8265159154

2009

Diagnoza spolecz

17. Kobiet)' zdecydowanie więcej od mężczyzn zyskują inwestując w studia prawnicze i medyczne, a nieco więcej studiując nauki rolnicze.

18. Najczęściej badane gospodarstwa domowe deklarowały, że przy aktualnym dochodzie wiązały koniec z końcem z pewną trudnością (ponad 33 proc.), ponad 20 proc. gospodarstw radziło sobie z trudnością, a prawie 19 proc. z wielką trudnością. W ostatnich latach znacząco spadł odsetek gospodarstw domowych wiążących koniec z końcem z wielką trudnością (o prawie 5 punktów procentowych). Oceniając sposób gospodarowania środkami pieniężnymi, gospodarstwa najczęściej twierdziły, że żyją oszczędnie i dzięki temu starcza im na wszystko (ponad 39 proc.), a następnie, że żyją bardzo oszczędnie, aby odłożyć na poważniejsze zakupy (ponad 16 proc.). Najsilniej wzrósł w ostatnich 2 latach odsetek gospodarstw domowych twierdzących, że żyją oszczędnie i dzięki temu starcza im na wszystko oraz. że starcza na wszystko i jeszcze oszczędzają na przyszłość (odpowiednio o ponad 3 punkty i o prawie 3 punkty procentowe).

19. 28 proc. gospodarstw deklarowało w marcu 2009 r., że ich stale dochody nie pozwalają na zaspokojenie bieżących potrzeb. W ostatnich w dwóch latach odsetek takich gospodarstw spadł o ponad 5 punktów procentowych do najniższego od początku transformacji poziomu. W stosunku do 1993 r. byl to spadek dwuipółkrotny.

20. Gospodarstwa domowe w marcu 2009 r. najczęściej deklarowały, że w sytuacjach, gdy dochody nie pozwalają na zaspokojenie bieżących potrzeb, ograniczają potrzeby (ponad 86 proc. gospodarstw ze zbyt małym dochodem) lub korzystają z pomocy krewnych (prawie 39 proc.), bądź też zaciągają pożyczki (prawie 36 proc.). Tylko w około 16 proc. gospodarstw znajdujących się w takiej sytuacji członek gospodarstw a podejmuje dodatkową pracę.

21. Ponad 35 proc. gospodarstw domowych oceniało, że ich sy tuacja dochodowa w porównaniu do sytuacji sprzed 2 lat pogorszyła się. a prawie 47 proc., że nie zmieniła się.

22. W ostatnich 10 latach znacząco spadł odsetek gospodarstw domowych wiążących koniec z końcem z w ielką trudnością i z trudnością (odpowiednio o 12 i 5 punktów procentowych), a wzrósł — radzących sobie raczej łatwo i łatwo (odpowiednio o 10 i 3 punkty procentowe)

23. W ostatnich 10 latach najsilniej wzrósł odsetek gospodarstw domowy ch twierdzących, że żyją oszczędnie i dzięki temu starcza im na wszystko (o 12 punktów procentowych). Wzrósł także o 7 punktów procentowych odsetek gospodarstw, którym starcza na wszystko i jeszcze oszczędzają na przyszłość, zmalał natomiast procent gospodarstw w najtrudniejszej sytuacji, który m pieniędzy nie starcza na spłatę kredytu, opłaty za mieszkanie czy na ubranie

24. Odsetek gospodarstw' otrzymujących pomoc w dowolnej formie wyniósł 12 proc., a więc nieco mniej niż dwa lata temu (14 proc.). Najczęściej była to pomoc finansowa (75 proc., w 2007 r. 77 proc.), następnie rzeczowa (48 proc., w 2007 r. 49 proc.), a najrzadziej otrzymywano pomoc w formie usług (25 proc., w 2007 r. 19 proc.).

25. Gospodarstwa nierodzinne wieloosobowe, rodzinne z trójką i większą liczbą dzieci oraz rodziny niepełne korzystały znacznie częściej z pomocy społecznej niż pozostałe grupy gospodarstw (odpowiednio 22, 20 i 18 proc.). Najrzadziej z pomocy korzystały małżeństwa bez dzieci (5 proc.) i małżeństwa z jednym dzieckiem (6 proc.).

