672580940

Kolon — Komedia łza u rn 51

drukach, odpowiadające tym, I które w książkach nowszych podaje się na karcie tytułowej.

Kolon. Człon składniowo intona-cyjny w prozie. Podobieństwo kolonów osiągnięte środkami stylistycznymi stanowi o rytmiczności prozy. Np.:

W śniadym dymie

i w chmurach, ponad morzeni wyrosłych, jesienne słońce połyska.

W gęstej kurzawie, wyrzuconej ze stepu stratowanego przez kopyta tatarskich koni, mdłe światło gore.

Niezliczona ćma kruków, lecąca niby skrzydła czarnego anioła, napełniła szerokość niebieską i nad dzikim krąży polem.

IS. Żeromski: Duma o hetmanie).

Koloryt lokalny (Barwa miejscowa). Uprawdopodobnienie fikcji przez realia charakterystyczne dla miejsca i czasu przedstawionego w utworze. Prawda szcze- | aółów w obrazie literackim wska-żująca wyraźnie na jego rzeczywisty pierwowzór (szczególnie ważny w utworach o tematyce historycznej).

Kołomyjka. Śpiewka ludowa pochodzenia ruskiego, w treści podobna do krakowiaka, ale dostosowana do melodii nie skocznej i wesołej, lecz tęsknej i monotonnej.

Kołysanka. Pieśń związana swą genezą z życiem, towarzysząca usypianiu dziecka. Jako forma liryczna odznacza się melodyj-nością, spokojnym, falującym rytmem wiersza, nastrojem rzewnym, łagodnym. Np. K. Ujejski: Kołysanka.

Komedia. Gatunek dramatyczny, który w starożytności był przeciwieństwem tragedii, wprowa

dzając zamiast wzniosłości elementy komizmu, przedstawiając sytuacje wzbudzające śmiech. Komedia starożytna miała głównie charakter satyryczny, a temat często aktualny, polityczny. Komedia nowożytna (wpływ M o-liere’a, B e a u m a r c li a i s’ g o) opiera się na żywej akcji, z reguły kończącej się szczęśliwie, i na indywidualizacji środowiska, charakterów, sytuacji (np. komedie F. Z a b 1 ock i ego, A. Fredry itp.).

Komedii odmiany zob. też: Ar-lekinada. Atellana. Bluetka. Burleska. Carmina fescenica. Com-media delFarte. Comoedia pal-liata. Comoedia trabeata. Comoedia tunicata. Farsa. Hilarotra-gedia. Intermedium. Intermezzo. Komedyjka. Mixtae. Motoriae. Operetka. Rewia. Skecz. Statarie. Tragikomedia. Wodewil. Zarzuela. Komedii struktura zob. Dramatu struktura.

Komedia charakterów. Komedia, w której efekty humorystyczne polegają głównie na przejaskrawieniu wad ukazanych postaci. Np. F. Zabłocki: Sarmatyzm.

Komedia intrygi. Komedia, w której komizm zasadza się głównie na konstrukcji akcji. Np. A. Fredro: Śluby panieńskie.

Komedia łzawa (Comedie lar-moyante). Odmiana komedii, która powstała we Francji (La Chaus-s e e, Denis Diderot) w XVIII w., sentymentalny dramat o sytuacjach pozornie tragicznych, ale o rozwiązaniu pomyślnym; dała początek dramatowi mieszczańskiemu. Np. J. Korzeniowski: Klara.

Por. Drama.