Podstawowym zadaniem systemu wentylacji jest wymiana powietrza w budynku w celu zapewnienia możliwości spełnienia wymagań higienicznych dotyczących jakości i czystości powietrza wewnętrznego.
Wentylacja jest konieczna, ponieważ powietrze we wszystkich pomieszczeniach stale ulega zanieczyszczeniu w związku z ich użytkowaniem, przebywaniem w nich użytkowników, odbywającymi się tam procesami technologicznymi, szkodliwymi związkami uwalnianymi przez przedmioty, wyposażenie itp.
W ogólności, wentylacja to kontrolowany proces wymiany powietrza w budynku (pomieszczeniu) mający na celu usunięcie na zewnątrz powstających wewnątrz zanieczyszczeń i dostarczenie świeżego powietrza zewnętrznego.
Skuteczność wentylacji zależy od właściwego doprowadzenia świeżego powietrza do budynku z zewnątrz, zapewnienia odpowiedniego przepływu pomiędzy pomieszczeniami i sprawnego usunięcia powietrza zanieczyszczonego. Niezbędną ilość świeżego powietrza wentylacyjnego w większości standardowo użytkowanych budynków i pomieszczeń określają przepisy budowlane, a w nietypowych przypadkach — szczegółowe regulacje branżowe (dotyczy np. pomieszczeń usługowych i przemysłowych). Wielkość strumienia świeżego powietrza wentylacyjnego określana jest bądź w ilości wymian kubatury pomieszczeń w ciągu jednej godziny, bądź w ilości świeżego powietrza przypadającego na jedną osobę. Często zdarza się, że w jednym pomieszczeniu obowiązuje kilka wymagań. Np. w odniesieniu do basenu trzeba spełnić wymóg minimalnej ilości świeżego powietrza przypadającego na jedną użytkującą go osobę, a z drugiej strony ilość powietrza musi być taka, aby nie zostały przekroczone wymagania związane z maksymalnym poziomem wilgotności powietrza w pomieszczeniu basenowym. W takich przypadkach zawsze obowiązuje spełnienie wymogu najbardziej rygorystycznego, czyli zapewnienie największego z wymaganych strumieni powietrza wentylacyjnego.
W przypadku budynków mieszkalnych decydujące są najczęściej wymogi dotyczące minimalnej wielkości strumienia wentylacyjnego pomieszczeń sanitarnych (ustępy, łazienki, pralnie, łaźnie, itp.), kuchni, pomieszczeń gospodarczych, kotłowni, garderób, itp. W szkołach natomiast decydować będą wymagania dotyczące minimalnego strumienia świeżego powietrza wentylacyjnego przypadającego