8328607526

10. Ojczyzna Polaków Rufin Piotrowski, Droga malarstwo przedstawiające motywy Syberii i zesłańców Adam Mickiewicz, [Gdy tu mój trup...] Cyprian Norwid, Moja piosnka III] Juliusz Słowacki, Grób Agamemnona, [Szli krzycząc...]	-    określa, jaki obraz Syberii ukazany został w literaturze i malarstwie polskiego romantyzmu (martyrologia polska, piekło, ale i oczyszczenie, zmartwychwstanie) -    wskazuje symboliczne sensy wiążące się z Syberią w polskiej literaturze i sztuce XIX wieku -    wyjaśnia, dlaczego polskie życie intelektualne i kulturalne okresu romantyzmu przeniosło się na emigrację -    na konkretnych przykładach ukazuje, jak twórcy emigracyjni próbowali kształtować duchowe oblicze narodu -    interpretuje wiersze romantyczne, określając zawarte w nich koncepcje i wyobrażenia ojczyzny, •S przedstawia zawartą w nich ocenę narodu polskiego ■/ wskazuje przesłanie (np. apele o przebudowę społeczną i moralne odrodzenie narodu) •ó określa funkcje środków artystycznych •ó interpretuje motywy tułacza, pielgrzyma. -    wyjaśnia, w jaki sposób literatura i sztuka romantyzmu przyczyniły się do przetrwania narodu bez państwa	-    wyjaśnia, dlaczego motyw Syberii okazał się tak trwały w kulturze polskiej -    w motywach Sybiru w literaturze i sztuce romantyzmu odnajduje realizację toposu podróży -    określa rolę emigracji romantycznej w kształtowaniu poczucia tożsamości polskiego narodu -    wyjaśnia określenie „etos emigracji” (m.in. wskazuje koncepcję Polaka jako pielgrzyma zmierzającego do duchowej ojczyzny) -    wyjaśnia, co to znaczy, że literatura romantyczna tworzyła kulturową przestrzeń wolności -    wskazuje w wierszu Norwida środki stylistyczne służące idealizacji obrazu ojczyzny wymarzonej -    interpretuje motywy symboliczne w Grobie Agamemnona -    wskazuje przykłady inwersji składniowej i określa jej funkcję w wierszu romantycznym -    wyjaśnia, na czym polega odmienność Fredrowskiego widzenia spraw polskich na tle literatury romantycznej (na podstawie znanej z gimnazjum Zemsty)
11. Śpiewnik domowy	- oodaie przvkladv popularnych pieśni patriotycznych	- określa przyczyny popularności Śpiewnika domowego
	i „domowych' śpiewanych w XIX wieku	Stanisława Moniuszki (na podstawie notki w
np.:	- dokonuje interpretacji pieśni romantycznych (i	podręczniku)
Casimir Delavigne,	pokrewnych gatunków lirycznych), m.in.:	- analizuje środki stylistyczne budujące podniosły styl
Warszawianka	•ó określa temat i nastrój utworu	pieśni patriotycznych
	•ó wskazuje jego nadawcę, odbiorcę	- wyjaśnia, dlaczego w romantyzmie odrodziła się
Adam Mickiewicz, Pieśń	•ó wskazuje poetyckie wykładniki	koncepcja poety barda i jakie znaczenia wiązały się z
Wajdeloty	rytmiczności omawianych utworów	tym pojęciem
	- wyjaśnia, czym jest wiersz sylabotoniczny.	- analizuje budowę wiersza sylabotonicznego.
