o
Współczesne tendencje rozwoju państw i regionów oparte są na aktywności społecznej, politycznej i gospodarczej. Na przestrzeni ostatnich kilku dekad doświadczenia światowe wskazują na rosnące znaczenie czynników gospodarczych, a w szczególności aktywności biznesowej przedsiębiorstw (coraz częściej międzynarodowej) jako miernika sukcesu rozwoju państwa i jego regionów. Zarówno państwa, jak i przedsiębiorstwa są więc coraz bardziej zainteresowane rozszerzaniem działalności gospodarczej w wymiarze międzynarodowym.
Tradycyjnym kierunkiem międzynarodowej współpracy gospodarczej Polski, a w szczególności Polski Wschodniej są kraje byłego Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR). Mimo dużej atrakcyjności inwestycyjnej (w tym handlowej) rynków postradzieckich, charakteryzują się one podwyższonym poziomem ryzyka inwestycyjnego. Do głównych inhibitorów rozwoju współpracy gospodarczej polskich przedsiębiorstw na rynkach krajów byłego ZSRR niewątpliwie należy zaliczyć: (i) brak transparentności zasad funkcjonowania biznesu, (ii) dużą dowolność interpretacji i częste zmiany przepisów prawnych regulujących warunki wejścia, utrzymania się i wyjścia z rynków w krajach byłego ZSRR, (iii) problemy na tle kulturowym, etnicznym, narodowościowym (z którymi boryka się duża część państw obszaru poradzieckiego - głównie państwa Azji Centralnej), (iv) dysproporcje rozwoju gospodarczego i infrastrukturalnego oraz (v) bardzo duży wpływ świata polityki na działalność gospodarczą.
Wydarzenia ostatnich kilku miesięcy, związane z radykalnymi zmianami priorytetów polityki Prezydenta Federacji Rosyjskiej, znacząco odbiły się na możliwościach współpracy gospodarczej Polski z krajami byłego ZSRR, głównie z tymi, które znajdują się w orbicie wpływów politycznych Kremla. Problem stał się niezwykle ważny w świetle wprowadzenia początkowo częściowych ograniczeń importowych wobec Polski, a pod koniec lipca 2014 roku embarga na produkty spożywcze z Unii Europejskiej. Według danych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW) szacuje się, że Polska może stracić na embargu produktów żywnościowych do Rosji nawet 1 mld EUR. Ponadto, konflikt rosyjsko-ukraiński doprowadził również do konieczności wyraźnej deklaracji niemal wszystkich krajów postradzieckich w kwestiach wyboru ich strategicznych partnerów gospodarczych. Uwzględniając powyższe, na potrzeby niniejszej publikacji obiektem zainteresowania było początkowo 12 państw: Armenia, Azerbejdżan, Białoruś, Gruzja, Kazachstan, Kirgistan, Mołdawia, Rosja, Tadżykistan, Turkmenistan, Ukraina i Uzbekistan. W dalszej kolejności, uwzględniając poziom obrotów wymiany handlowej Polski z krajami postradzieckimi, zespół autorów zawęził obszar szczegółowych analiz do czterech państw: Rosji, Białorusi, Ukrainy i Kazachstanu. Natomiast byłe republiki ZSRR: Litwa, Łotwa i Estonia, które przystąpiły do Unii Europejskiej i przestały być w orbicie wpływów rosyjskich, zostały pominięte w opracowaniu.
KAPITAŁ LUDZKI
WOJEWODA MAZOWIECKI
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego