częsc część
Rys. 4.116. Schemat energetyczny stosowany do określania energii kinetycznej: e - odkształcenie, o - naprężenie, Wz - odzyskiwana energia odkształcenia, E - moduł sprężystości podłużnej, M- moduł pokrytycz-ny; pozostałe oznaczenia jak na rysunku 4.115
Do wyznaczania wartości wskaźnika energii kinetycznej pokładu/górotworu zastosowano współczynnik osłabienia strukturalnego górotworu, według klasyfikacji Geological Strength lndex (GSI) i wzoru opracowanego przez Hoeka (1994)
Rcg = 0,019Rc e°’05GSI (4.97)
Wykazano, że właściwa energia kinetyczna pokładu i górotworu jest funkcją ich wytrzymałości (Bukowska 2005b):
Ekp = a (0,019Rcw e°'0SGSl)b (4.98)
Ekg = d (0,019 Rc'n' +}3QRt'nhn e°’05CSI)k (4.99)
gdzie:
Ekp i Ekg - energia kinetyczna (właściwa) odpowiednio pokładu i górotworu, kj/m3,
Rew - wytrzymałość na ściskanie pokładu, MPa;
Rcn - wytrzymałość na ściskanie obliczona dla n-tej warstwy skały płon
nej w interwale 100 m nad stropem pokładu i 30 m poniżej spągu pokładu, MPa;
hn - miąższość n-tej warstwy, m;
a, b,d,k - parametry funkcji.
Na podstawie powyższego, wskaźnik energii kinetycznej górotworu Wm określa wzór
WEk = a* (4.100)
Zmienność wskaźnika energii kinetycznej WEk względem klasyfikacyjnych przedziałów zmienności wskaźnika skłonności górotworu do tąpań WTg w obszarze GZW przedstawiono na rysunku 4.117. Ustalone przedziały zmienności war-
171