Tabela 1.6. Najważniejsze czynniki wewnętrzne zmian w przedsiębiorstwie
Obszar przedsiębiorstwa |
Czynniki wewnętrzne wywołujące zmiany w przedsiębiorstwie |
Kapitał społeczny |
- Potencjał zasobów ludzkich: kwalifikacje, motywacje i postawy - Kultura organizacyjna: wartości, normy - Systemy w sferze zarządzania ludźmi - Styl zarządzania |
Struktury |
Formalne struktury organizacyjne i nieformalne związane z grupami interesów |
Systemy (procesy, technologie) |
- Systemy informatyczne i telekomunikacyjne - Nowe technologie produkcyjne - Procesy reorganizacyjne i restrukturyzacyjne |
Źródło: opracowanie własne na podstawie Zając Cz., Społeczne i organizacyjne problemy przejęć i fuzji przedsiębiorstw, wyd. WAE Wrocław 2006, s. 20
Inne ujęcie przyczyn zmian spotykane w literaturze to:
• przyczyny techniczne i operacyjne, do których zalicza się potrzebę zwiększenia efektywności operacyjnej, pozyskanie know-how,
• przyczyny rynkowe i marketingowe: ekspansja rynkowa, globalizacja klientów, działania konkurencji, dywersyfikacja ryzyka działalności,
• przyczyny finansowe: wykorzystanie wolnych środków, obniżenie kosztu kredytu, korzyści podatkowe,
• przyczyny menadżerskie: ambicje menadżerów, wzrost wynagrodzeń, prestiż i zwiększenie wpływów, większa swoboda działania.
Na podstawie wymienionych czynników można stwierdzić w oczywisty sposób, że przedsiębiorstwo będzie się zmieniać niezależnie od tego czy kadra zarządzająca tego chce czy nie. Nie można uniknąć zmian, ale można je planować i kontrolować. Można je antycypować w miejsce dostosowywania się do zaistniałego problemu.
I. 5. Typologia zmian organizacyjnych
Literatura obfituje w różnorodne typologie zmian. Powodów do zmian zdaniem
J. Penca w każdym przedsiębiorstwie jest zawsze wiele. Wynikają one z warunków otoczenia, rosnącej konkurencji krajowej i zagranicznej, globalizacji działalności, transformacji systemowej, reorganizacji strukturalnej, postępu technologicznego, wchodzenia w alianse strategiczne i marketingowe, tworzenia związków joint-ven-
17