GRAMATYKA JĘZYKA ROSYJSKIEGO
_ PODZIAŁ GŁOSEK _
Samogłoski: a, o, y, 3, h, i»i Litery: a, n; o, e; y, io; 3, e; ii; bi
Spółgłoski: 6, b, r, a, >k, 3, k, ji, m, h, n, p, c, t, (Ji, x, h, iii, u Litery: 6, b, r, a, >k, 3, k, ji, m, h, n, p, c, t, (|>, x, h, iii, ii, m Półsamogłoska: ii
_ AKCENT _
W języku polskim akcent pada zazwyczaj na przedostatnią sylabę, np.: studiować, zajęcia, interesujący itp. W języku rosyjskim natomiast akcent może padać na różne sylaby w wyrazie, jest to tzw. akcent swobodny. Nazywany jest również akcentem dynamicznym, gdyż polega on na wymawianiu z większą siłą samogłosek akcentowanych, z mniejszą - samogłosek nieakcentowanych.
Akcent:
• na ostatnią sylabę: cryjieur, iirpa, ypoK
• na przedostatnią sylabę: jiipemop, yMejitiii
• na trzecią sylabę od końca: yHiuuime, hójioko, upoóoBan..
• Niekiedy słowa rosyjskie mają niejeden, a dwa i nawet więcej akcentów. Jeden z nich określany jest wtedy jako główny, a pozostałe jako poboczne, np. aBTOBejiOMOToroHKH, HeTbipexT>apycHbm.
• Występują także wyrazy bez samodzielnego akcentu (enklityki i proklityki), które tworzą zestroje akcentowe ze słowami obok, np. no/i okhom -czyt. padaknóm.
• Akcent odróżnia poszczególne formy wyrazu o jednakowym lub podobnym brzmieniu,1 np.:
mianownik lp. |
dopełniacz lp. |
mianownik lm. |
jimio |
jiinia |
jiinia |
MOpe |
MOpH |
MOpH |
XOJIO^ |
xojio;ra |
xo.io;ia |
iirpa |
nrpbi |
nrpbi |
1 M. Froelichowa, M. Kwiatkowski, S. Laszewski, Gramatyka języka rosyjskiego, Warszawa 1972, s. 7.
7