• Ministrowie kierujący działami (m.in. gospodarki, finansów, kultury fizycznej, obrony narodowej, transportu) lub państwowe osoby prawne (Agencja Nieruchomości Rolnych) i państwowe jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej wykonują prawa wynikające z akcji i udziałów należących do Skarbu Państwa w spółkach, których dotyczą przepisy szczególne.
• Minister Finansów zapewnia realizację dochodów i wydatków budżetu państwa, realizuje politykę zaciągania długu publicznego, emituje skarbowe papiery wartościowe, dochodzi należności i obsługuje zobowiązania oraz udziela poręczeń i gwarancji Skarbu Państwa.
• Kierownicy urzędów lub państwowych jednostek organizacyjnych reprezentują Skarb Państwa w odniesieniu do powierzonego im mienia i w zakresie zadań urzędów lub jednostek, a także zarządzają składnikami majątkowymi wykorzystywanymi przez organy władzy i administracji państwowej w realizacji funkcji publicznych państwa (majątek administracyjny). Przepisy o gospodarce finansowej uważają je za majątek własny jednostki, ewidencjonowany i wykazywany we właściwych dokumentach i sprawozdaniach.
• Organy władzy wykonawczej i administracji - bezpośrednio lub poprzez podległe im jednostki organizacyjne - wykonują funkcje zarządcze, regulacyjne, czy inwestorskie wobec mienia o charakterze dóbr publicznych. (Specyficzny zakres i sposób wykonywania tych uprawnień przedstawiany jest w Sprawozdaniu w wyodrębnionych podrozdziałach.)
Niektóre składniki takiego mienia - jak np. grunty i złoża kopalin - bywają obciążane odpłatnie na rzecz osób trzecich. Inne udostępniane są obywatelom nieodpłatnie (drogi, wody, zbiory bibliotek).
Składniki te najczęściej nie podlegają obrotowi cywilnoprawnemu jako należące do całego narodu. Dla takich dóbr nie prowadzi się ewidencji finansowej i nie ujmuje się ich w aktywach bilansów jednostek działających w imieniu Skarbu Państwa. Są one rejestrowane w zbiorach informacji nazywanych ewidencjami przedmiotowymi.
• Państwowe osoby prawne lub jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej gospodarują szczególnymi, oddanymi im w zarząd powierniczy, rzeczowymi składnikami mienia Skarbu Państwa i wykonują w jego imieniu prawo własności:
- Agencja Nieruchomości Rolnych (ANR),
- Agencja Rezerw Materiałowych (ARM),
- Wojskowa Agencja Mieszkaniowa (WAM),
- Agencja Mienia Wojskowego (AMW),
- Lasy Państwowe (PGL LP);
Inne państwowe osoby prawne wyposażone są przez państwo w składniki majątkowe niezbędne do podjęcia działalności statutowej i władają nimi pod nadzorem ministra lub wojewody wskazanego przez powołującąje ustawę, rozporządzenie lub statut. Podmioty te występują w obrocie prawnym w swoim imieniu i na swoją rzecz. Wartość przysługujących im składników mienia państwowego jest ujęta w ich księgach, prowadzonych na podstawie odpowiednich przepisów o gospodarce finansowej i rachunkowości. Do tej kategorii należą:
- przedsiębiorstwa i banki państwowe,
- instytuty badawcze,
- państwowe szkoły wyższe,
- państwowe instytucje kultury i państwowe instytucje filmowe
- fundacje, których jedynym fundatorem jest Skarb Państwa,
- państwowe agencje wykonawcze i państwowe fundusze celowe,
- państwowe samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej,
- instytucje gospodarki budżetowej
- pozostałe państwowe osoby prawne.
10