8401850554

Naukowej Pomocy (1834) i Towarzystwo Wojskowych Polskich (1863). Biblioteki wojskowe istniały również przy szkołach wojskowych w Paryżu (1847—1859), a także w Genui (1861) i Cuneo (1862) we Włoszech. O ich rozwój dbali tacy ludzie jak gen. Karol Kniaziewicz, gen. Wojciech Chrzanowski, gen. Ludwik Mierosławski i gen. Józef Wybicki.

POLSKIE

B I B LIOTEKI

WOJSKOWE

W czasie I wojny światowej, kiedy w kraju i na obczyźnie zaczęły tworzyć się polskie formacje wojskowe, intensywnie rozwijano w nich ruch czytelniczy, a zatem i biblioteki żołnierskie. Powstawały one zarówno w legionach polskich, jak też w formacjach wschodnich na terenie Rosji, oraz zachodnich (oddziały gen. Hallera we Włoszech i Francji). W kraju obok bibliotek żołnierskich istniały też większe księgozbiory przy licznych organizacjach paramilitarnych i instytucjach wojskowych, z których na uwagę zasługuje Biblioteka Komisji Wojskowej Tymczasowej Rady Stanu.

Lepsze warunki do rozwoju bibliotek wojskowych zaistniały dopiero po odzyskaniu niepodległości i odrodzeniu państwowości polskiej w 1918 roku. Początki były dość skromne. Wiele księgozbiorów musiano tworzyć od podstaw. Nie było też wypracowanych wzorów i doświadczeń prawno-organizacyjnych dla bibliotek w skali ogólnej. Brak było wreszcie centralnego ośrodka dyspozycyjnego, który podjąłby odpowiednie kroki w kierunku integracji bibliotek wojskowych. Takim ośrodkiem, o charakterze centralistycznym, stała się od października 1918 roku Centralna Biblioteka Wojskowa.

W latach 1919—1939 w polskich siłach zbrojnych zorganizowano własną sieć bibliotek wojskowych. Istniały one we wszystkch instytucjach, okręgach, korpusach, garnizonach, szkołach i jednostkach wojskowych. Na czoło wysuwa się tu Cen-

Zakladka wydana z okazji 200-lecia

324