1. Elementy programowania sieciowego i technik optymalizacyjnych na sieciach
W części pierwszej podręcznika przedstawione zostały techniki planowania sieciowego oparte na sieciach o strukturze logicznej zdeterminowanej w czasie trwania czynności zdeterminowanym (CPM) lub stochastycznym (PERT). Techniki te stosowane są zazwyczaj do zarządzania projektami. Do realizacji projektów wykorzystywane są przeważnie środki materialne i finansowe. Jako zasoby są zazwyczaj ograniczone i ich dostępność jest limitowana, a prawidłowa organizacja pracy wymaga dostępności środków w odpowiednich ilościach i odpowiednim czasie. W trakcie realizacji projektu trzeba sprawdzać, czy wykorzystanie środków jest zgodne z ustalonym poprzednio planem, a jeżeli nie - przygotować odpowiednie decyzje korygujące. W przypadku dysponowania dodatkowymi zasobami środków można również dążyć do skrócenia czasu realizacji projektu lub zapytać, ile dodatkowych środków potrzeba, by skrócić pierwotnie wyznaczony czas realizacji projektu. W tych ostatnich przypadkach najistotniejsze jest najbardziej efektywne wykorzystanie tych dodatkowych środków.
1.1. Rozwiązywanie konfliktu zasobów
Techniki sieciowe służą zazwyczaj do wyznaczenia czasu trwania przedsięwzięcia i ciągu czynności krytycznych, które ten czas określają. Oprócz kontroli czasu i określenia przebiegu drogi krytycznej technika CPM może być wykorzystywana do optymalizacji wykorzystania ograniczonych zasobów oraz kontroli kosztów wykonania przy różnych czasach realizacji przedsięwzięcia. Metoda CPM może być wykorzystana do analizy i optymalizacji środków produkcji użytych do wykonywania poszczególnych czynności w grafie (np. zatrudnienie, środki finansowe, transportowe itp.). Do tego celu służy wykres wykorzystania zasobów (WWZ), który pozwala optymalizować stopień zaangażowania zasobów w trakcie realizacji przedsięwzięcia. Możliwości optymalizacyjne wynikają z rezerw czasowych, jakie mają poszczególne, niekrytyczne czynności w sieci.
Technika sporządzania wykresu wykorzystania zasobów polega na wykonaniu następujących kroków:
- Sporządzenie wykresu sieciowego uzupełnionego o dane dotyczące wykorzystania zasobów, wyznaczenie czynności krytycznych oraz terminów rozpoczęcia i zakończenia czynności niekrytycznych.
- Sporządzenie harmonogramu Gantta dla najwcześniejszych możliwych terminów rozpoczęcia czynności.
- Sporządzenie wykresu wykorzystania zasobów dla najwcześniejszych terminów rozpoczęcia czynności.
- Sporządzenie harmonogramu dla najpóźniejszych dopuszczalnych terminów rozpoczęcia czynności.
- Wykonanie wykresu wykorzystania zasobów dla najpóźniejszych dopuszczalnych terminów rozpoczęcia czynności.
- Wyrównanie wykresu zgodnie z przyjętymi ograniczeniami zasobów w ramach dysponowanych zapasów czasu Zcdla czynności nieleżących na drodze krytycznej.
5