604000748

•    przemiany chemiczne w strukturze izolacji,

•    odkształcenia sprężyste na poziomie molekularnym prowadzące do emitowania fali akustycznej,

•    rozbłyski świetlne emitujące promieniowanie w zakresach spektrum widzialnego, podczerwonego i nadfioletowego,

•    lokalne implozje powodujące wzrost temperatury i zmiany ciśnienia gazu.

Na podstawie wymienionych wyżej zjawisk fizycznych, które towarzyszą generacji WNZ, zostały opracowane metody diagnostyczne, do których można zaliczyć: metodę elektryczną, chromatografii gazowej, metodą EA [43, 40, 44] oraz optyczną diagnostykę spektralną [45, 46],

3.2. Kryteria podziału WNZ

WNZ jest wyładowaniem elektrycznym, które może występować zarówno w określonym obszarze układu izolacyjnego lub jego konkretnym punkcie. WNZ polega na lokalnym przepływie prądu elektiycznego przez układ izolacyjny, którego natężenie jest wystarczające do utrzymania własności izolacyjnych, nie powodując nagłych zmian tych własności. Natomiast długotrwałe występowanie WNZ skutkuje stopniową degradacją układu izolacyjnego, a w skrajnym przypadku może powodować wyładowanie zupełne i przebicie materiału izolacyjnego.

Ze względu na duży stopień zróżnicowania czynników mających wpływ na WNZ istnieje obiektywna trudność w jednoznacznym określeniu bezpośrednich przyczyn wywołujących to zjawisko. Ze względu na powstające w obszarze generacji WNZ znaczące ciśnienie gazów i cieczy, które ulegają przemianie w pewnym stopniu w falę akustyczną, można to zjawisko porównać do mikroeksplozji [18, 47], Prowadzone od wielu lat badania na Politechnice Opolskiej w Instytucie Elektroenergetyki i Energii Odnawialnej, dotyczące zjawisk WNZ pozwoliły na opracowanie ich klasyfikacji powiązane z typem defektu układu izolacyjnego [48, 49, 40], Z tego punktu widzenia można wyróżnić następujące klasy WNZ:

•    Klasa 1 - wyładowania w układzie ostrze-ostrze, które można powiązać z WNZ powstałymi na skutek uszkodzenia izolacji dwóch sąsiadujących zwojów uzwojenia transformatora,

•    Klasa 2 - wyładowania w układzie ostrze-ostrze ze swobodnie przemieszczającymi się pęcherzykami gazowymi, które mogą odzwierciedlać WNZ w oleju zagazowanym i spowodowane są uszkodzeniem izolacji dwóch sąsiadujących uzwojeń transformatora,

•    Klasa 3 - wyładowania w układzie ostrze-płyta, które mogą modelować WNZ występujące między uszkodzoną częścią izolacji uzwojenia transformatora a uziemionymi częściami płaskimi (elementy kadzi).

Strona

10