476 SPRAWOZDANIA
odpowiednio skrupulatnego wyszukiwania (diligent search) w różnego rodzaju bazach (m.in. w tworzonej do tego celu bazie ARROW). Cyfryzacja na masową skalę powinna być przeprowadzana w oparciu o rozwiązania mniej czasochłonne i tańsze. Wielu uczestników konferencji podkreślało, że możliwym rozwiązaniem jest zastosowanie znanej w krajach skandynawskich rozszerzonej licencji, która zawierana jest z organizacjami zbiorowego zarządzania. Licencja rozszerzona obejmuje ochroną również te podmioty, które nie są członkami organizacji zbiorowego zarządzania. Innymi słowy, jeśli biblioteka podpisze z organizacją zbiorowego zarządzania licencję, na podstawie której będzie miała prawo do dygitali-zacji dzieł chronionych prawem autorskim, to nawet gdy autor jakiegoś dzieła, niebędący członkiem tej organizacji, zwróci się do biblioteki z roszczeniem, zostanie ono uregulowane przez organizację zbiorowego zarządzania.
Na zakończenie konferencji Forum Bibliotek Holenderskich (FOBID) podpisało z przedstawicielami organizacji zbiorowego zarządzania, reprezentowanymi przez Duch Copyright Federation, list intencyjny w sprawie współpracy w zakresie dygitalizacji zbiorów bibliotecznych znajdujących się pod ochroną praw autorskich. Biblioteki będą mogły dygitalizować swoje zbiory, podpisując dla każdego projektu umowy z właściwymi organizacjami zbiorowego zarządzania. Rozwiązanie to samo w sobie nie jest nowatorskie, ale Duch Copyright Federation zobowiązała się do stworzenia specjalnego biura, które będzie udzielać porad bibliotekarzom w zakresie praw autorskich i ułatwiać kontakty z organizacjami zbiorowego zarządu. Dzięki wsparciu biura łatwiej będzie podpisywać umowy, ustalać status dzieł, w tym dzieł osieroconych, i przede wszystkim zabezpieczać biblioteki przed roszczeniami podmiotów, które chciałyby otrzymać wynagrodzenie za dygitalizację ich dzieł. Jak twierdzą obydwie strony list to forma samoregulacji. Jeszcze nie wiadomo, czy takie rozwiązanie wystarczy, czy trzeba będzie zmienić prawo, wprowadzając regulacje prawne dotyczące wykorzystania dzieł osieroconych. Głosy z sali zwracały uwagę na sytuację tych podmiotów, które nie są reprezentowane przez organizacje zbiorowego zarządzania. W Holandii nie stosuje się rozszerzonej licencji, więc wsparcie biura dotyczyć będzie tylko tych podmiotów, które są członkami organizacji zbiorowego zarządzania. Oznacza to, że na podstawie listu zostanie ułatwiona dygitalizacja pojedynczych obiektów, ale problem cyfryzacji na masową skalę nie został rozwiązany.
Barbara Szczepańska Kancelaria prawna Lovells H. Seisler sp. Komandytowa
Tekst wpłynął do redakcji 5 czerwca 2008 r.
W dniach 12-14 maja 2008 w Łodzi odbyła się ogólnopolska konferencja naukowa „Przestrzeń informacyjna książki”, której organizatorem była Katedra Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu Łódzkiego. Konferencja cieszyła się zainteresowaniem przedstawicieli środowisk akademickich oraz reprezentantów bibliotek i ośrodków badawczych z całej Polski. Wzięło w niej udział 75 osób, z czego 42 wygłosiły referaty. Tak duże zainteresowanie świadczy o trafnym sformułowaniu założeń konferencji i istnieniu potrzeby wymiany poglądów dotyczących zaproponowanego tematu.
Zgromadzonych w Auli Audytoryjnej gości powitała prof. Hanna Tadeusiewicz (Kierownik KBiN, UŁ) oraz prof. Bogdan Mazan (Dziekan Wydziału Filologicznego UŁ).