Diagnoza społeczna 2005_16
27. Prawie 54 proc. gospodarstw uważało w 2005 roku, że zaspokojenie ich potrzeb żywnościowych w porównaniu do sytuacji sprzed dwóch lat nie zmieniło się, ponad 39 proc. odczuło pogorszenie, a tylko około 7 proc. poprawę. Najczęściej zmiany na gorsze deklarowały gospodarstwa domowe utrzymujących się z niezarobkowych źródeł (ponad 62 proc.) oraz gospodarstwa domowe rencistów (prawie 55 proc.).
28. Analiza stanu oszczędności gospodarstw domowych wskazuje, że w 2005 roku ponad 77 proc. gospodarstw ich nie posiadało. Wśród gospodarstw domowych deklarujących posiadanie oszczędności, wyraźnie dominują gospodarstwa o oszczędnościach stanowiący ch co najwyżej równoważność ich od 1 miesięcznych do 3 miesięcznych dochodów (ponad 28 proc. gospodarstw posiada oszczędności w takiej wysokości).
29. Ponad 71 proc. gospodarstw miało w 2005 roku oszczędności w formie lokat w bankach w złotówkach, a ponad 41 proc. w gotówce. Najczęściej w bankach w złotówkach lokowały swoje oszczędności gospodarstwa domowe pracujących na własny rachunek oraz pracowników użytkujących gospodarstwo rolne (odpowiednio prawie 69 i ponad 68 proc.), a oszczędności w formie gotówkowej relatywnie najczęściej posiadały także gospodarstwa domowe rolników (prawie 57 proc.). W ostatnich dwóch latach nastąpił znaczący spadek odsetka gospodarstw posiadających oszczędności tylko w przypadku oszczędności lokowanych w bankach w zł (o ponad 4 punkty procentowe).
30. Gospodarstw a domowe, które deklarowały posiadanie oszczędności w 2005 roku. najczęściej gromadziły je jako rezerwę na sytuacje losowe (ponad 72 proc.), zabezpieczenie na starość (prawie 46 proc.) oraz leczenie, remont domu lub mieszkania (po ponad 41 i praw ie 35 proc.). W ostatnich dwóch latach znacząco wzrósł odsetek gospodarstw domowych gromadzących oszczędności w celu zabezpieczenia na starość oraz w leczenia (o prawie 9 punktów procentowych). Natomiast najsilniej w tych latach zmniejszył się odsetek gospodarstw domowych oszczędzających w celu remontu domu lub mieszkania (o ponad 6 punktów procentowych).
31. Ponad 43 proc. badanych gospodarstw domowych deklarowało w 2005 roku korzystanie z pożyczek i kredytów. Zadłużenie gospodarstw domowych najczęściej wynosiło od miesięcznych do trzymiesięcznych dochodów (zadłużenie o tej wysokości zgłaszało prawie 29 proc. gospodarstw). W ciągu ostatnich dwóch lat odsetek ten zmniejszył się nieznacznie (o niecałe 2 punkty procentow e).
32. Źródłem zewnętrznego zasilania finansowego dla ponad 82 proc. gospodarstw domowych zaciągających kredyty lub pożyczki w 2005 roku były banki, a dla prawie 25 proc. inne instytucje. Tylko około 13 proc. gospodarstw było zadłużonych u osób pry watnych. W ostatnich dwóch latach nastąpił także wzrost odsetka gospodarstw domowych (o prawie 3 punkty procentowe) zadłużonych w bankach. Jednocześnie obserwujemy w tym okresie znaczący spadek odsetka gospodarstw domowych korzystających z pożyczek w innych insty tucjach (o ponad 6 punktów procentowych).
33. Prawie 41 proc. gospodarstw badanych w 2005 roku kredyty i pożyczki wykorzy stało na sfinansowanie zakupu dóbr trwałego użytku, 33 proc. na remont domu lub mieszkania, a niecałe 24 proc. przeznaczyło kredyt na bieżące wydatki konsumpcyjne. W ostatnich dwóch latach nie nastąpiły znaczące zmiany w celach wykorzystania zaciągnięty ch kredytów i poży czek przez gospodarstwa doinow e.
34. Oceniając zmiany swojej zasobności materialnej w 2005 roku w porównaniu do sytuacji sprzed dwóch lat ponad 48 proc. gospodarstw stw ierdziło, że nie zmieniła się, a praw ie 42 proc., że uległa pogorszeniu. Najczęściej oceny negaty wne dawały gospodarstwa domowe utrzy mujący ch się z niezarobkowych źródeł (ponad 61 proc.).
***
35. Spośród uwzględnionych w badaniu urządzeń i instalacji najpowszechniejszy był w mieszkaniach gospodarstw badanych w 2005 roku wodociąg, którego nie posiadało tylko 3,8 proc. Najczęściej gospodarstwa domowe nic posiadały cieplej wody bieżącej (przeszło 22 proc.). Jednocześnie obserwujemy w ciągu ostatnich 5 lat znaczny wzrost odsetka mieszkań wyposażonych w uwzględniane w badaniu urządzenia i instalacje.
36. Mieszkania zajmowane przez gospodarstwa w 2005 roku najczęściej posiadały centralne ogrzewanie zbiorowe (prawie 42 proc.) lub indywidualne (prawie 41 proc.). Jednakże jeszcze w prawie 16 proc. gospodarstw mieszkania były' ogrzewane piecami na opal. W ciągu ostatnich 5 lat nastąpił spadek (odpow iednio o ponad 2 punkty procentowe w latach 2000 - 2003 oraz o ponad 1 punkt procentowy w latach 2003 - 2005) odsetka mieszkań, w których stosowane były piece na opal na rzecz indywidualnego centralnego ogrzewania.
37. Ponad 11 proc. gospodarstw domowych zalegało w 2005 roku ze stałymi opłatami za mieszkanie (czynszu), a niecałe 7 proc. z opłatami za gaz i energię elektryczną. Odsetek gospodarstw domowych zalegający ch ze stały mi opłatami za mieszkanie nie uległ zmianom w ciągu ostatnich 5 lat. Znaczącemu zmniejszeniu w ostatnich dwóch latach uległ odsetek mieszkań zalegających z opłatami za gaz i energię elektryczną.
© Rada Monitoringu Społecznego