6837093099

bajka utwór wierszowany, zwięzły lub dłuższy narracyjny, którego celem jest pouczenie (morał) wyrażone wprost lub opisowo. Treść bajki jest ilustracją ogólnych prawd wynikających z doświadczeń życiowych. Postacie występujące w bajce (zwierzęta, przedmioty, ludzie) oraz ich postępowanie są alegoryczne, co oznacza, że są tylko umownymi znakami pewnych cech, postaw ludzkich. Bajki, w których występują zwierzęta, nazywane są bajkami zwierzęcymi. Niektóre zwierzęta bywają alegoriami stałych cech (np. lis — chytrości, lew — siły, mrówka — pracowitości), ale w bajkach nie jest to zasada. Bajka jest zaliczana do literatury dydaktycznej. Przykład:

Lew pokorny I. Krasickiego.

ballada utwór wierszowany stroficzny, którego treść oparta jest często na legendach i wierzeniach ludowych. Właściwością ballady są niezwykłe wydarzenia oraz atmosfera tajemniczości i grozy. Cechą ballady jako gatunku literackiego jest łączenie elementów lirycznych, epickich i dramatycznych. Przykłady: Świtezianka, Lilie A. Mickiewicza.

baśń utwór epicki niewielkich rozmiarów o rodowodzie ludowym. Występują w nim fantastyczne postacie (np. czarownica, smok), przedmioty (np. siedmiomilowe buty, latający dywan) i zdarzenia (np. wyrwanie dębu, stuletni sen), a przyroda jest obdarzona ludzkimi cechami. Baśń cechuje także kontrast jako zasada kompozycyjna, nieokreśloność czasu i miejsca oraz szczęśliwe zakończenie. W baśni znalazły odbicie surowe zasady moralne; zło zawsze zostaje ukarane, a dobro zwycięża. Przykład: Śpiąca królewna J. i W. Grimmów.

bibliografia spis książek, czasopism, artykułów, uporządkowany według przyjętego kryterium (np. alfabetycznie), zawierający najważniejsze dane o każdej wymienionej pozycji (autor, tytuł, miejsce, rok wydania).

bohater postać literacka, która odgrywa zasadniczą rolę w utworze. Jej działania wytyczają główny bieg zdarzeń, są ważne dla wymowy ideowej utworu. Przykład: ks. Robak (Jacek Soplica) w Panu Tadeuszu A. Mickiewicza.