Cyprian Norwid,	rozpoznaje ten typ wiersza	rozpoznając stopy metryczne
Fortepian Szopena	- na podstawie utworów romantycznych wyjaśnia	- na wybranym przykładzie analizuje środki stylistyczne
	termin „poezja tyrtejska"	typowe dla utworu tyrtejskiego
	- na podstawie Pieśni Wajdeloty wyjaśnia, jak	- na wybranych przykładach wyjaśnia, w jaki sposób
	romantycy pojmowali role poezji	pieśni ulrwalały polski etos romantyczny
	- w twórczości współczesnych bardów (np. Jacka	- przywołuje sylwetki współczesnych bardów różnych
	Kaczmarskiego) wskazuje elementy tradycji	narodów (np. Boba Dylana, Bułata Okudżawy,
	romantycznej	Włodzimierza Wysockiego, Jacka Kaczmarskiego) i
	- dokonuje interpretacji Fortepianu Szopena:	określa, na czym polega kontestacyjny charakter ich
	•ó określa kompozycję wiersza, wyodrębnia	twórczości
	jego części, określając ich treść	- porównuje Norwidowską koncepcję sztuki i artysty
	•S charakteryzuje warstwę brzmieniową	(na podstawie Fortepianu Szopena) z koncepcją poezji
	•ó wyjaśnia symbolikę obecnych w wierszu	wieszczów
	motywów i postaci antycznych.	- wyjaśnia, na czym polega odmienność społecznej i
	sakralnych, zaczerpniętych z tradycji	artystycznej postawy Norwida
	rodzimej	- w Fortepianie Szopena wskazuje nawiązania biblijne i
	•ó interpretuje cytat: „ideał sięgnął bruku”.	określa ich funkcję
	podkreślając grę słów (paradoks)	- interpretuje symbolikę obecnych w wierszu Norwida
	•ó charakteryzuje najważniejsze założenia	motywów związanych z muzyką (np. instrumentów) i
	Norwidowskiej koncepcji sztuki	sztuką (np. dłuto)
12. W ogrodzie Pana	- streszcza utwór, wyodrębniając wątki główne i	- wskazuje w Panu Tadeuszu elementy romantyczne i
Tadeusza- Przewodnik	poboczne, a także dygresje i epizody	pozaromantyczne
po epopei	- ogólnie określa świat przedstawiony (czas, miejsce.	- wyjaśnia, jaki wpływ na charakter utworu ma
	postacie)	deklaracja: „widzę i opisuję'
Adam Mickiewicz, Pan	- charakteryzuje Pana Tadeusza jako epopeję.	- wyjaśnia kluczową rolę powtarzającego się
Tadeusz	dostrzegając też cechy innych gatunków literackich	przymiotnika „ostatni”
	(sielanki, poematu opisowego, komedii, satyry.	- przedstawia zawarty w utworze obraz polskiego dworu
	poematu heroikomicznego, gawędy szlacheckiej.	ziemiańskiego (ostoja polskości)
	baśni itp.)	- na podstawie fragmentów szczegółowo przedstawia
	- określa cechy epopei na tle tradycji gatunku (epos);	obraz życia szlachty ukazany w utworze (gościnność.
	odnosi je do Pana Tadeusza	uczty, potrawy, stroje, polowania, przywiązanie do
	- charakteryzuje narratora utworu, dostrzegając jego	tradycji, tytuły, procesy sądowe, waleczność.
	różne oblicza	patriotyzm)
	- w różnych obszarach dzieła wskazuje idealizację	- na przykładzie konkretnych fragmentów wykazuje
	obrazu utraconej ojczyzny	obecność nadrzędnego rytmu natury rządzącego czasem
	- charakteryzuje przedstawiony w Panu Tadeuszu	utworu i działaniami bohaterów
	obraz szlachty:	- dostrzega i interpretuje idealizację obrazu przyrody
	ó opisuje mentalność, obyczajowość, styl	(odejście od wierności realiom na rzecz odtworzenia
	życia, system wartości szlachty	wyższego ładu świata)
	■f opisuje społeczne zróżnicowanie (magnat	- wskazuje relację „dom i świat”, na której oparty jest
	Horeszko, dwór szlachecki Sopliców.	świat przedstawiony utworu (cicha wieś litewska -
	zaścianek Dobrzyńskich)	burze historyczne w Europie)
	S przedstawia typy szlacheckie	- interpretuje dzieło, wykorzystując fragmenty prac
	•ó formułuje własne opinie i oceny na temat	naukowych znanych badaczy Mickiewiczowskiego
	tej warstwy społecznej	dzieła (literatura przedmiotu z podręcznika)

19