8473659584

_10_Internet a nowe formy aktywności społecznej_

nie obrazu wideo. Kolejna znacząca zmiana oprogramowania była związana z możliwością wymiany plików między użytkownikami Internetu (peer-lo-peer).

Warto przy tym zauważyć, że aplikacje dostępne w sieci stają się coraz bardziej przystępne dla przeciętnego użytkownika, nie wymagają też instalacji specjalnego oprogramowania, jak to miało miejsce w przypadku IRC czy Usenet. Wpływa to na łatwość zamieszczania treści w Internecie, czyli, np. prowadzenie błoga, udział w dyskusjach, inicjowanie i koordynowanie działania rozmaitych grup. Co więcej, internauci niemający specjalistycznej wiedzy z dziedziny informatyki, coraz częściej są wręcz zachęcani przez właścicieli serwisów internetowych do uczestniczenia w tworzeniu ich zawartości.

Z jednej strony konkurencja na rynku producentów sprzętu komputerowego oraz dostarczycieli usług, a z drugiej działania na poziomie instytucji publicznych wpływają na większą dostępność Internetu. Chociaż wciąż jest on częściej używany przez ludzi młodych, dobrze wykształconych bądź uczących się, zamieszkujących duże miasta, można mówić o swoistym przejściu od etapu elitarnego korzystania z sieci przez grupy oddalonych od siebie geograficznie użytkowników do etapu komunikacji internetowej coraz bardziej powszechnej w domu, pracy i szkole. Według najnowszych badań w Polsce, która sytuuje się poniżej średniej europejskiej, z sieci korzysta około 40% osób¹. Niewątpliwie popularyzacja Internetu ma swój udział w procesie, w którym, zgodnie z oceną Manuela Castellsa, medium to, założone dla potrzeb wojska, rozwijane w ramach badań akademickich, przesiąknięte duchem kalifornijskiej kontrkultury lat 80. XX w. - od lat 90. ulega komercjalizacji¹.

Przemianom korzystania z Internetu i jego społecznych aspektów od początku towarzyszyło zainteresowanie badawcze. Początkowo ciekawość budziło samo zjawisko komunikacji ekran-w-ekran. Stopniowo, wraz z upowszechnianiem się sieci, zaczęto obserwować wiele innych wartych odnotowania faktów, jak chociażby fenomen wirtualnych społeczności. Podobnie jak w przypadku mediów tradycyjnych, w refleksji towarzyszącej pojawieniu się nowego medium obecne były glosy skrajne: entuzjastyczne bądź pesymistyczne. Można powiedzieć, że ten „efekt niezwykłości” stopniowo słabł, ustępując miejsca analizie badawczej odnoszącej się także do wzajemnych związków i oddziaływań świata ofjline i online.

Niewątpliwie interesujący obszar badań stanowią formy uspołecznienia z uwzględnieniem możliwości inicjowania i koordynacji wspólnych działań, a więc samoorganizacja i mobilizacja na płaszczyźnie społecznej za pośrednictwem Internetu. Kwestia la była jednym z ważniejszych wątków poruszanych na II Ogólnopolskiej Konferencji Społeczne Aspekty Internetu, która odbyła się w grudniu 2006 roku w Warszawie. Niniejszy numer „Studiów Medioznawczych” jest zbiorem tekstów, które powstały na

1

D. Batorski, Polacy i nowe technologie. Wyniki badań Diagnoza Społeczna 2003-2007. Wystąpienie na konferencji Miasta w Internecie, Zakopane, 27-29 czerwca 2007.

’ Manuel Castells, Galaktyka Internetu, Rebis, Poznań 2003, s. 74-75.