185
Wschodniej w St. Pólten (Austria) przedstawił proces transformacji państw postkomunistycznych w kontekście poszerzenia UE a prof. dr hab. Jiri Musil (Central Euro-ean University, Praga i Budapeszt) przeanalizował stanowiska najważniejszych czeskich ugrupowań wobec członkostwa w UE.
Uczestnicy Ul sesji, zatytułowanej: Polska i Austria w procesie akcesji do UE zastanawiali się m.in. nad tym, czy Austria jako kraj graniczący z czterema państwami ubiegającymi się o członkostwo w struktu-rach^unijnych ma szansę pełnić funkcję mediatora i konsultanta w procesie rozszerzania Unii Europejskiej. Doc. dr Peter A. Ulrain z Uniwersytetu Wiedeńskiego i Centrum Badań Fesscl-GfK przedstawił najnowsze wyniki badań opinii publicznej, dotyczące wzajemnej percepcji Polaków i Austriaków, a prof. dr hab. Teresa Sasińska-Klas z Uniwersytetu Jagiellońskiego omówiła przyczyny niepokojącego braku zaufania Polaków do struktur unijnych i możliwości przeciwdziałania takim nastrojom społecznym. Z kolei referat prof. dra hab. Michaela Geistlingera z Uniwersytetu w Salzburgu dotyczył rozwiązań problemów konstytucyjnych w procesie integracyjnym Austrii do UE oraz możliwości skorzystania z tych wzorów przez Polskę.
Drugi dzień konferencji w całości poświęcono mediom masowym w procesie integracji europejskiej. Sesję: Media w procesie akcesji do UE rozpoczęli dr Lucyna Słupek i dr Roman Bartoszcze z Uniwersytetu Jagiellońskiego referatami na temat roli mediów w kształtowaniu postaw pro- i antyeuropejskich w Polsce. Dr Andras Szekfu z Pecs omówił ten temat w odniesieniu do Węgier, a dr Juraj Alner (Stowarzyszenie Dziennikarzy Europejskich, Bratysława) wodniesieniu do Słowacji. Red. Josef Kir-chengast {Der Standard, Wiedeń) przedstawił politykę informacyjną w Austrii przed i w czasie referendum z 1995 roku. Red. Zbigniew Krzysztyniak, korespondent TVP i PAP w Pradze, analizował przekaz informacji dotyczących Unii Europejskiej w czeskich mediach, a dr Joana Radzyner, korespondentka ORF w Pradze, porównała polskie i czeskie media w kontekście procesu akcesyjnego do UE. Z kolei red. Marek Swierczyński (BBC, Warszawa) omówił warsztat dziennikarza zajmującego się tematami europejskimi, problemy dostępności i przystępności wiedzy o UE. Na zakończenie sesji dr Agnieszka Hess oraz dr Beata Klimkiewicz z Uniwersytetu Jagiellońskiego porównały dokonującą się reformę mediów w państwach Europy Środkowo--Wschodniej.
Dyskusja nad wygłoszonymi referatami koncentrowała się wokół różnych aspektów roli i funkcji mediów masowych w procesie integracji europejskiej. Analizowano i oceniano sposoby przedstawiania w mediach Unii Europejskiej, której obraz często zawęża się do rozporządzeń, dyrektyw i skomplikowanych procedur, usuwających w cień ideę i polityczne uzasadnienie dla integracji europejskiej. Dyskutanci stwierdzili, że informacyjny zamęt nie sprzyja budowaniu silnej i zintegrowanej Europy, a utożsamiane Unii z biurokratyczną Brukselą prowadzi do społecznych nastrojów zniechęcenia i rozczarowania. Próby promowania UE podobne do reklamowania towarów nie przynoszą zamierzonych celów. Nawał materiałów reklamowych i broszur sprawia, żc nie są one skuteczną formą promocji Unii Europejskiej. Oswojenie obywateli z myśleniem politycznym w skali europejskiej, a nie wyłącznie narodowej jest zadaniem bardzo trudnym. Różnorodność kultur powinna być atutem Europy, ale do tej pory stanowi główną barierę porozumienia. Każdy z krajów członkowskich dąży do zapewnienia sobie indywidualnej roli we Wspólnocie. Dlatego media powinny odgrywać pierwszoplanową rolę w procesie edukacyjnym społeczeństw dotyczącym nie tylko integracji europejskiej, ale także poszczególnych krajów członkowskich i kandydujących.
Materiały pokonferencyjne zostaną opublikowane w postaci książki do końca 2003 roku. Organizatorzy konferencji zapowiedzieli również, że dyskusja naukowa na temat roli mediów w jednoczącej się Europie będzie kontynuowana w 2004 roku w Wiedniu.
Agnieszka Hess