Przewodnik po recepturze aptecznej
■ wykaz A - substancje bardzo silnie działające - biały napis na czarnym tle z białą obwódką,
■ wykaz B - substancje silnie działające - czerwony napis na białym tle z czerwoną obwódką
■ wykaz N - środki odurzające - biały napis na czarnym tle z czerwoną obwódką,
■ pozostałe środki farmaceutyczne - czarny napis na białym tle z czarną obwódką.
Wykazy substancji leczniczych podano na str. 144.
Zróżnicowanie koloru napisów na etykietach ma na celu zwrócenie uwagi farmaceuty na poprawność wyboru substancji w celu zwiększenia bezpieczeństwa przy sporządzaniu leku recepturowego i uniknięcia pomyłek. Substancje należące do wykazów A i B powinny być przechowywane w zamykanych szafach, natomiast środki odurzające dodatkowo odpowiednio zabezpieczone, zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz ewidencjonowane w książce kontroli (narkotycznej).
Substancje przeznaczone do sporządzania leków recepturowych i aptecznych mogą być przechowywane w opakowaniach fabrycznych producenta pod warunkiem zachowania właściwej jakości przez cały okres stosowania. Oznakowanie surowców farmaceutycznych powinno zawierać następujące dane: nazwę surowca farmaceutycznego, nazwę producenta leku, numer serii, termin ważności.
Środki objęte wykazami A, B, N wydaje się wyłącznie na recepty lekarskie. Dla leków objętych wykazami A, B, N obowiązuje przestrzeganie dawki maksymalnej. Jednocześnie przy przepisywaniu leków z wykazu A, B, N dla dzieci, należy na recepcie podać wiek i masę ciała dziecka (farmaceuta powinien dokonać weryfikacji dawki).
Opakowanie
Opakowanie leku recepturowego stanowi jego integralną część, zapewniającą odpowiednią jakość leku, trwałość i bezpieczeństwo stosowania. Powinno zapewniać wygodne otwieranie i aplikowanie leku, ale jednocześnie zabezpieczać przed łatwym dostępem dla dzieci. Opakowania mogą być jednodawko-we lub wielodawkowe, wykonane ze szkła lub tworzywa sztucznego.
Przy wyborze właściwego opakowania leku recepturowego należy kierować się:
- właściwościami fizykochemicznymi substancji leczniczej,
- rodzajem postaci leku,
- wrażliwością na działanie takich czynników, jak temperatura, światło, wilgoć, miejsce aplikacji leku.
W preparatyce recepturowej stosowane sa substancje wrażliwe na działanie wilgoci, do których zaliczyć należy m.in.: azotan sodu, bromek amonu, bromek sodu, bromek wapnia, chlorek wapnia, jodek sodu i inne.
Przykłady substancji leczniczych i pomocniczych wrażliwych na światło,
16