7186602952

Ilona Suprynowicz

pokryć zapotrzebowanie przemysłu papierniczego w naszym kraju, potrzebne jest zwiększenie stopnia odzysku makulatury o przynajmniej 10%. Oznaczałoby to oszczędność w skali roku ponad 500 tys. m³ drewna, 50 GWh energii elektrycznej oraz redukcję o 250 m³ odpadów obecnie składowanych¹.

W ostatnich latach w Polsce nasiliły się działania związane ze zwiększeniem recyklingu odpadów, w tym odpadów z papieru i tektury, stwarzając duże możliwości w zakresie systemu zbiórki i wykorzystania tego surowca. Dotychczas w kraju na 34 zakłady papiernicze tylko 2 posiadały linie do odbarwienia makulatury. Pozostała makulatura, tj. około 95% jej ogólnego przerobu, była rozwłókniana i stosowana, według rodzajów, do produkcji określonych papierów. Zaczęły powstawać wyspecjalizowane urządzenia i linie technologiczne przystosowane do przerobu tego surowca. Są one wyposażone w odpowiednie agregaty do odbarwiania makulatury (tj. usuwania farby drukarskiej, zwłaszcza z gazet) oraz maszyny do uszlachetniania włókien pozyskiwanych z makulatury. Obecnie polska makulatura używana jest głównie do druku gazet, pakowych, pudełkowych, toaletowych, tektur budowlanych oraz tektur introligatorskich.

Nieodłącznym elementem w pozyskiwaniu makulatury jest międzynarodowy obrót towarowy tym surowcem - eksport i import. Światowy przemysł papierniczy, w którym makulatura stanowi około 40% ogólnej ilości zużywanych surowców włóknistych, uważa makulaturę nie za odpady, lecz za cenne surowce wtórne, sprzyjające rozwojowi tego przemysłu w harmonii z naturalnym środowiskiem. Dlatego makulatura jako cenny surowiec wtórny dla przemysłu papierniczego podlega na całym świecie obrotowi handlowemu. W różnych krajach Europy brakuje niektórych gatunków makulatury, co wymusza wymianę handlową między poszczególnymi krajami. Charakterystycznym przykładem są Niemcy, które posiadają nadmiar makulatury opakowaniowej i niedobór makulatury do odbarwiania. Podobnie jak w innych krajach o wysokim wskaźniku pozysku makulatury, kraj ten dąży do poprawy jakości mas makulaturowych poprzez eksport gorszych rodzajów makulatury, np. makulatury niesortowanej, i import lepszych rodzajów, np. makulatury mocnej².

Ważna pozycja makulatury w handlu międzynarodowym wynika z możliwości jej wykorzystania w przemyśle papierniczym do produkcji:

- materiałów opakowaniowych - opakowania z tektury falistej i litej (pudła) oraz papier pakowy. W krajach UE prawie dwie trzecie całości makulatury zużywane są do tego celu. Wskaźnik wykorzystania włóknistych mas makulaturowych w tej produkcji jest najwyższy i przekracza 70%,

220

1

   R. Przywarska, W. Kotowski, Podstawy odzysku, recyklingu i unieszkodliwiania odpadów, Bytom 2005, s. 90.

2

   K. Skalmowski, Poradnik gospodarowania odpadami - wykorzystanie odpadów..., cz. 8, rozdz. 5, podrozdz. 6.5, s. 6.