50 -lecie Polskiej Radiolokacji
50 -lecie Polskiej Radiolokacji
10.5. Eksport systemów militarnych
Prace prowadzone w PIT dla Wojska Polskiego oraz wdrożenie do eksploatacji opracowywanych w Instytucie urządzeń i systemów stworzyło realne możliwości eksportu myśli technicznej i sprzętu.
Instytut przy współpracy z WZR RAWAR opracował w końcu lat 70. obiekty automatyzacji posterunków radiolokacyjnych (rys. 10.22), znanych pod nazwą L-10M, a w dalszej kolejności obiekty L-10P. Dostawy tych obiektów dla odbiorcy zagranicznego wykonał WZR RAWAR przy współpracy z PIT.
Rys. 10.22. Fragment sali operacyjnej obiektu L-10M
Wyżej wymienione obiekty są w pełni oryginalnymi rozwiązaniami, w których uwzględniono specyficzne wymagania użytkownika, w szczególności w zakresie integracji dostarczonych obiektów z posiadanym przez odbiorców i eksploatowanym przez nich sprzętem, zarówno radiolokacyjnym (stacje radiolokacyjne produkcji byłego ZSRR oraz produkcji polskiej), jak również obiektami dowodzenia i kierowania lotnictwem myśliwskim i wojskami rakietowymi.
Eksport miał również pozytywne oddziaływanie na dostawy dla Wojska Polskiego. Wiele rozwiązań zastosowanych po raz pierwszy w eksportowanych obiektach znalazło później zastosowanie w dostawach krajowych i spotkało się z pozytywną oceną polskich użytkowników.
Eksport stworzył również dla Instytutu „poligon doświadczalny" w dziedzinie organizacji serwisu obiektów, w których oprócz sprzętu poważną rolę pełni oprogramowanie oraz wiedza systemowa.
Doświadczenie w zakresie działalności eksportowej wykazują, że eksport obiektów automatyzacji systemów dowodzenia i kierowania oraz wiedzy systemowej powinien być powiązany z doświadczeniem uzyskanym w wyniku eksploatacji podobnego sprzętu przez WP, którego opinia będzie dla zagranicznego odbiorcy zawsze jednym z istotnych elementów do podjęcia decyzji o zakupie. Znaczący eksport był możliwy dzięki wysiłkowi wielu specjalistów, przy czym jego początki były związane z działalnością gen. Dyw. W. Wojciechowskiego, inż. M. Migdalskiego, mgr inż. I. Grzenkowicza, dr inż. A. Janyszka, doc. mgr inż. J. Fietta.
Były to obiekty wymagające kompleksowego zaprojektowania - od koncepcji systemowej, poprzez adaptację sprzętu komputerowego i urządzeń zbioru, przetwarzania i zobrazowania informacji radiolokacyjnej do specyficznych wymagań użytkownika oraz oprogramowanie obiektów - do zabudowy w specjalnie zaprojektowanych budynkach, przystosowanych do eksploatacji w warunkach pustynnych. Posterunki radiolokacyjne zapewniały kontrolę sytuacji powietrznej oraz nawodnej.
Prace projektowe realizowano w bardzo krótkich terminach - od podpisania kontraktu do dostawy pierwszego obiektu upłynęło niewiele ponad rok!
Doświadczenia i wyniki prac nad zautomatyzowanym systemem obrony przeciwlotniczej wojsk, połączone z wcześniej zdobytą przez zespoły naukowo-badawcze Instytutu wiedzą z zakresu integracji obiektów systemowych, zaowocowały opracowaniem w drugiej połowie lat 80., a następnie eksportem obiektów DR-20N (zestaw dla połączonego stanowiska dowodzenia obroną powietrzną) oraz obiektów DR-10M i DR-20M dla zautomatyzowanego systemu obrony powietrznej szczebla taktycznego.
10.6. Systemy kierowania ruchem lotniczym
W ścisłym powiązaniu z pracami prowadzonymi dla potrzeb wojska rozwijano w Polsce, podobnie jak to się dzieje na całym świecie, prace nad systemami kierowania ruchem lotniczym. Wspólną bazę stanowiła kadra specjalistów w dziedzinie systemów rozpoznawania radiolokacyjnego, wykształcona podczas realizacji zadań dla wojska, jak również wytworzona przy tym infrastruktura przemysłu i zaplecza badawczego. W Polsce skoncentrowano się przede wszystkim na systemach kierowania ruchem lotniczym w rejonie lotnisk. W roku 1980 na lotnisku Berlin-Schónefeld zainstalowano komputerowy system kontroli ruchu lotniczego GAMMA-1 dla tego lotniska. System GAMMA-1 został opracowany pod kierunkiem mgr Z. Juszczyka. Oprogramowanie zostało opracowane przez zespół programistów Zakładów Elektronicznej Techniki Obliczeniowej w Kielcach. Podstawą do prac nad oprogramowaniem stanowisk pracy kontrolerów była "Technologia pracy kontrolera ruchu lotniczego" opracowana niezwykle skru-
109