6931258323

Rozdział III

WOKOŁ DEKONSTRUKCJI ANTROPOLOGICZNEJ

Wiele napisano podręczników historii poszczególnych dyscyplin wiedzy, istnieją specjaliści parający się wyłącznie tego typu problematyką: to historycy nauki niekiedy zwani historykami idei. Antropologia nie jest tutaj wyjątkiem. Dzieje tej szczególnej formy dociekań poznawczych nad światem kulturowej nieoczywistości mają swoich egzegetów, interpretatorów, uważnych komentatorów poszczególnych kierunków teretycznych, zmieniających się metod, mód, paradygmatów. Historia antropologii została po wielekroć spisana, ale ona nadal „pisze się” kolejnymi pracami, które będą się domagać dalszych klasyfikacji, umiejscowienia na mapie dziejów. Cechą charakterystyczną ujęć podręcznikowo-historycznych danej nauki jest podkreślanie, iż każda następna koncepcja czy teoria zamierzała odkryć coś nowego, rozszerzyć bądź zawęzić pole poznawcze, że w pewnym sensie dzieje nauki to dzieje zmieniających się uzasadnień epistemolo-gicznych wartościowań efektów badawczych. Każde kolejne „epistemo-logiczne uprawomocnienie” miałoby przybliżać się do ideału coraz ade-kwatniejszego przedstawiania świata. Bo świat, to jakby przedmiot „do adekwatnego przedstawiania”, a więc przedmiot, co do którego można wysunąć sądy klasycznie prawdziwe, czy raczej pretendujące do miana takich.

Obok jednak tradycyjnie pomyślanej „historii myśli antropologicznej” Jako kontinuum postępu wiedzy można sobie wyobrazić odmienny sposób Przyjrzenia się rzeczonym dziejom. Zachowuje on wprawdzie zasadę chronologii, ale stwarza perspektywę obejmującą swym zakresem historyczną ciągłość i następstwo, nadając im jednak inny sens. Chodzi więc raczej o an-^tropologię historii ewoluującego stopniowo kontekstu poznawczego, który konstytuuje antropologię jako odrębną i samoistną dyscyplinę wiedzy.