4. rotacji osiowej (staw ramienno - promieniowy).
Liczba stopni swobody zależy od liczby prostopadłych płaszczyzn, w których może być wykonany:
- staw ramienno - łokciowy - 1 stopień;
- staw kolanowy - 2 stopnie;
- staw biodrowy - 3 stopnie.
Ćwiczenie: 3
Temat: I. Mięsień. Układ mięśniowy i jego podziały. Ogólna budowa i skład mięśni.
1/ Budowa makroskopowa 2/ Struktura mikroskopowa
- budowa sarkomeru (białka strukturalne - szkielet komórki mięśniowej; białka kurczliwe -miofibryle, miofilamenty)
- układ sarkotubulamy: siateczka sarkoplazmatyczna, kanaliki T, triada .a\
Makroskopowa charakterystyka mięśni szkieletowych: kształt, ścięgna, ścięgna -budowa
przyczepów mięśniowych (połączeń mięśni z kośćmi). Stosunki brzuśca do ścięgna. Narządy pomocnicze (powięzie, kaletki maziowe, pochewki ścięgien, bloczki mięśni, trzeszczki.
Fizyczna i biologiczna charakterystyka mięśni. Biomechanika mięśni.
Morfologiczne przystosowanie mięśnia:
- budowa „dla siły” - krótkie, liczne włókna o pierzastym układzie;
- budowa „dla szybkości” - długie i mniej liczne włókna o równoległym układzie. Mechaniczne przystosowanie mięśnia:
- „dla siły” - przyczepy w większej odległości od środka ruchu, większe ramię dźwigni;
- „dla szybkości” - przyczepy w bliższej odległości, krótsze ramię dźwigni.
II. Odmiany pracy mięśniowej:
1. tonus - ciągły lekki skurcz włókien mięśniowych bez wywoływania ruchu, wynika ze stałego przepływu impulsów, jest przyrodzoną właściwością wszystkich żywych mięśni poprzecznie prążkowanych; jest różny w różnych mięśniach i w różnych stanach zdrowia fizycznego i psychicznego;
2. praca koncentryczna - zbliża przyczepy kurczących się mięśni do siebie; w większości przypadków to przyczep końcowy zbliża się do ustabilizowanego przyczepu początkowego, ale nie jest to regułą;
3. praca ekscentryczna - mięsień kurczy się a mimo to jego przyczepy oddalają się, włókna mięśniowe wydłużają się kontrolując ruch kończyny przeciw grawitacji;
4. praca statyczna - brak ruchu, jednak kończyna jest utrzymywana w określonej pozycji ustalonej w wyniku skurczu mięśni; od tonusu różni się udziałem świadomości.
III. Czynność jednostawowego aparatu ruchu. Jednostka motoryczna (Sherringtona) jako podstawowa element funkcjonalny jednostawowego aparatu ruchu.
1. Budowa jednostki motorycznej
a) komponent nerwowy: a - motoneuron i jego wypustki, wielkość alfa - motoneuronów a ich pobudliwość, szybkość przewodzenie impulsu, zjawisko sumowanie w czasie i przestrzeni, procesy torowania i hamowania czynności neuronów, konwergencja i dywergencja;
b) komponent mięśniowy: ilość włókien mięśniowych w jednostkach ruchowych (wskaźnik unerwienia), ilość jednostek motorycznych w mięśniach, terytorium zajmowane przez włókna mięśniowe danej jednostki motorycznej w różnych mięśniach, skurcz pojedynczy i tężcowy (czas skurczu, relaksacja itp.).
2. Podział jednostek motorycznych ze względu na testy czynnościowe: ich charakterystyka czynnościowa i implikacje czynnościowe. Różnice w wielkości alfa - motoneuronów różnych
7