672580895

Bajka — Ballata 11

i postulaty ulegały znacznym zmianom w czasie działalności tej grupy, a jej główną zasługą jest wywołanie wstrząsu artystycznego, który wpłynął na dalszy rozwój poezji.

Bajka. Prosta, alegoryczna ilustracja sentencji, wypowiedzianej zazwyczaj na początku lub na końcu opowiadania. Bohaterowie bajki są zwykle nosicielami jednej wyraźnej cechy. Np. Bajki I. Krasickiego.

Por. Apolog.

Bajka zwierzęca. Alegoryczne opowiadanie, w którym zwierzęta występują jako maski dla typowych cech charakterów ludzkich (np. lis — chytry, owca — bezbronna itp.). Np. I. Krasicki: Dwa psy; Dwa żółwie-, Słowik i szczygieł itp.

Bajronizm (Byronizm). Określenie pochodzące od bohaterów utworów G. Byrona, na oznaczenie wybujałego indywidualizmu, buntu przeciwko istniejącym więzom, żądzy wolności i czynu, swoistej koncepcji tragizmu losów jednostki wyjątkowej w konflikcie z rzeczywistością.

Bakch (Bakchej). Stopa o wzorcu

v--(sSS).

Ballada. 1. Kunsztowny układ stro-ficzny, forma wywodząca się z prowansalskiej pieśni tanecznej, udoskonalona w poezji francuskiej, włoskiej i hiszpańskiej. 2. Swoista odmiana poetycka, posiadająca podstawowy wzorzec w opowiadającej pieśni ludowej, naśladowana w poezji artystycz-

B

nej; przejęta w XVIII w. z ludowej poezji szkockiej,była ulubioną formą romantyków, którzy szukali dla niej motywów rodzimych.

Ballada francuska (prowansalska). Układ stroficzny o kunsztownej budowie i kapryśnych rymach. Składa się zwykle z trzech strof ośmiowierszowych i posłania (envoi) pięciowierszowego; po każdej strofie następuje refren, w którym powtarzają się ostatnie wersy strofy i posłania. Rozkład rymów w strofie : ababbcbc, w posłaniu : bbcbc. Pomysł ballady jest zwykle groteskowy, charakter często panegiryczny. Np. Z. Przesmycki: Ballady.

Ballada szkocka. Utwór stroficzny z pogranicza liryki i epiki, pośredni między eposem a baśnią ludową, o elementach fantastycznych, opartych o wierzenia ludowe, o nastroju posępnym, melancholijnym albo tajemniczo złowrogim. Tematem jest zwykle nieszczęśliwa miłość, zdrada, zemsta itp. Pierwszymi w literaturze polskiej, ale określanymi jeszcze jako dumy, były J. U. Niemcewicza Alondzo i Helena (1803) oraz Malwina (1804). ale dopiero A. Mickiewicza Ballady i romanse (1822) wywarły wpływ i zyskały naśladowców.

Ballata. Kunsztowna forma wiersza w poezji hiszpańskiej, podobna do sonetu, ale z innym