7186602908

Magdalena Bainczyk

Konwencja Praw Człowieka, która nie została podpisana przez WE ze względu na brak kompetencji Wspólnoty w tym zakresie¹³. Brak wyraźnie określonego katalogu praw podstawowych powoduje, iż ETS zachowuje dużą swobodę wyboru i interpretacji tych praw¹⁴.

Obecnie podstawowe znaczenie dla zrozumienia zakresu ochrony praw podstawowych przez ETS posiada art. 6 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), stanowiący, iż „Unia szanuje prawa podstawowe zagwarantowane w Europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, podpisanej w Rzymie 4 listopada 1950 roku, oraz wynikające z tradycji konstytucyjnych wspólnych dla Państw Członkowskich, jako zasady ogólne prawa wspólnotowego”. Prawa podstawowe mają - zgodnie z brzmieniem przepisu, który jest wyrazem orzecznictwa ETS - charakter zasad ogólnych prawa wspólnotowego¹⁵, są więc częścią prawa pierwotnego, a do ich źródeł, prócz prawa wspólnotowego, zalicza się tradycje konstytucyjne wspólne dla państwa członkowskich¹⁶ oraz EKPrCz¹⁷.

W literaturze zwraca się uwagę na dialektyczny związek pomiędzy zasadą pierwszeństwa prawa wspólnotowego przed prawem krajowym a ochroną praw podstawowych przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości, wymuszoną niejako przez sądy konstytucyjne państw członkowskich¹⁸. Znaczące jest tutaj przede wszystkim orzecznictwo niemieckiego Federalnego Trybunału Konstytucyjnego, który w latach 70. sformułował tezę, iż dopóki prawo wspólnotowe nie będzie zawierało katalogu praw podstawowych porównywalnego z katalogiem zawartym w niemieckiej Ustawie Zasadniczej, to możliwa jest kontrola konstytucyjności przepisów prawa wspólnotowego¹⁹.

Standard ochrony praw podstawowych w orzecznictwie ETS

Zgodnie z art. 6 ust. 2 TUE, który, jak już wyżej podkreślono, jest kodyfikacją linii orzeczniczej Trybunału w Luksemburgu, Trybunał, konstruując standard ochrony, opiera się na prawach podstawowych wynikających z tradycji konstytucyjnych wspólnych dla państw członkowskich. W literaturze podkreśla się jednak wyraźnie, iż ETS nie przyjmuje maksymalnego standardu ochrony

¹³    Ani UE, ani WE nie są stronami EKPrCz - więcej na ten temat zob. np. D. Kornobis- Romanowska, op. cit., s. 143 i n.; A. Płachta, op. cit., s. 375 i n.

¹⁴    B. de Witte, op. cit., s. 865; A . Płachta, op. cit., s. 360.

¹⁵    Orz. ETS 29/69 Stauder v. miasto Ulm, Zb. Orz. 1969, s. 419.

¹⁶    Orz. ETS 11/70 Internationale Handelsgesellschaft, Zb. Orz. 1970, s. 1125.

¹⁷    Orz. ETS 4/73 Nold, Zb. Orz. 1974, s. 491; Orz. ETS 44/79 Hauer, Zb. Orz. 1979, s. 3272.

¹⁸    B. de Witte, op. cit., s. 864.

¹⁹    Postanowienie Drugiego Senatu Federalnego Trybunału Konstytucyjnego z 29 maja 1974 r., sygn. akt 2 BvL 52/71, Zb. Orz. FTK 11, s. 271.

150