Łukasz Goczek Makroekonomia I Ćwiczenia 5
DWUSEKTOROWY MODEL KRZYŻA KEYNESOWSKIEGO
Rozróżnienie pomiędzy podejściem klasycznym i keynesowskim
Na dwóch następnych ćwiczeniach zajmiemy się dwusektorowym modelem krzyża keynesowskiego. Podczas gdy szkoła klasyczna twierdzi, że w gospodarce istnieje automatyczny, samoregulujący mechanizm w postaci elastycznych cen, które automatycznie przywracają równowagę zakłóconą przez gospodarcze szoki, szkoła keynesowska twierdzi, że istnieją bariery stojące na przeszkodzie natychmiastowemu dostosowywaniu się cen i płac. Jak to zobaczymy, powolność tych nominalnych dostosowań powoduje istotne wahania produkcji przedsiębiorstw. Tym samym pieniężne (podaż pieniądza, stopa procentowa) i realne (zmiany inwestycji konsumpcji) wstrząsy wpływają na łączny popyt przy danym poziomie cen i powodują wahania koniunkturalne.
Zasadniczą różnicą pomiędzy modelami keynesowskimi a klasycznymi w rodzaju modelu cyklu koniunkturalnego jest to, że nie wywodzą się bezpośrednio z mikroekonomicznych modeli równowagi ogólnej. Często modele keynesowskie rozpoczynają się od wyznaczania zależności pomiędzy makroekonomicznymi agregatami takimi jak zagregowany popyt, poziom cen, inwestycje, pomijając wiele czynników w analizie. Nawet te, które wywodzą się z podstaw mikroekonomicznych zakładają bezpośrednie zależności pomiędzy zmiennymi zagregowanymi. Jak wszystko ma to wady i zalety (abstrahując od zasadności założenia sztywności cen i płac):
Zalety:
1. Po pierwsze stanowi to o ich względnej atrakcyjności i prostocie (bynajmniej nie musi to być ich wadą). Dzięki temu można je analizować z powodzeniem graficznie.
2. Po drugie wiele cech gospodarki w skali makro nie wynika z otoczenia mi kroekonomi cznego.
3. Po trzecie, czasami nie jesteśmy w stanie uwzględnić wszystkich zależności mikroekonomicznych w modelu, ponieważ nie występują one na poziomie makroekonomi czny m.
Wady:
Nie możemy analizować dobrobytu.
Strukturalne zmiany w gospodarce zmieniają zależności pomiędzy agregatami.
W dalszej części ćwiczeń rezygnujemy z rozróżniania kategorii księgowości narodowej takich jak PNB, PKB, dochód narodowy, dochód do dyspozycji w cenach bazowych czy innych. Odtąd będziemy używać zamiennie pojęć: dochód narodowy, produkcja i PKB.
Istniała przez wiele lat kontrowersja wśród ekonomistów, co było pierwsze: produkcja czy konsumpcja, czyli które z ramion okrężnego ruchu dochodu w gospodarce jest pierwotne wobec drugiego. Obecnie istnieje zgodność, że konsumpcja jest pierwotna wobec produkcji. Tym samym, opisując na zajęciach działanie gospodarki najpierw zajmiemy się popytem, czyli planami wydatków gospodarstw domowych i przedsiębiorstw, które określają rozmiar wytworzonej produkcji, która z kolei determinuje dochody przeznaczane na wydatki. Aby przeanalizować jak produkcja jest określana w krótkim okresie, wówczas gdy ceny produktów są sztywne, przedstawiamy koncepcję zagregowanego popytu na produkcję danego kraju.
1