Od pejzażu do krainy absurdu ,
czyli artysta w poszukiwaniu natchnienia
Scenariusz przeznaczony dla dzieci 6-letnich 4. Na tropie natchnienia, czyli wizyta w malarskim atelier
" Przed przystąpienie do zabawy warto w ciekawy sposób
Cele: zaaranżować wystrój sali (najlepiej przed przyjściem dzieci do
" Rozwijanie wiedzy na temat gatunków malarstwa. przedszkola). Odpowiednio przygotowaną przestrzeń można
" Poszerzenie świadomości na temat z
ródeł sztuki. oddzielić od reszty sali parawanem lub zasłoną.
" Rozwijanie ekspresji plastycznej przy wykorzystaniu różnych " Proponujemy podzielić przestrzeń na trzy części (za pomocą
gatunków i technik malarskich. sznurka zawieszonego na pewnej wysokości, taśmy malar-
" Rozwijanie wrażliwości estetycznej i rozpoznanie własnych skiej przyklejonej na podłodze czy przenośnych parawa-
preferencji jako autora i odbiorcy dzieła sztuki. ników). Każda część może mieć swoją nazwę i stanowić
odrębne malarskie atelier.
1. Jak powstało twoje dzieło?
Po przyjściu do przedszkola dzieci znajdują w szatni swoją PRACOWNIA NR 1 -  Owoce i kwiaty  atelier miłośnika
pracę plastyczną (rysunek dowolny), z doczepioną karteczką: martwej natury
Jak powstało twoje dzieło? Podczas zabawy porannej dzieci
rozmawiają z nauczycielem na temat swoich prac. Oprócz " Dzieci wchodzą do  pomieszczenia , w którym znajdują się
opowiadania o technicznej strony pracy, próbują dociec porozkładane owoce, sztuczne lub żywe kwiaty, naczynia
skąd wzięły pomysł na pracę, oglądają też prace kolegów i (obiekty będące motywami martwej natury). Nauczyciel
komentują je. wyjaśnia, że twórców tzw.  martwej natury fascynowało
często to, co z pozoru zwykłe i codzienne.
2. Czy istnieje przepis na dzieło sztuki?
" Dzieci znajdują pudełko lub skrzynkę z napisem: " Nauczyciel proponuje dzieciom wejście w rolę artysty
 NIEZB
DNIK ARTYSTY MALARZA . Przed otwarciem skrzynki malarza, który czerpie natchnienie z obserwacji przedmiotów
nauczyciel zbiera opinie dzieci na temat tego, co ich zdaniem - zachęca dzieci do znalezienia w sali jednego przedmiotu
jest potrzebne do namalowania obrazu, po czym spisuje (nie zabawki), który wydaje im się szczególnie ciekawy.
wszystkie pomysły. Co oprócz materiałów i akcesoriów potr-
zebne jest do stworzenia dzieła: Co jest niezbędne, a tego nie " Podążając za wskazówkami nauczyciela, dzieci obserwują
widać? Naprowadza dzieci na abstrakcyjne składniki sztuki, wybrany przez siebie przedmiot z różnych perspektyw: z
takie jak: pomysł (natchnienie, inspiracja). przodu, z tyłu, z boku, z góry, z dołu, z daleka i z bliska, badają
z zamkniętymi oczami, sprawdzają, jak wygląda do góry no-
" Nauczyciel pokazuje dzieciom kartkę, na której spisana jest gami. Dodatkowo można użyć szkła powiększającego.
zawartość skrzynki (1. farby, 2. pędzel, 3. kartka lub płótno, 4.
woda, 5. natchnienie). Jeśli jest na to czas, można poszerzyć " Jeśli jest na to czas, nauczyciel zasłania zgromadzone
rozmowę o pytanie, co moglibyśmy zrobić, gdybyśmy mieli przedmioty, a dzieci mają za zadanie jak najdokładniej opisać
pomysł/natchnienie, a nie mieli pędzla albo kartki itd. Taka słowami przedmiot, nie wymieniając jego nazwy. Jeśli grupa
rozmowa będzie dobrym wstępem do poszukiwania orygi- jest liczna, dzieci mogą opowiadać o swoich przedmiotach w
nalnych technik malarskich, co może być przedmiotem parach. Nauczyciel zachęca dzieci, by opowiedziały zwłaszcza
kolejnych zajęć. o tym, czego nie było widać na pierwszy rzut oka.
