Akademia Ekonomiczna
Akademia Ekonomiczna
http:/ / mfiles.ae.krakow.pl
http:/ / mfiles.ae.krakow.pl
KONTEKST
KONTEKST
ZARZ? DZANIA PROJEKTAMI
ZARZ? DZANIA PROJEKTAMI
1
(c) Sławomir Wawak, 2003
Terminy i definicje
Terminy i definicje
PROJEKT
PROJEKT
PROJEKT to:
określony w czasie zestaw działań podejmowanych w logicznie
określonej kolejności w celu wytworzenia określonego
niepowtarzalnego wyrobu lub usługi
atrybuty projektu:
celowość
określoność w czasie
niepowtarzalność
związek logiczny między działaniami
stopniowa realizacja
projekty a operacje
2
(c) Sławomir Wawak, 2003
Terminy i definicje
Terminy i definicje
ZARZ? DZANIE PROJEKTEM
ZARZ? DZANIE PROJEKTEM
ZARZ
DZANIE PROJEKTEM to:
zastosowanie wiedzy, doświadczeń, narzędzi, metod oraz
technik w działaniach projektowych w celu spełnienia
wymagań
Kluczowymi problemami zarządzania projekem są:
równowaga pomiędzy zakresem, czasem, kosztami i
jakością
zaspokojenie potrzeb wszystkich interesariuszy
identyfikacja wymagań
3
(c) Sławomir Wawak, 2003
Terminy i definicje
Terminy i definicje
ZARZ? DZANIE PROJEKTEM  historia
ZARZ? DZANIE PROJEKTEM  historia
niektóre operacje II wojny światowej (znamiona PM)
Manhattan Project (1940-46)
okręt podwodny o napędzie atomowym (USS
Washington) przenoszący rakiety z głowicami
atomowymi (Pershing) ą lata 50-60-te
przedsięwzięcia NASA
Boeing A-10
4
(c) Sławomir Wawak, 2003
Terminy i definicje
Terminy i definicje
INTERESARIUSZE (ang. stakeholders)
INTERESARIUSZE (ang. stakeholders)
INTERESARIUSZE to:
osoby lub instytucje w różnym stopniu związane z projektem,
których wymagania powinny być uwzględnione (choć nie
zawsze spełnione) w pracach projektowych
Przykłady:
kierownik projektu
zespół projektowy
klient
organizacja realizująca projekt
sponsor
dostawcy
lobby, związki, partie, stowarzyszenia
rodziny członków zespołu projektowego
5
(c) Sławomir Wawak, 2003
Terminy i definicje
Terminy i definicje
ZARZ? DZANIE PRZEZ PROJEKTY
ZARZ? DZANIE PRZEZ PROJEKTY
ZARZ
DZANIE PRZEZ PROJEKTY to:
podejście do zarządzania organizacją, w ramach którego
operacje prowadzone są z wykorzystaniem technik
projektowych
zarządzanie przez projekty nie jest tożsame z zarządzaniem
projektami
nie stanowi też kolejnego etapu rozwoju tego podejścia
6
(c) Sławomir Wawak, 2003
Terminy i definicje
Terminy i definicje
PROGRAM i SUBPROJEKT
PROGRAM i SUBPROJEKT
PROGRAM to:
grupa projektów zarządzanych w sposób zorganizowany w celu
osiągnięcia korzyści niedostępnych w przypadku oddzielnego
zarządzania projektami
SUBPROJEKT to:
wydzielona część projektu (np. jedna faza: instalowanie,
testowanie), która jest realizowana przez jednostkę spoza
zespołu projektowego ą inny dział, inną firmę. Zwykle
subprojekt jest usługą, jakkolwiek może się zdarzyć, że będzie
to produkt lub element produktu.
