(21)
444 Miernictwo.
Długość łuku wynosi przy kącie środkowym a:
ł
P. K
r •
180°
Wytyczenie punktów głównych kontrolujemy, mierząc na p. tflcąty PS W i WSK, które powinno być równe 90°-(--a. Błędy do lr zw. tolerujemy.
Ponieważ punkty główno nie leżą zw. na miedzach itp. i mogą być z tego rodu zniszczone, należy jo starannie ubezpieczyć, ozuaczająe poprowadzone
w nich prostopadłe do osi trasy dwoma, wzgl. czterema punktami przy równoczesnem zmierzeniu odpowiednich odległości.
- Sposoby wytyczania punktów pośrednich łuków kołowych. 1. Metoda spółrzednych prostokątnych.
a) Tyczenie od stycznej^ (patrz lig. 111).
Znając w dowolnym punkcie łuku A kierunek stycznej, obieramy go za oś a-ów, a punkt A za początek układu.
Punkty pośrednie łuku wyznaczamy, odcinając dla obranych odciętych x rzędne tj, obliczone z wzoru dokładnego:
_ Yr*~— .............(22)
.(23)
pou
Fig. 111.
y *= >*
X
V
lub uproszczonego: y ■■ ~ -j--,
r
b) Tyczenie od cięciwy (patrz fig. 112).
przyczem y
2 r
Tycząc luk od cięciwy (A — początkowy układ, kierunek cięciwy — oś
a--ów), otrzymamy ze względu, że y' ■ -
x' —--x, związek:
u ’
lub w przybliżeniu y
(24)
(24*)
przyczem h — 2 r sin2 - , zaś — d - - r sin «k/2.
Tt Łi
Metody tej można użyć przy wytyczaniu punktów głównych, o ile kąty proste będziemy tyczyli przy pomocy teodolitu; przy wytyczaniu punktów pośrednich używa się w tym celu węgieluicy pryzmatycznej.
2. Metoda biegunowa (kątów obwodowych). Równym odcinkom 7 łuku tego samego koła odpowiadają równe kąty obwodowe z>, przyczem (patrz fig. 113):