" Po otwarciu skrzynki dzieci znajdują w niej podstawowe Dzieci podejmują decyzję, z jakiej perspektywy chcą
akcesoria malarskie oraz  niewidzialne natchnienie . Nauczy- obserwować przedmiot (blisko, daleko, z góry, itp.) i
ciel zachęca dzieci do wskazania miejsca, w którym rodzą się przystępują do rysowania przedmiotu za pomocą węgla.
pomysły (serce, umysł) oraz do próby odpowiedzi na pytanie, Mają do dyspozycji kilka kartek, aby możliwe było wykonanie
co sprawia, że pojawiają się pomysły. kilku szkiców.
3. Natchnienie, czyli co?
Nauczyciel prezentuje dzieciom reprodukcje trzech wyraz
nie II część scenariusza najlepiej zrealizować w porze spac-
różniących się stylem i gatunkiem obrazów. Może to być: eru.
" martwa natura Cezanne a  Jabłka i pomarańcze
" pejzaż J.M.W. Turnera  Wielki Kanał w Wenecji PRACOWNIA NR 2  Wędrowiec w morzu mgły - w atelier
" surrealistyczny obraz P. Magritta  Mężczyzna w meloniku znawcy pejzażu
Zachęca dzieci do wyrażenia opinii na temat tego, skąd " Dzieci wchodzą do pracowni pejzażysty. Odnajdują tam
artyści czerpali pomysły do swoich obrazów (skąd w ich buty, pelerynę, lornetkę, plecak wypełniony materiałami
głowie pojawił się pomysł na obraz), co mogło ich zachęcić, plastycznymi i kartkę z napisem:  Wrócę wieczorem . Nauc-
zainspirować do namalowania obrazu. zyciel zachęca do rozmowy na temat tego, skąd pracujący tu
artysta czerpie pomysły,  natchnienie , inspiracje dla swoich
dzieł.
www.kula.gov.pl
" Dzieci przygotowują się do wyjścia w plener  burza - jeśli najlepiej czuli się w krainie fantazji.
mózgów na temat tego, co ze sobą zabrać, żeby malowanie
lub rysowanie było możliwe. Dzieci szukają oryginalnych  Od wazonu do krainy absurdu  wystawa prac
rozwiązań następujących problemów praktycznych: Następnego dnia można zaaranżować wystawę prac. Jeśli
- Co zrobić, żeby wiatr nie porwał kartki? pogoda na to pozwala, pejzaże można wywiesić na ogrodze-
- Na czym usiądziemy, jeśli trawa będzie mokra? niu przedszkola. Obrazy z martwą naturą najlepiej zawiesić w
- Jak to zrobić, żeby się zanadto nie pobrudzić? pobliżu przedmiotów, które przedstawiają, a obrazy  ab-
- Co zrobić, gdy nie można umyć pędzla? surdalne w niecodziennych miejscach lub do góry nogami,
- A co, jeśli zacznie padać deszcz? na sznurku zwisającym z lampy itp. Dodatkowym urozmaice-
- Jak zabrać ze sobą pracę, która jeszcze nie wyschła? niem wystawy może być dołączenie do pejzaży fotografii
miejsc wybranych przez dzieci. Porównywanie pejzaży ze
" Dzieci wyruszają na spacer, żeby w plenerze znalez
ć artysty- zdjęciami może sprowokować ciekawe dyskusje na temat
czne natchnienie. Nauczyciel proponuje, by każde dziecko sztuki malarskiej.
