add.htm Debriefing http://www.debriefing.com/ DejaNews http://www.dejanews.com/ Dev Search 63 Dev Search http://www.devsearch.com/ DIG http://www.dig.com/ Dino http://www.dino-online.de/anmeldung/rubriken_frames.html Direct Hit http://www.directhit.com/ Disneys Internet Guide http://www.disney.com/dig/youdig/today/index.html" target="main Dogpile http://www.dogpile.com/ Dzieci ń katalog http://dzieci.ariadna.pl/baza E Blast http://www.eblast.com/ E Blast http://www.britannica.com/feedback/submit.html Earthlink http://www.earthlink.net/ Ed View http://www.edview.com/ Education World http://www.education-world.com/ Electronic Monk http://www.electricmonk.com/ Eureka http://www.best.com/~mentorms/eureka.htm EuroFerret http://www.muscat.co.uk/ Europa Online http://www.europeonline.com/ Zasoby dla tw�rc�w stron 64 Europa Online Polska http://www.europeonline.com/pol/index.htm Euroseek http://www.euroseek.net/?pl Euroseek PL http://www.euroseek.net/page?ifl=pl Excite http://www.excite.com/ Excite http://www.aol.com/search/info/addurl.html" target="main Explore Poland http://www.explore-poland.pl/ Extreme http://www.extreme-dm.com/search/ Fast Search http://www.alltheweb.com/ Fathead Search http://www.fathead.net/search/ Fathead Search Engine http://www.fathead.net/search/addsite.html FilmZone http://www.filmzone.com/ Find A Friend http://www.poland.net/pphp/ Find Link http://www.findlink.com/searchit/s-ctm.cgi?s-addurl.ctm Find-It! http://www.itools.com/find-it/find-it.html Fireball http://www.fireball.de/register-fire- ball.fcg?action=register&url=http%3A%2F%2F" target="main Flob.net 65 Flob.net http://www.flob.net/add.cgi Formum One http://www.forumone.com/Urlform.htm Forum One http://www.forumone.com/ Four11 http://www.four11.com/ FTP SearchPL http://alfa.iele.polsl.gliwice.pl:8000/ftpsearch FTPsearch http://ftpsearch.ntnu.no/ftpsearch/ Galaxy http://galaxy.einet.net/cgi-bin/annotateFree?/galaxy" target="main GeoCities http://www.geocities.com/ Globe http://www.theglobe.com/ Go http://www.go.com/ Go2Net http://www.go2net.com/ GOD http://www.god.co.uk/ Google http://www.google.com/ Goto http://www.goto.com/ Gov Bot http://ciir.cs.umass.edu/ciirdemo/Govbot/ GSE http://www.flash.net/~agape/search/engines.htm Zasoby dla tw�rc�w stron 66 GTE SuperPages http://superpages.gte.net/ Guide To Computer Vendors http://guide.sbanetweb.com/addasite.html Healthfinder http://www.healthfinder.org/default.htm Highway 61 http://www.highway61.com/ Hot List Germany http://www.hotlist.de/neueintrag.html" target="main HotBot http://www.hotbot.com/addurl.html" target="main Husky Search http://huskysearch.cs.washington.edu/ iAtlas http://www.iatlas.com/ I-Explorer http://www.i-explorer.com/home.dll?? Imseeking http://www.imseeking.com/ Inference http://www.inference.com/infind/ Infohiway http://www.infohiway.com/ InfoPol http://www.info.pl/ Informacja http://www.informacja.pl/ Infoseek http://www.infoseek.com/AddUrl?pg=DCaddurl.html" target="main Infoseek PL http://infoseek.icm.edu.pl/addurl.html" target="main Infoseek UK 67 Infoseek UK http://uk.infoseek.com/infosk/owa/pkg_suggest.p_ad_url" target="main Infospace http://www.infospace.com/ InsidePoland http://www.insidepoland.pl/ Instantseek http://www.instantseek.8m.com/ Interference Find http://www.infind.com/ Internet Sleuth http://www.isleuth.com/ Internets http://www.internets.com/ Intersearch Europe http://www.intersearch.de/add.html" target="main IT Szukanie http://www.it.com.pl/buszowanie_szukanie.htm Jayde http://www.jayde.com/cgi-bin/addurl.cgi Jump City http://www.jumpcity.com/start.shtml KAT3W http://www.eddy.com.pl/kat3w/kat3w.html Katalog Polskich Stron WWW http://www.news.com.pl/Dodaj_URL/ Katalog Stron WWW http://www.agresive.multi-ip.com.pl/FORMK.HTML Katalog WWW Gratis http://www.on-line.pl/katalog/cgi-bin/links/add.cgi Kids Clisk http://sunsite.berkeley.edu/KidsClick!/ Zasoby dla tw�rc�w stron 68 KtoGdzie http://www.ktogdzie.com/ Law Clawler http://www.findlaw.com/info/write/addurl.html Link Monster http://www.linkmonster.com/ LinkStar http://www.linkstar.com/ LookSmart http://www.looksmart.com/ Lycos http://www.lycos.com/addasite.html" target="main Lycos Deutsch http://www.lycos.com/addasite.html Lycos UK http://www-uk.lycos.com/addasite.html" target="main Magellan http://www.mckinley.com/ Mall Park http://www.mallpark.com/ Mamma http://www.mamma.com/ MatchSite http://www.matchsite.com/ Medscape http://www.medscape.com/ MedWeb http://www.gen.emory.edu/ MetaCrawler http://www.metacrawler.com/ Metafind http://www.metafind.com/ Metaindex Europe 69 Metaindex Europe http://www.hj.se/hs/bibl/miewww/ Metroscope http://www.metroscope.com/ Mining Co. http://home.miningco.com/ MP3meta http://www.mp3meta.com/ Mr. Showbiz http://www.mrshowbiz.com/ MS Studio http://www.linki.koti.com.pl/indexe.htm MSN Web Search http://search.msn.com/addurl.asp MultiCrawl http://www.multicrawl.com/ Muscat http://www.muscat.co.uk/ Music Search http://www.musicsearch.com/ MyWay http://www.myway.com/ Nathan http://www.nathan.de/cgi-bin/display.cgi?LT=nathan.de/cp.html& LP=/submit/index.ihtml&ID=1004199995632 Nerd World http://www.nerdworld.com/ Net 1 http://www.thenet1.com/search/ Net Locator http://www.nln.com/ Zasoby dla tw�rc�w stron 70 Net Searcher http://www.netsearcher.com/ Netcenter http://www.netscape.com/ Netcom http://www.netcom.net/ Netfind http://netfind.icm.edu.pl/ NetGuide http://ms.netguide.com/ Netm@gia http://www.netmagia.alpha.pl/szukaj/dodajurl.html Netografia http://homepages.ihug.co.nz./~antora/NETOGRAF/NETOGRAF.HTM Netoskop http://netoskop.chip.pl/~netoskop/addurl.html Newhoo http://www.newhoo.com/ News http://www.news.com.pl/ Newspage http://www.newspage.com/ Northern Light http://www.northernlight.com/ ODP http://directory.mozilla.org/ One Key http://www.onekey.com/ OneSeek http://www.oneseek.com/ Onet http://www.onet.pl/ Open Text 71 Open Text http://www.opentext.com/ OptimusNet http://pzi.onet.pl/dodaj.asp People Finder http://www.peoplesite.com/ Personal Seek http://www.personalseek.com/ Planeta http://www.planeta.topnet.pl/ Planeta http://www.abas.pl/~planeta/dodaj.html PlanetSearch http://www.planetsearch.com/ Plikoskop http://www.plikoskop.pl/ Poland Net Search http://www.poland.net/search/ Poland On The Net http://www.pl-info.com/pl/ PolishWord http://www.polishworld.com/addurl/addurl.html Polska http://polska.pl/ Polska Strona Ge"�wna http://www.polska.pl/rejestracja.html Polski Links http://www.pollinks.org.pl/dodaj.htm Polski Sunsite http://sunsite.icm.edu.pl/ Poszukiwarki http://tempac.okwf.fuw.edu.pl/~pkowi/poszuk.html Zasoby dla tw�rc�w stron 72 Power Crawler http://www.powercrawler.com/ ProFusion http://www.designlab.ukans.edu/profusion/ProFusion1.html Proteus http://www.thrall.org/proteus.html PureSearch http://www.puresearch.com/ Quarterdeck QSC http://www.psy.uwa.edu.au/qrtrdeck.htm Real Names http://www.realnames.com/ Reference http://www.reference.com/ Rex http://rex.skyline.net/ Savvy Search http://www.psy.uwa.edu.au/selfrms.htm#SAVVY Savvy Search Submit http://www.savvysearch.com/submit" target="main SciCentral http://www.scicentral.com/ Search http://www.search.com/ Search King http://www.searchking.com/ Search Spaniel http://www.searchspaniel.com/ Search Z http://www.searchz.com/ Search-It-All http://www.search-it-all.com/ Searchopolis 73 Searchopolis http://www.searchopolis.com/ SearchPower http://www.searchpower.com/newsite/ SEC http://www.searchenginecolossus.com/ SED http://www.dnc.net/users/king/search.htm Skworm http://www.skworm.com/ Snap http://www.snap.com/ Sonik.Net http://www.sonik.net/internet/www/dodaj.html SportsLine http://web4.sportsline.com/ Starting Point http://www.stpt.com/ Streambox http://www.streambox.com/ Super Snooper http://supersnooper.com/ Supercrawler http://www.supercrawler.com/ Surf http://www.surf.com.br/ Surfers Edge http://surfers.edge.com.sg/ SwitchBoard http://www.switchboard.com/ Szperacze Internetowe http://home.microsoft.com/intl/pl/access/allinone.asp Zasoby dla tw�rc�w stron 74 Szukaj.com http://www.szukaj.com/ Tripod http://www.tripod.com/ Tylko Polska http://tp.core.pl/serwis/dodaj.shtml UK index http://www.ukindex.co.uk/urlreg.html" target="main Ultimate TV http://www.ultimatetv.com/ Voila http://www.voila.com/ Webcrawler http://webcrawler.com/Help/GetListed/AddURLS.html" target="main WebInfoSearch http://www.webinfosearch.com/ Webseek http://www.ctr.columbia.edu/webseek/ WebWombat http://www.intercom.com.au/ WebZone http://www.webzone.net/search/ Who Is Who http://www.numen.pl/whoiswho/wiwbrows.html Whoopie http://www.whoopie.com/ WhoWhere http://www.whowhere.com/ Wiedza http://www.pckurier.pl/wiedza/index.html Wirtualna Polska http://katalog.wp.pl/dodaj.html Wow! 75 Wow! http://www.wow.pl/cgi/add.cgi WWAR http://wwar.com/ Yahoo http://add.yahoo.com/fast/add" target="main Yahooligans http://www.yahooligans.com/ Yellow Pages Superhighway http://www.action2000.com/yps/YPSH_Search_Submit.htm YPN http://www.ypn.com/ Zonet http://www.zonet.iq.pl/dodaj/add.html Wyszukiwarka Podobne podstrony:}}słownik terminów internetowych (od A do Z) Internet od A do Z jodometria od do pytan 2006 02 Wyposażamy od A do Z KSIĘGOWANIE OD A DO Z mezczyzna od a do z więcej podobnych podstron

Sklepik internetowy Od A do Z sklepik

Patrz: Nage"�wekPatrz: Budowa dokumentu HTMLPatrz: Linia poziomaPatrz: Budowa dokumentu HTMLPatrz: Formatowanie tekstuPatrz: Link graficznyPatrz: Lista