znacznie poniżej typowych krzywych dla MgO, MgAl204 oraz AI2O3 ukazuje jakościowo niższy poziom rozszerzalności tej serii w porównaniu z ważnymi handlowo rodza-
i
1
I
Rys. 7. Krzywe ukazujące procentową rozszerzalność liniową kompozytów MgO/CA2 w funkcji temperatury w porównaniu z niektórymi materiałami wysokoognio-trwałymi. Objaśnienia w tekście jami materiałów wysokoogniotrwałych. Dwie odrębne krzywe, położone w dolnej części wykresu, ilustrują dalszy postęp w obniżaniu rozszerzalności cieplnej kompozytów CAi/MgO dzięki modyfikacji elementów technologii dla uzyskania efektów opisanych w punktach 3 i 4. W rozważaniu perspektyw zastosowań nowych materiałów jest istotna ocena możliwych reakcji wysokotemperaturowych z agresywnymi stopami w warunkach roboczych. Rozpuszczalność dwuglinianu Ca w żużlach stalowniczych w temperaturach przekraczających 1600°C jest oczywiście większa od rozpuszczalności wyżej ogniotrwałych faz w układzie Ca0-Al203: heksaglinianu Ca06AI20i i samego korundu. Jednakże podatność na korozję omawianych tu kompozytów może być zmniejszona dzięki absorpcji FeO zawartego w żelazistych żużlach przez ziarna MgO i spinelu w obszarze ich powierzchni graniczących z porami, którymi przenika w głąb osnowy ciecz żużlowa; istotą tego procesu „wychwytywania” tlenku żelaza z żużla jest tworzenie się ogniotrwałych roztworów stałych w sieci krystalicznej składnika ziarnistego. Tego rodzaju mechanizmy zostały opisane w wielu publikacjach - na przykład w tworzywach monolitycznych z udziałem MgAI204 [12,13].
W niższych temperaturach - około 1500°C - równie ważnych dla licznych zastosowań, profil oddziaływań CA2 z żużlami CaO/Si02 o różnych zasadowościach jest skomplikowany. Mamy tu do czynienia z dość szerokim obszarem o temperaturach likwidusu powyżej 1S00°C, związanym z gelenitem 2Ca0'AI203'Si02, położonym
CjS - Tncalctum silit
tycznego 1335°C na kryształy CA2
ale nr 3/2000
Ceramika - Materiały Ognie