gdzie g - głębokość warstwy skrawanej zdjętej w każdym przejściu.
Droga narzędzia w ruchu posuwowym L = 1<j+ 1 +lw i nazywamy ją długością przejścia.
Czas maszynowy tm odpowiada czasowi trwania ruchu posuwowego i określany jest stosunkiem długości przejścia L w ruchu posuwowym do prędkości ruchu posuwowego.
tm = i —[min]
1. Stale
a) stale narzędziowe węglowe,
b) stale stopowe,
c) stale szybkotnące.
2. Materiały spiekane
a) węgliki spiekane metali trudnotopliwych,
b) tlenki spiekane,
c) cermetale,
d) inne.
Ad 1.
a) są to stale o zwiększonej zawartości węgla oraz niewielkiej ilości dodatków : Mn, Si, Cr,
Ni. Stale te poddaje się hartowaniu i odpuszczaniu niskiemu, w wyniku czego otrzymuje się twardość około 60HRC.
Przykłady oznaczeń:
N9, NI0, NI 1, NI2 - stale głęboko hartujące,
N9E, N10E, N11E, N12E - stale płytko hartujące.
Temperatura pracy do 200°, zastosowane: na narzędzia ręczne - pilniki, brzeszczoty, gwintowniki, pracujące przy małych prędkościach skrawania.
b) stale zawierające większą ilość składników stopowych: chrom, wolfram, wanad, mangan; mają lepsze właściwości technologiczne i użytkowe niż stale narzędziowe węglowe. Przykłady oznaczeń:
NC5, NC6, NWl.NWC
Wykonuje się z nich gwintowniki, narzynki, rozwiertaki i inne narzędzia do obróbki ręcznej i maszynowej, pracujące w niezbyt ciężkich warunkach skrawania.
c) zawierają składniki stopowe: W, Cr, V a czasami Co i Mo, są to materiały narzędziowe o bardzo dobrej hartowności, mogące pracować niezależnie od gatunku nawet do temp. 650° - 700° C przy dużych obciążeniach.
Przykłady oznaczeń:
SW18, SW12C, SK5M, SK10V.
Stosowane do obróbki różnych materiałów, w większość narzędzi do obróbki mechanicznej.
13