7682570602

Wstęp

Prezentowane poniżej opracowanie stanowi pierwszy rezultat programu badawczego „Stan wojenny w Polsce - spojrzenie po dwudziestu latach” realizowanego w Biurze Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej. Przeprowadzona przez grupę pracowników naukowych IPN kwerenda naukowa pozwoliła na stworzenie listy kilkuset pozycji, które częściowo lub w całości dotyczą różnych aspektów stanu wojennego. Nie jest to z pewnością wykaz kompletny i wymagać będzie dalszych uzupełnień, szczególnie w zakresie trudniejszych do zlokalizowania najistotniejszych artykułów prasowych.

Tym niemniej, już to robocze opracowanie pozwala na sformułowanie kilku podstawowych wniosków dotyczących aktualnego stanu badań nad wydarzeniami, jakie miały miejsce w Polsce po 13 grudnia 1981 r.:

1.    Mimo pozornej obfitości tytułów brak jest nie tylko syntetycznego opracowania o stanie wojennym w skali całej Polski, ale także w odniesieniu do większości jej regionów.

2.    Dominują prace o charakterze przyczynkarskim, koncentrujące się najczęściej wokół problematyki represji oraz zjawiska opozycji i oporu społecznego. Niewiele natomiast dotyczy funkcjonowania aparatu władzy oraz problematyki życia codziennego w tym okresie.

3.    Wyraźnie rysuje się zróżnicowanie w poziomie zaawansowania badań w poszczególnych regionach Polski. W ilości publikacji wyraźny prymat należy do obszaru Dolnego i Górnego Śląska.

Konstrukcja niniejszego opracowania została oparta na podziale administracyjnym, wynikającym z zasięgu terytorialnego poszczególnych oddziałów IPN. Nie zawsze podział ten -wynikający z ustawy o IPN i związany z obszarem działania poszczególnych Sądów Apelacyjnych -jest uzasadniony pod względami geograficzno-hi story cznymi. Wydaje się jednak, że utrzymanie kryterium podziału administracyjnego - przy wyodrębnieniu części dotyczącej publikacji o charakterze ogólnopolskim - było optymalne z punktu widzenia użyteczności informacyjnej opracowania. Nieuchronną tego konsekwencją są jednak powtórzenia, których ilość starano się ograniczyć do minimum.

Antoni Dudek

4