> przybytek włókien sprężystych (hyperplasia membranae elasticae)
> ostre
■> rozrost komórek błony wewnętrznej (arteriolosclerosis hyperplastica) - rozszczepienie błony sprężystej (elastosis arteriolarum), wygląd przekroju celubi ■) martwica ściany tętniczej (necrosis intimae et mediae) - zwyrodnienie wlóknikowate • nadciśnienie <— niedotlenienie ośrodka naczyniomchowego. mechanizm psychogenny, endokrynopatie (gruczolak przysadki, nadczy nność tarczycy , nadczy nność nadnerczy - kory i rdzenia, nowotwory' gonad -jądrzak), mechanizm naczyniowo - nerkowy —*• wtłaczanie plazmy w ściany —* złogi szkliste, rozplem tkanki łącznej tętniak (aneuiysma) - ograniczone wypuklenie ściany tętnicy zmienionej anatomicznie (częściowe zniszczenie elementów sprężystych i mięśniowych); tętniaka należy różnicować z:
# rozszerzeniem tętnicy (dilatatio arteriae) = ścieńczenie ściany
# tętniakiem rzekomy m (aneuiysma spurium) <— otorebkowanie tkanką łączną <— silny uraz niszczący ciągłość ściany i dający wylew do tkanek otaczających
aorta: piersiowa (kila), brzuszna (miażdży ca); —* objawy guza (—»zanik mostka, chrypka), skrzeplina tętniak workowaty (aneuiysma saccatum) tętniak namiotowaty (aneuiysma skenoideum)
tętniak rozdzielający = rozwarstwiający lub krwiak śródścienny (aneuiy sma dissecans s. hacmatoma
intramurale)
naczynia kończyn
tętniak urazowy (aneurysma traumaticum verum)«— uraz tępy tętniaki prosowate (aneury smata miliaria) - mózg tętniak kędzierzasty (aneurysma cirsoideum) - śledziona
tętniak z przeżarcia (aneurysma per erosionem) - jama gruźlicza płuca, w rzód trawienny tętniak zatorowy (aneurysma embolicum) *— podostre bakteryjne zapalenie wsierdzia
robv układu oddechowego
placik pierwotny (lobulus primarius) - obejmuje częśc miąższu związaną z jednym przewodem pęcherzykowym
placik wtórny (lobulus secundarium) - obejmuje część miąższu związaną z jednym oskrzelikiem końcowym (rozgałęzieniem dystalnym) (1,5 cm)
gronko płucne (acinus) - przetrzeń oddechowe związana z jednym oskrzelikiem oddechowym (2 mm) polącznia placików - pory Kohna oraz kanały Lambert
niewydolność oddechowa (insufficientia respiratoria) - pC>2 < 70 mmHg, pC02 > 50 mmHg hipowentylacyjna <— ośrodek (<— leki), nerwy, mięśnie, klatka piersiowa, opłucna «— np. PZO, rozedma obturacyjna, dychawica oskrzelowa, J, surfaktant (zespól błon szklistych, niedodma pooperacyjna) zaburzenia perfuzji<— mnogie zatory, zapalenie płatowe
zaburzenia dyfuzji: blok pęcherzykowa - włośniczkowy <— pzewlekle przekrwienie bierne (stwardnienie brunatne), pylica, sarkoidoza, śródmiąższowe zapalenie płuc, choroby parareumatyczne, promieniowanie X zaburzenia upowietrznienia płuc
niedodma (atelectasis) - znaczny spadek powietrzności tkanki płucnej
pierwotna = płodowa (atelectasis primaria s. foetalis); makro: płuca ciężkie, barwy czerwono wiśniowej, z
przekroju sączy się niepienisa krew, płuca toną w w odzie (próba wodna)
wtórne (atelectasis secundaria) - gdy tkanka uprzednio powietrzna staje się bezowietrzna
<— z ucisku (atelectasis e compressione) *— wysięk, odma, gazy
<— z wsysania (aelectasis e resorptione) *— zatkanie ciałem obcym, śluzem, krwią
zespól błon szklistych - dotyczy' noworodków', z reguły wcześniaków i po cesarce; makro: płuca wiśniowe, ciężkie, duże, z odciskami żeber, przekrwienie; i surfaktant —* błony szkliste z białek osocza (podobnie w zapaleniu reumatycznym i wirusowym, mocznicy, berylozie, po napromieniowanu X) rozedma (emphysea) - nadmierna zawartość powietrza w płucach
pęcherzykowa (emphysema vesiculare) - nadmiar powietrza w pęcherzy kach płucnych spowodowany zmianami chorobowymi, co odróżnia od ostrego rozdęcia
obturacyjna *— zatkanie oskrzelików końcowych <— wysięk śluzowy <— przewlekle zapalenie oskrzelików —* deformacja —> rozedma centralna / brzeżna —»rozedma balonowa (empysema bullosum)
—»ucisk —»makro: niedokrwienie, bladość, suchość, brak zapadania się po otwarciu klatki piesiowej, płuca duże, puzyste, nie mieszczą się w klatce, calkowcie zakiywają trójkąt sercowy —* beczkowata klatka piersiowa, serce płucna (cor pulmonale) starcza - przykład wiądy starczego —*■ płuca małe, wiotkie, czamawe zastępcza *— kompensacja niedodmy lub resekcji