6771815103

Typowym przykładem poliaddycji jest synteza poliuretanów w reakcji diizocyjanianów z glikolami (rys. 1.4).

0=C=N-R-N=C=0 + HO—R-OH *- 0=C=N-R-N-C0-0-R'-0H

H

0=C=N-R-N-C0-0-R'-0H + 0=C=N-R-N=C=0

-►    0=C=N-R-N-C0-0-R'-0—C0-N-R-N=C=0    iid.

H    H

Rys. 1.4. Poliaddycja diizocyjanianów i glikoli

Źródło: S. Porejko, J. Fejgin, L. Zakrzewski, Chemia związków wielkocząsteczko-wych, s. 15-19

W wyniku poliaddycji, powstaje makrocząsteczka, której skład elementarny jest taki sam, jak substancji wejściowych, gdyż nie wydziela się produkt uboczny.

Kopolimeryzacja

Kopolimeryzacją nazywa się proces polimeryzacji addycyjnej, w której uczestniczy dwa lub więcej monomerów (zwanych komonomerami).

Kopolimer, w skład którego wchodzą trzy różne mery, nazywa się terpolimerem, a utworzony z czterech różnych polimerów - kwater-polimerem.

Jeżeli kopolimeryzacji poddaje się dwa różne monomery A i B, których wzajemny stosunek ilościowy jest różny, to otrzymuje się kopolimery o różnym składzie i właściwościach oraz przypadkowym rozmieszczeniu jednostek monomerycznych. Ich ciągi są zazwyczaj krótkie, a kolejność i zagęszczenie wzdłuż łańcucha kopolimeru zależy od reaktywności i polarności komonomerów oraz ich udziału w mieszaninie. Kopolimery tego typu mogą mieć następujące układy jednostek monomerycznych:

nieokreślony - układ taki przedstawia się jako (A-co-B), np. kopolimer nieokreślony styrenu i metakrylanu metylu nazywa się poli[styren-co-(metakrylan metylu)], statystyczny - układ, w którym rozkład sekwencji monomerycz-nych następuje zgodnie z prawami statystyki; przedstawia się go jako (A-s/ar-B); -stat- wskazuje, że statystyczny rozkład sekwencji jednostek A i B uważa się za znany; np. kopolimer statystyczny styrenu i butadienu nazywa się poli(styren-5/ar-butadien), bezładny - rodzaj układu statystycznego zgodny z rozkładem Bemoulliego; przedstawia się go jako (A-ran-B), np. kopolimer bezładny polietylenu i poli(octanu winylu) nazywa się poli[etylen-ra/j-(octan winylu)],

- przemienny - układ, w którym rodzaje jednostek monomerycznych rozłożone są naprzemiennie (AB)„, co przedstawia się jako (A-a//-B), np. poli[styren-a/t-(bezwodnik maleinowy)].

4