1437211756

Diagnoza społeczna 2005

17_

38. Zdecydowana większość badanych gospodarstw domowych (prawie 76 proc.) uważała, że ich warunki mieszkaniowe w 2005 roku w porównaniu do sytuacji w 2003 roku nie zmieniły się. Ponad 13 proc. gospodarstw uznało, że uległy one pogorszeniu. Gospodarstwa deklarujące pogorszenie się warunków mieszkaniowych najczęściej występowały w grupie gospodarstw domowych utrzymujących się z niezarobkowych źródeł (około 28 proc.) i rencistów (ponad 20 proc.).

39.    Wśród badanych w 2005 roku gospodarstw domowych było około 8 proc., w któiych znajdował)- się dzieci, które po ukończeniu szkoły średniej w ostatnich 3 latach nie kontynuowały nauki. Najczęściej sytuacje takie występowały w grupach gospodarstw pracowników użytkujących gospodarstwo rolne i rencistów (odpowiednio w ponad 13 proc. i 9 proc.).

40.    Jako przyczy nę niekonty nuowania dalszej nauki przez dzieci, które ukończy ły szkolę średnią w ostatnich 3 latach, gospodarstwa domowe najczęściej podawały w 2005 roku względy materialne (około 26 proc.), niechęć dziecka do dalszego kształcenia się (praw ie 19 proc.) oraz podjęcie przez dziecko pracy (prawie 7 proc.). W ostatnich dwóch latach znacząco spadł odsetek gospodarstw domowych, w który ch dzieci nic konty nuowały nauki ze względów materialnych (o praw ie 8 punktów procentowych).

41.    Zdccydow ana większość gospodarstw domowych chciała w 2005 roku. aby ich dzieci ukończyły szkolę wyższą na poziomie magisterskim (prawie 57 proc.). Prawie 18 proc. gospodarstw uważało za wystarczający poziom wykształcenia dla ich dzieci ukończenie technikum lub liceum zawodowego, a prawie 15 proc. szkoły wyższej zawodowej (licencjat). Przeciętne szanse uzyskania powyższy ch poziomów wykształcenia gospodarstwa domowe oceniają jako dosyć duże. W ostatnich dwóch latach odsetek gospodarstw domowych, które aspirowały, aby ich dzieci ukończyły szkolę wyższą na poziomie magisterskim, znacząco zmniejszył się (o praw ic 7 punktów procentowych), przy jednoczesnym wzroście odsetka wskazujących wyższą szkolę zawodową (o prawie 7 punktów procentowych). Ocena szans uzyskania wszystkich wyróżnionych w badaniu poziomów wykształcenia w zasadzie nie uległa większym zmianom.

42.    Zwiększył się dostęp dzieci w wieku 0-6 lat do opieki instytucjonalnej z 13 proc. do 20 proc., wyraźniej w miastach niż na wsi. choć nadal pozostaje on na niskim poziomie w skali Unii Europejskiej: w miastach największy ch rośnie korzy stanie z placówek niepublicznych.

43.    Znacznie wzrósł odsetek młodzieży w wieku 7-15 lat korzystającej z nauki (94 proc. w skali kraju), a dostęp do nauki na tym poziomie nie jest zróżnicowany teiytorialnie; pozytywna zmiana dotyczy' także dostępności szkól dla młodzieży w wieku 16-19 lat - nie tylko zwiększył się odsetek młodzieży korzystającej z nauki w dowolnym typie szkoły (92 proc.), ale także zmniejszyły się różnice między miastem a wsią, dokumentując, wy soką motywację kontynuowania nauki w obu regionach.

44.    Wysokie aspiracje edukacyjne znajdują wyraz w zwiększeniu się odsetka osób w wieku 20-24 lata uczących się w trybie szkolnym i pozaszkolnym — wzrósł on w minionych dwóch latach z 39 do 51 proc. dla mieszkańców wsi. oraz z 46-61 proc. do 54-70 proc. w miastach w zależności od ich wielkości. Nadal wyróżniają się pozytyw-nie miasta największe i duże. gdzie około 67-70 proc. osób korzysta z usług edukacyjnych. Jednak pomimo tych pozytywnych zmian w aktywności edukacyjnej różnice między miastem a wsią nadal utrzy mują się. Potw ierdza się rosnąca rola placówek niepublicznych na tym poziomie edukacji.

45.    Aktywność edukacyjna jest znacząco mniejsza wśród osób w- wieku 25-29 lat. choć wyraźnie wzrosła, głównie w miastach, w porównaniu do 2003r.: odsetek osób aktywnych edukacyjnie wzrósł z 18 proc. do 25 proc. w miastach oraz z 7.5 proc. do 9 proc. na wsi, a więc różnice między miastem i wsią w tym zakresie się pogłębiły.

46.    Utrzymuje się niewielka akty wność edukacyjna osób w wieku 30-39 lat i wyraźnie niekorzy stne dla wsi i miast liczących poniżej 200 tys. mieszkańców- jej zróżnicowanie. Natomiast osoby w wieku powyżej 39 lat nadal nie korzystają z usług edukacyjnych.

47.    Kobiety mają wyższe aspiracje edukacyjne niż mężczyźni, szczególnie jest to widoczne wśród mieszkańców- wsi. Wskutek zmian skłonności do korzystania z usług edukacyjnych osób w wieku 20-29 lat zwiększyła się luka w zakresie korzystania z tych usług między- kobietami i mężczyznami oraz poglębiły-się różnice teiytorialne dla mężczyzn. Aż 63 proc. kobiet w wieku 20-24 (54 proc. w 2003 r.) oraz 52 proc. mężczyzn w wieku 20-24 (47 proc. w 2003 r.) korzy stało z usług edukacyjnych, natomiast w skaźniki te dla kobiet i mężczyzn w wieku 25-29 lat wynosiły odpow iednio 17 i 12 proc. (13 proc. dla obu płci w 2003 r.).

48.    Mimo kilku pozytywnych zmian, proces doskonalenia kwalifikacji ludności dorosłej ma w Polsce wciąż niewielki zasięg i jest wysoce selektywny. Ten niezwykle istotny wynik w- połączeniu z danymi o różnicach w poziomie wykształcenia i kwalifikacji między- ludnością miejską i wiejską oraz tniędzy osobaini w wieku do 34 lat oraz 35 lat i więcej upoważnia do twierdzenia o narastający ch dysproporcjach szans rozwojowych mieszkańców miast i wsi oraz o istnieniu luki kompetencyjnej między wymienionymi grupami ludności, która pogłębia się w miarę przechodzenia do starszy ch grup wieku. Otrzymane wyniki potwierdziły konieczność podwyższania kwalifikacji osób w wieku 30 lat i więcej, które mają przed sobą przynajmniej 25 lat aktywności zawodowej— zwłaszcza w- regionach wiejskich.

€ Rada Monitoringu Społecznego