7
(c) Sławomir Wawak, 2003
Dziewi?? elementów zarz?dzania projektami
Dziewi?? elementów zarz?dzania projektami
integracja
zakres
czas
koszty
CZAS
jakość
zasoby ludzkie
komunikacja
ryzyko
KOSZTY
JAKOŚĆ
dostawy
8
(c) Sławomir Wawak, 2003
1. Integracja projektu
1. Integracja projektu
Cel: zapewnienie, że poszczególne elementy projektu są
właściwie koordynowane
Narzędzia
planowanie projektu
system informacji menedżerskiej
metoda wartości wypracowanej (EV)
zatwierdzanie i monitorowanie zadań
procedury działania
Efekty
plan projektu
wymagania interesariuszy
raporty i zmiany
9
(c) Sławomir Wawak, 2003
2. Zakres projektu
2. Zakres projektu
Cel: zapewnienie, że w projekcie zostanie wykonana cała
wymagana praca i tylko ta, która jest niezbędna
Narzędzia
osąd ekspertów
analiza alternatyw
budowa struktury zadaniowej
weryfikacja
Efekty
deklaracja zakresu projektu
struktura zadaniowa (WBS)
10
(c) Sławomir Wawak, 2003
3. Zarz?dzanie czasem
3. Zarz?dzanie czasem
Cel: zapewnienie terminowego zakończenia projektu
Narzędzia
dekompozycja zadań
wykres sieciowy
wykres Gantta
szacowanie czasu (eksperci)
analiza matematyczna, symulacje
analiza wykorzystania zasobów
oprogramowanie
Efekty
harmonogram projektu
graficzna prezentacja harmonogramu
11
(c) Sławomir Wawak, 2003
4. Zarz?dzanie kosztami
4. Zarz?dzanie kosztami
Cel: zapewnienie, że realizacja projektu nie pochłonie
więcej środków niż przewidziano w budżecie
Narzędzia
osąd ekspertów
identyfikacja alternatyw
estymacja i modelowanie
budżetowanie
zarządzanie wartością wypracowaną
oprogramowanie
Efekty
wymagane zasoby
plany kosztów
12
(c) Sławomir Wawak, 2003
5. Zarz?dzanie jako?ci?
5. Zarz?dzanie jako?ci?
Cel: zapewnienie, że projekt zaspokoi wymagania, dla
których został powzięty
Narzędzia
analiza wymagań interesariuszy
benchmarking
projektowanie eksperymentów
planowanie jakości
narzędzia statystyczne
diagramy przepływu, Pareto, itp.
Efekty
plan zarządzania jakością
definicje operacyjne i check-listy
13
(c) Sławomir Wawak, 2003
6. Zarz?dzanie zasobami ludzkimi
6. Zarz?dzanie zasobami ludzkimi
Cel: efektywne wykorzystanie pracowników
zatrudnionych w projekcie
Narzędzia
teoria zarządzania
analiza interesariuszy
negocjacje
budowanie zespołu
nagradzanie
Efekty
przydział zadań, odpowiedzialności i uprawnień
struktura organizacyjna projektu
plan zarządzania personelem
14
(c) Sławomir Wawak, 2003
7. Zarz?dzanie komunikacj?
7. Zarz?dzanie komunikacj?
Cel: zapewnienie terminowego i właściwego generowania,
zbierania, analizy, przechowywania i przekazywania
informacji w projekcie
Narzędzia
analiza interesariuszy
system obiegu informacji
oprogramowanie
analizy poziomu wykonania
Efekty
plan komunikacji
raporty i prezentacje
propozycje usprawnienia systemu
15
(c) Sławomir Wawak, 2003
8. Zarz?dzanie ryzykiem
8. Zarz?dzanie ryzykiem
Cel: właściwa identyfikacja, analiza oraz reakcja na
ryzyko występujące w projekcie i jego otoczeniu
Narzędzia
przegląd dokumentacji i doświadczeń
techniki zbierania informacji
check-listy i procedury
metody statystyczne i symulacje
monitorowanie poziomu ryzyka
Efekty
zmiany w planie projektu
określenie odpowiedzialności
propozycje działań (unikanie, akceptacja, omijanie, itp.)
