660357846

4.- Metoda projektów a kompetencje kluczowe w społeczeństwie opartym na wiedzy

4.1.    Społeczeństwo wiedzy

Współczesny nauczyciel to osoba o wysokim poziomie kompetencji dydaktycznych, która ma duży zasób wiedzy merytorycznej oraz wysoki poziom świadomości pedagogicznej nakierowanej na przygotowanie młodego człowieka do życia w społeczeństwie wiedzy i aktywnego wejścia do świata pracy.

Tendencja współczesnego świata to przejście z fazy społeczeństwa uprzemysłowionego do fazy społeczeństwa informacyjnego (społeczeństwa wiedzy).

Umiejętność stosowania wiedzy staje się zasobem najważniejszym w życiu (jest bogactwem społeczeństwa), czyli definiowania problemów, tworzenia nowych innowacyjnych rozwiązań i dodawania nowych wartości.

Niezbędne umiejętności, w które szkoła powinna wyposażyć ucznia:

-    twórcze rozwiązywanie problemów,

-    krytyczne myślenie,

-    umiejętności przywódcze,

-    umiejętność patrzenia z ogólnej perspektywy,

-    pewność siebie, pozwalająca brać pełny udział w decydowaniu o przyszłości społeczeństwa,

-    umiejętność planowania własnego życia w czasach ogromnych zmian.

W nowoczesnym społeczeństwie ludzie muszą przede wszystkim nauczyć się, jak się uczyć.

4.2.    Cztery filary współczesnej edukacji

Wnioski po analizie wymagań edukacyjnych w szkole (na podstawie Raportu UNESCO Międzynarodowej Komisji do spraw Edukacji dla XXI wieku):

„rozwój społeczeństw informacyjnych oraz stały postęp technologiczny (...) uwypuklają rolę, jaką odgrywają zdolności intelektualne i poznawcze. (...) Chodzi zatem o przygotowanie ludzi do innowacji, zdolnych rozwijać się, dostosowywać do szybko zmieniającego się świata, do kontrolowania zmian".

Komisja wskazała cztery istotne filary (aspekty kształcenia, wokół których powinna być organizowana edukacja):

1.    uczyć się, aby wiedzieć - czyli zdobyć narzędzia do poznawania i rozumienia rzeczywistości,

2.    uczyć się, aby działać - czyli móc oddziaływać na swoje środowisko, stosowanie wiedzy w praktyce,

3.    uczyć się, aby żyć wspólnie - czyli współpracować z innymi na różnych płaszczyznach działalności ludzkiej,

4.    uczyć się, aby być - czyli podejmować działania mające na celu wszechstronny rozwój jednostki w różnych formach zaangażowania (w życie rodziny, społeczeństwa i gospodarki).

Obecna edukacja formalna skupia się głównie na pierwszym z filarów.

4.3.    Kompetencje kluczowe wg Parlamentu Europejskiego i Rady UE

Kompetencje kluczowe - połączenie wiedzy, umiejętności i postaw odpowiednich do sytuacji życiowych.

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie wskazało kompetencje kluczowe potrzebne we współczesnym świecie do samorealizacji i rozwoju osobistego, do bycia aktywnym obywatelem, do integracji społecznej i zatrudnienia:

1)    porozumiewanie się w języku ojczystym.

2)    porozumiewanie się w językach obcych,

3)    kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne,

4)    kompetencje informatyczne,

5)    umiejętność uczenia się,

6)    kompetencje społeczne i obywatelskie,

7)    inicjatywność i przedsiębiorczość,

8)    świadomość i ekspresja kulturalna.

Przedsiębiorczość i innowacyjność jako nowa kompetencja kluczowa zgodna z wytycznymi Strategii Lizbońskiej