usiadło w takim miejscu, z którego ma najciekawszy widok
(zachęca dzieci do twórczej eksploracji terenu  w zasięgu
wzroku nauczyciela). Materiały:
" Nauczyciel prosi dzieci, żeby wskazały, który widok będą " Reprodukcje obrazów (P. Cezanne  Jabłka i pomarańcze ,
malować, po czym fotografuje wskazane miejsce. Turner: Wielki Kanał w Wenecji , P. Magritte  Mężczyzna w
" Warto ponownie dać dzieciom wybór techniki tworzenia: meloniku );
akwarele, pastele. " Skrzynka opisana jako  NIEZB
DNIK MALARZA ;
" Kartka z  przepisem na dzieło sztuki;
" Taśma malarska lub sznurek;
III część scenariusza można zrealizować w porze poobied- " Kartki z nazwami pracowni malarskich;
niego odpoczynku " Kilka prawdziwych lub sztucznych owoców i kwiatów, wa-
zon, dowolne naczynia;
PRACOWNIA NR 3  Drzewa w kształcie parasola  w " Kurtki przeciwdeszczowe, plecaki;
krainie snów, marzeń i absurdu " Lornetka;
" Lupa;
" Dzieci wchodzą do kolejnej Pracowni, w której niektóre " Poduszki, koce;
rzeczy ustawione są do góry nogami. Ponadto znajduje się " Aparat fotograficzny;
tam poduszka, kocyk i książka. Jeśli jest na to czas, można " Węgiel do rysowania;
przygotować śpiącą sylwetkę malarza. Nauczyciel zachęca " Bloki rysunkowe w formacie A3 i A4;
dzieci do dyskusji, skąd artysta pracujący w tym atelier bierze " Pastele;
swoje pomysły. " Akwarele;
" Farby plakatowe;
" Nauczyciel zachęca dzieci do odpoczynku, sugerując, że jeśli " Pędzle, pojemniki na wodę.
zamkną oczy i uruchomią wyobraz
nię, z pewnością przyjdzie
do nich natchnienie. Przydatna literatura:
Moja pierwsza encyklopedia sztuki, R. Dickens, Oficyna
" Aby uatrakcyjnić dzieciom odpoczynek, można odpowied- Wydawnicza Delta, Warszawa
nio dobrać lekturę. Do pobudzenia wyobraz
ni młodszych W krainie Absurdii, C. Riddell, Świat Książki, Warszawa
przedszkolaków może posłużyć książka C. Riddella W Krainie Alicja w Krainie Czarów, J. Caroll, Nasza Księgarnia, Warszawa
Absurdii, opowiadająca o niezwykłych przygodach, jakie
mały chłopiec przeżywa we śnie. W tytułowej Absurdii rosną
drzewa-parasole, a z wielkiego jajka podanego na obiad
wykluwa się smok. Inspirację dla starszych przedszkolaków
mogą stanowić przygody Alicji w krainie czarów J. Carrola lub
wiersz J. Tuwima Cuda i dziwy.
" Dalszą propozycję można modyfikować w zależności od
wieku dzieci. Najmłodszym dzieciom można zaproponować
namalowanie Absurdii, starsze przedszkolaki mogą natomiast
opowiedzieć, a następnie namalować farbami plakatowymi
swój najdziwniejszy sen.
5. W którym atelier czułem/czułam się najlepiej?
Na zakończenie dnia nauczyciel zachęca dzieci do podziele-
nia się swoimi odczuciami i do wyrażenia opinii, w której
pracowni czuli się najlepiej i dlaczego. Dzieci mogą dokonać
 symbolicznego wyboru gatunku malarstwa, który im
odpowiada. Wybierają lupę - jeśli najbardziej podobało im
się uważne przyglądanie się przedmiotom i precyzyjne ich
malowanie, lornetkę - jeśli preferują malowanie w plenerze,
krzywe zwierciadło lub skrzydła (lub inny dostępny symbol)
www.kula.gov.pl