16
(c) Sławomir Wawak, 2003
9. Zarz?dzanie dostawami i zleceniami
9. Zarz?dzanie dostawami i zleceniami
Cel: dostarczenie wyrobów i usług dla projektu spoza
organizacji realizującej projekt
Narzędzia
analiza make-or-buy
ocena dostawców, kryteria oceny
przetargi
negocjacje
procedury i standardowe dokumenty
niezależne oceny (eksperci)
Efekty
kontrakty
wymiana informacji
17
(c) Sławomir Wawak, 2003
Fazy projektu
Fazy projektu
Fazy wyodrębnia się na podstawie powstających
elementów produktu lub kolejnych kroków do jego
powstania
przykłady: feasibility study, szczegółowy plan, prototyp
Fazy realizowane są w logicznej kolejności
Nazwy faz tworzy się na podstawie ich głównych
efektów
przykłady: wymagania, projekt, testy, prototyp, uruchomienie,
zmiana, itp.
18
(c) Sławomir Wawak, 2003
Fazy projektu
Fazy projektu
kontrola i zatwierdzenie
przekazanie informacji, produktów
zamknięcie Fazy 1 i otwarcie Fazy 2
Faza 1 Faza 2
Faza 3
19
(c) Sławomir Wawak, 2003
Fazy projektu  overlapping
Fazy projektu  overlapping
Faza 1
Faza 2
Faza 3
20
(c) Sławomir Wawak, 2003
Cykl ?ycia projektu
Cykl ?ycia projektu
określa, które zadania wchodzą w skład projektu
dzieli zadania na fazy i określa wykonawców
dla projektów charakterystyczne jest:
zużycie kosztów i personelu jest niskie na początku i wzrasta
gwałtownie w drugiej części projektu
prawdopodobieństwo sukcesu rośnie wraz z realizacją
projektu, a ryzyko spada
wpływ interesariuszy na kształt produktu maleje z czasem
koszty poprawy błędów gwałtownie rosną z czasem
cykl życia projektu jest zwykle tylko częścią cyklu życia
produktu
21
(c) Sławomir Wawak, 2003
Cykl ?ycia projektu (ogólny)
Cykl ?ycia projektu (ogólny)
Poziom wykorzystania
zasobów
Faza pośrednia
(jedna lub więcej)
Faza końcowa
Faza wstępna
Czas
22
(c) Sławomir Wawak, 2003
Cykl ?ycia wed?
ug UNIDO
Cykl ?ycia wed?
ug UNIDO
Faza przedinwestycyjna
Studium możliwości
Studium przedinwestycyjne
Określenie techniczno-ekonomicznej wersji projektu
Ocena i decyzja
Faza inwestycyjna
Negocjacje i zawieranie kontraktów
Opracowanie planów obiektu inwestycyjnego
Budowa (realizacja)
Oddanie do eksploatacji
Faza operacyjna
(dojście do pełnych możliwości produkcyjnych obiektu)
23
(c) Sławomir Wawak, 2003
Charakterystyka procesów
Charakterystyka procesów
Inicjacja Planowanie
Kontrola Wykonywanie
Zamykanie
24
(c) Sławomir Wawak, 2003
Przenikanie procesów
Przenikanie procesów
Poziom aktywności procesów
Wykonywanie
Kontrola
25
(c) Sławomir Wawak, 2003
P
l
an
o
w
a
n
i
e
I
Za
ni
c
m
j
a
y
c
j
k
a
a
n
i
e
Struktura funkcjonalna
Struktura funkcjonalna
brak wydzielonego
Dyrektor
stanowiska kierownika
Kier. funk. Kier. funk. Kier. funk
projektu
koordynacja poprzez
Prac. Prac. Prac.
kierowników
Prac. Prac. Prac.
funkcjonalnych
Prac. Prac. Prac.
niska efektywność
komunikacji
mała przydatność do
zarządzania projektami
26
(c) Sławomir Wawak, 2003
S?
aba macierz
S?
aba macierz
Dyrektor komunikacja między
uczestnikami projektu
Kier. funk. Kier. funk. Kier. funk
do 25% uczestników ąna
Prac. Prac. Prac.
etacie�
wykorzystywana przez
Prac. Prac. Prac.
organizacje rzadko
Prac. Prac. Prac.
zarządzające projektami
27
(c) Sławomir Wawak, 2003
Macierz zbilansowana
Macierz zbilansowana
wydzielone stanowisko
Dyrektor
kierownika projektu
Kier. funk. Kier. funk. Kier. funk
do 60% pracowników ąna
etacie�
Prac. Prac. Prac.
częściowa samodzielność
Prac. Prac. Prac.
zespołu projektowego
Kier. proj. Prac. Prac.
dla organizacji rzadko, ale
regularnie zarządzających
projektami
28
(c) Sławomir Wawak, 2003
Silna macierz
Silna macierz
Dyrektor
wydzielony pion
zarządzania projektami
Kier. funk. Kier. funk. Kier. funk Kier. PM
duże uprawnienia
Prac. Prac. Prac. Kier. proj.
kierowników projektów
Prac. Prac. Prac. Kier. proj.
prawie pełne podwójne
Prac. Prac. Prac. Kier. proj.
podporządkowanie
wydzielona obsługa
administracyjna dla
projektu
duże uprawnienia
kierownika projektu
29
(c) Sławomir Wawak, 2003
Struktura projektowa
Struktura projektowa
Dyrektor
brak podporządkowania
funkcjonalnego
Kier. proj. Kier. proj. Kier. proj.
całkowita samodzielność
Prac. Prac. Prac.
zespołów projektowych
stosowana przez firmy
Prac. Prac. Prac.
konsultingowe, biura
projektowe, biura
Prac. Prac. Prac.
inwestycyjne
prawie nieosiągalna dla
przedsiębiorstw
produkcyjnych
30
(c) Sławomir Wawak, 2003
Karta projektu
Karta projektu
Cele projektu
Zasada SMART
Zakres projektu
wg zasięgu geograficznego
wg działalności, procesów, systemów
wg zadań
Terminy
czas przygotowania
czas realizacji
terminy rozpoczęcia i zakończenia
Interesariusze
31
(c) Sławomir Wawak, 2003
Karta projektu (cd)
Karta projektu (cd)
Kluczowe elementy
główne fazy / etapy projektu
Parametry
typ projektu
wymagania, potrzeby i oczekiwania interesariuszy
wejścia do projektu
ograniczenia
założenia
kryteria oceny wariantów
32
(c) Sławomir Wawak, 2003
Przygotuj kart? projektu
Przygotuj kart? projektu
Projekt remontu mieszkania
powierzchnia: 60m2
pomieszczenia: 3 pokoje, łazienka, ubikacja, kuchnia, balkon
remont dotyczy: łazienka, ubikacja, kuchnia, wymiana podłóg,
malowanie ścian, wymiana okien, wymiana drzwi
Zadania:
opracuj kompletną kartę projektu
33
(c) Sławomir Wawak, 2003
Plan projektu
Plan projektu
Zasady
plan jest narzędziem pracy zespołu projektowego
plan jest modyfikowany w trakcie wykonywania zadań, aby
zawsze był aktualny
plan stanowi przewodnik po projekcie
plan jest podstawą do oceny i kontroli
Składowe
zadania
terminy rozpoczęcia zadań
czas realizacji zadań
koszty zadań
34
(c) Sławomir Wawak, 2003
Struktura zadaniowa
Struktura zadaniowa
Macierz odpowiedzialno?ci
Macierz odpowiedzialno?ci
Struktura zadaniowa
dzieli projekt na mniejsze, łatwiejsze do zarządzania części
fazy
etapy
zadania
czynności
...
Macierz odpowiedzialności
przyporządkowuje zadania ze struktury zadaniowej
odpowiednim komórkom w strukturze organizacyjnej
35
(c) Sławomir Wawak, 2003