26. Pomoc najczęściej trafiała do gospodarstw' ubogich (z grupy 25 proc. z najniższym dochodem na osobę), ale także do ok. 2.5 proc. najbogatszych (z grapy 25 proc. z najwyższym

17

dochodem na osobę). Najczęściej z pomocy społecznej korzystały gospodarstwa najzamożniejsze w największych miastach (3.8 proc.) i z województwa świętokrzyskiego (7,9 proc.). Świadczy to o niezbyt szczelnym systemie pomocy społecznej.

27. Gospodarstwa domowe oceniały w marcu 2009 r., że najczęściej nie było ich finansowo stać w ciągu ostatniego roku na zaspokojenie potrzeb żywnościowych w' zakresie ryb i przetworów rybnych (około 21 proc. gospodarstw ), a następnie wyrobów cukierniczych oraz używek (po około 19 proc.), mięsa i drobiu oraz przetworów mięsnych i drobiowych (po około odpowiednio 15 i 4 proc.). W ostatnich dwóch latach nastąpiła poprawa stopnia zaspokojenia potrzeb gospodarstw domowych we wszystkich grupach artykułów ży wnościowych. Zdecydowaną poprawę sytuacji w tym okresie obserwujemy przede wszystkim w tych grapach artykułów, z których zakupów muszą gospodarstwa najczęściej rezygnować, a mianowicie rybach i przetworach rybnych oraz używkach, wyrobach cukierniczych (spadek odsetka gospodarstw domowych niemogących. ze względów finansowych, zaspokoić swoich potrzeb żywnościowych w tym zakresie odpowiednio o ponad 4 oraz o prawie 3 i ponad 2 punkty procentowe).

28. Około 57 proc. gospodarstw uważało w marcu 2009 r., że zaspokojenie ich potrzeb żywnościowych w porównaniu do sytuacji sprzed 2 lat nie zmieniło się, około 32 proc. odczuło pogorszenie, a około II proc. poprawę. Oznacza to zdecydowaną pozytywną zmianę w stosunku do ocen formułowanych w marcu 2007 r.

29. Spośród wyszczególnionych w badaniu dóbr trwałego użytku najbardziej powszechnymi były w marcu 2009 r. pralka automatyczna i telefon stacjonarny. Pralki automatycznej nie posiadało niecałe 13 proc. badanych gospodarstw, a telefonu stacjonarnego 33 proc. Do dóbr trwałego użytku, które gospodarstwa posiadały najrzadziej należały łódź motorowa (niecały 1 proc.) oraz dom letniskowy (niecałe 5 proc.), działka rekreacyjna (niecałe 12 proc.) oraz zmywarka do naczyń (niecałe 12 proc.). W okresie marzec 2007 - marzec 2009 wyposażenie gospodarstw domowych w prawie wszystkie uwzględnione w badaniu dobra trwałego użytku znacznie wzrosło. Najsilniejszy wzrost obserwujemy w zakresie wyposażenia w telewizję satelitarną łub kablową, laptop, dostęp do internetu, telewizora LCD lub plazmę, odtwarzacza DVD i kuchenkę mikrofalow ą (odpow iednio o 20,13, 13, 12,9 i 8 punktów procentowych wzrostu częstości występowania).

30. Dobrami najbardziej pożądanymi przez gospodarstwa domowe, na zakup których nie mogły one sobie pozwolić, były w marcu 2009 r. przede wszystkim pralka automatyczna, telewizor LCD lub plazma i dom letniskowy (odpowiednio 60, 50 i 45 proc. gospodarstw domowych nie posiada tych dóbr ze względów finansowych). W ostatnich dwóch latach obserwujemy silny wzrost odsetka gospodarstw domowych, które nie mogą sobie pozwolić ze względów' finansowych na zakup określonych dóbr tylko w przypadku telewizji satelitarnej lub kablowej oraz pralki automatycznej (odpowiednio o prawie 9 i o ponad 3 punkty procentowe). W przypadku nielicznych dóbr trwałego uży tku odsetek ten spadł, przy czym najsilniej w przypadku samochodu i telefonu stacjonarnego (odpowiednio o 11 i 8 punktów procentowych).

31. W marcu 2009 r. prawie 68 proc. gospodarstw nie posiadało oszczędności. Wśród gospodarstw domowych deklarujących posiadanie oszczędności wyraźnie dominują gospodarstwa o oszczędnościach stanowiących równoważność ich od 1-miesięcznych do 3-miesięcznych dochodów' (ponad 28