8377355900

14 Rozdział!. Pojęcie i rozwój logistyki

Etymologiczne źródła pochodzenia samego pojęcia logistyka, są zwykle podawane z języków: greckiego, łaciny i francuskiego. Z greckiego logisticos oznacza obliczenia, kalkulacje, rachunki (obszar logistyki i matematyki). Rachmistrz (logi-stes) zajmował się kontrolą rachunków¹. Z łaciny logisticus oznacza rozumny, raq'o-nalny, posiadający zdolność do logicznego myślenia. Z francuskiego logistique to praca sztabów, sztuka dowodzenia, przemieszczania wojsk, zaopatrzenie oraz rozbudowa inżynieryjna².

S.E. Dworecki³ postrzega amerykańską koncepqę logistyki, która była sposobem integrowania działalności przemysłu i całej gospodarki USA, szczególnie podczas wojny, z działalnością wojskowych służb logistycznych, zajmujących się zaopatrywaniem wojsk, transportem żołnierzy i towarów, obsługą medyczną oraz budową i utrzymaniem infrastruktury.

Amerykanie traktowab logistykę, jako praktyczną działalność oraz dyscyplinę nauk stosowanych. Przedmiotem badań logistyki jako nauki, były możbwości gospodarki państwa oraz potrzeby wojsk w wymienionych działaniach.

Podczas II wojny światowej nastąpił duży rozwój logistyki wojskowej, w momencie zaangażowania się sił zbrojnych USA. Z uwagi na czasowo-przestrzenne oddalenie teatrów działań wojennych od kontynentu amerykańskiego, problematyka materiałowo-technicznego zabezpieczenia działań bojowych stała się zagadnieniem pierwszoplanowym, warunkującym powodzenie wszystkich operaq'i militarnych. Globalny wymiar działań wojennych narzucił logistyce kompleksowy charakter ich zabezpieczenia i szeroki wachlarz pojęciowo-funkcjonalny⁴.

Również w wojnach prowadzonych na przełomie XX i XXI wieku, logistyka odgrywała kluczową rolę i decydowała w istocie o wyniku wojny. Przykładem

1

   W języku greckim można znaleźć także hasła: logos - słowo myśl, rozum, opinia, dowód, rachunek, liczenie; logiamos - obliczanie rachunek, rozważanie; logikę - logika; logikos - nauka o sposobach jasnego i ścisłego formułowania myśli, o regułach poprawnego rozumowania i uzasadniania twierdzeń; logistike - sztuka liczenia, sztuka kalkulowania; logistikon - siła rozumu, rozsądek; logistyka - pewna część dawnej teorii matematycznej, rachunki algebraiczne, nauka o obliczeniu czasu i przestrzeni potrzebnych do wykonania ruchu; legein - zbierać, liczyć, mówić. (Zob. S.E. Dworecki, Zarządzanie logistyczne, Wyższa Szkoła Humanistyczna, Pułtusk 1999, s. 55-56).

2

   Twórcą tej koncepcji był gen. A.H. Jomini, który w swojej książce Zarys sztuki wojenne (Paryż 1838) pisze: logisńąue, jest sztuką rozrządzania dobrze pochodami wojsk, sztuką skombinowania dobrze porządku wojsk w kolumnach, czasu ich wyjścia w podróż i środków ich komunikacji potrzebnych dla zapewnienia ich przybycia na punkt oznaczony; jest ona zasadą wiadomości i obowiązków oficerów sztabu głównego. Generał ten logistykę definiuje jako sztukę przemieszczania i zaopatrywania wojsk obejmującą: planowanie ruchu wojska, podział transportu, zaopatrzenie wojsk, budowa dróg oraz lo-kalizaqę i wyposażenie składów i magazynów wojskowych.

3

   S.E. Dworecki, op. dt., s. 58.

4

   Zob. szerzej w: K. Ficoń, Procesy logistyczne w przedsiębiorstwie, Impuls Plus Consulting, Gdynia 2001, s. 13.