initAd();



































  Biochemia
  Biotechnologia
  Fizjologia
  Genetyka
  Medycyna
  Mikrobiologia
  Inne








   Biologii komórki
   Biologii molekularnej
   Medycyny molekularnej
   Histologii
   Botaniki
  
Leksykon medyczny
   Testy








   Botanika
   Budowa komórki
   Ewolucja
   Genetyka
   Medycyna
   Terminologia
   Zoologia








   A 
   B 
   C 
   D 
   E 
   F 
   G
   H 
   I 
   J 
   K 
   L 
   Ł 
   M
   N 
   O 
   P 
   R 
   S 
   Ś 
   T
   U 
   W 
   Z 
   Ż 
  Cała lista 








   Apoptoza
   PDB
   Biochemia
   Biotechnologia
   Czasopisma
   Książki
   Uczelnie
   Uniwersytety
   Zdjęcia

















 O nas
           Tu jesteś:  
Biologia.pl < Kurs botaniki














Mszaki są grupą roślin, w których cyklu życiowym dominuje gametofit



Do mszaków zaliczane są rośliny o różnorodnej budowie, których wspólną cechą jest wykształcanie zielonego, samodzielnego gametofitu, dominującego nad uzależnionym od niego, często bezzieleniowym sporofitem. Nie wykształcają typowej tkanki przewodzącej.

Gametofit mszaków jest zieloną rośliną o zróżnicowanej, charakterystycznej dla poszczególnych grup, niejednokrotnie złożonej budowie. Może być on plechowaty bądź składać się z łodyżki, liści i chwytników. W budowie anatomicznej możemy wyróżnić tkanki przewodzące (są one bardzo prymitywne, zbudowane inaczej niż u roślin naczyniowych, zaś ich efektywność jest znikoma), tkankę miękiszową i okrywającą. Stopień ich wykształcenia i budowa są bardzo różnorodne u poszczególnych grup mszaków. Gametofit zaopatruje uzależniony od niego sporofit w pokarm, wodę i sole mineralne.


Sporofit mszaków zwykle jest pozbawiony możliwości fotosyntezy i całkowicie uzależniony od gametofitu; żyje od niego krócej. Zbudowany jest z łączącej go z gametofitem stopy i prostej, nie rozgałęzionej 'łodyżki', zwanej setą, zakończonej pojedynczą zarodnią. Wnętrze zarodni wysłane jest warstwą komórek zdolnych do podziałów mejotycznych. Z każdej z nich, w wyniku mejozy, powstają cztery haploidalne zarodniki. Po dojrzeniu i wysypaniu się spór z zarodni sporofit ginie.

Przemiana pokoleń przebiega we wszystkich grupach mszaków według jednego schematu.
Na powierzchni gametofitu rozwijają się gametangia żeńskie - rodnie i gametangia męskie - plemnie. W wyniku podziałów mitotycznych w rodniach powstają haploidalne gamety żeńskie - komórki jajowe, zaś w plemniach gamety męskie - ruchliwe, uwicione plemniki. Aby mogło nastąpić zapłodnienie, plemnik z plemni musi przedostać się do rodni. Może tego dokonać jedynie w środowisku wodnym - może być to kropla deszczu lub warstwa rosy, jednak bez wody zapłodnienie jest niemożliwe.
Wynikiem zapłodnienia jest diploidalna zygota, od której rozpoczyna się rozwój sporofitu.
Zarodniki niektórych gatunków mszaków mogą być identyczne pod względem morfologicznym, lecz mają zdeterminowaną pleć. Z jednych rozwijają się gametofity wyłącznie męskie z plemniami, z drugich - żeńskie z rodniami. U innych gatunków zarodniki są identyczne także pod względem fizjologicznym - rozwijają się z nich gametofity obupłciowe, mające zarówno plemnie, jak i rodnie.
Gdy zarodniki padną na odpowiednie podłoże, kiełkują w bryłowaty lub nitkowaty zaczątek gametofitu, rozwijający się w haploidalny gametofit.
Mszaki mogą rozmnażać się bezpłciowo także przez rozmnóżki - kilkukomórkowe utwory o zgrubiałych ścianach.

Mszaki w porządku systematycznym:

Dział - Rośliny telomowe (osiowe) (Telomophyta)
Poddział - Mszaki (Bryophytina)
Klasa - Mchy (Bryopsida)
Podklasa - Prątniki (Mchy właściwe) (Bryidae):
merzyk fałdowany (Mnium undulatum),
rokietnik Schrebera (Pleurotium schreberii),
widłoząb fałdowany (Dicranum undulatum),
gajnik lśniący (Hylocomium splendens)
Podklasa - Torfowce (Sphagnidae):
torfowiec (Sphagnum sp.)
Podklasa - Płonniki (Politrichidae):
płonnik zwyczajny (Polytrichum commune),
dousonia (Dawsonia superba)
Klasa - Wątrobowce (Hepaticopsida)
Rząd - Porostnicowate (Marchantiales):
porostnica wielokształtna
(Marchantia polymorpha),
Riccia fluitans, Ricciocarpus natans
Rząd -Jungermaniales: Calypogeia sphagnicola