672580923

Filiacja tekstu — Foliał 35

piśmiennictwa naukowego, publicystyki itp.

Filiacja tekstu. W edytorstwie ustalenie zależności pomiędzy rozmaitymi tekstami tego samego dzieła (autografem, kopiami, różnymi wydaniami).

Filigran zob. Znak wodny.

Filipika. Mowa gwałtowna i namiętna zwrócona przeciw komuś z zarzutami (nazwa od mów Demostenesa przeciw Filipowi Macedońskiemu).

Filologia. W starożytności pod tą nazwą rozumiano wielostronność studiów, od epoki Renesansu naukę o świecie starożytnym grecko-rzymskim. Począwszy od XVIII wieku, odróżnia się filologię klasyczną od nowożytnej i dzieli ją według języków, uważając ją za naukę o kulturze duchowej, a zwłaszcza języku i literaturze danego narodu.

Filologia angielska (Anglistyka). Nauka o kulturze, języku i literaturze narodów mówiących po angielsku (Anglia, Stany Zjednoczone A.P. itd.).

Filologia germańska (Germani-styka). Nauka o kulturze, języku i literaturze narodów mówiących po niemiecku (Niemcy, Austria itd.).

Filologia klasyczna. Nauka o kulturze, a zwłaszcza języku i literaturze starożytnej Grecji i Rzymu.

Filologia nowożytna (Neofilolo-gia). Filologia narodów nowożytnych ; dzieli się zwykle według grup językowych, np. na angielską, romańską, germańską, skandynawską i słowiańską.

Filologia orientalna (Orientalis-tyka). Filologia narodów starożytnego i nowożytnego Wschodu.

Filologia romańska (Romanisty-ka). Filologia włoska, hiszpańska, francuska, portugalska i rumuńska.

Filologia skandynawska. Nauka obejmująca filologie:    duńską,

szwedzką i norweską.

Filologia słowiańska (Slawistyka). Filologia narodów słowiańskich.

Filologiczna metoda edytorska.

Metoda wypracowana jeszcze w starożytnej Grecji przez tzw. gramatyków, według której do zadań edytora należy: I. Lectio (odczytanie), 2. Emendatio (poprawienie), 3. Enarralio (objaśnienie), 4. Judicium (ocena) tekstu.

Filozofia literatury. Teoria literatury ujmowana z punktu widzenia jednego systemu filozofii, stosuje podziały według jego systematyki i metodologii.

Fin de siecle. Dosłownie: w języku francuskim — koniec wieku. Określenie, które powstało ok. r. 1890 na oznaczenie literatury schyłkowej o charakterze dekadenckim, używane w okresie Młodej Polski.

Florilegium. .Dosłownie:    zbiór

kwiatów, w piśmiennictwie wybór utworów różnych autorów, antologia.

Florydacyzm. Kwiecistośc, na-puszoność, przesadna ozdobność stylu.

Foliał (Foliant) 1. Księga formatu folio. Por. Format bibliograficzny. 2. Potocznie: księga dużych rozmiarów.