Przewodnik po recepturze aptecznej
Skład recepturowy leku podany w Praescriptio recepty powinien uwzględniać następującą kolejność składników:
■ basis (remedium cardinale) - lek główny,
■ adiuvans - lek wspomagający,
■ corrigens - środek poprawiający smak, zapach lub wygląd,
■ vehiculum, constituens, excipiens, solvensr menstruum - podstawa, podłoże, rozpuszczalnik.
Składniki leku recepturowego mogą być zapisane pod nazwą farmakopeal-ną, synonimową lub zastrzeżoną przez wytwórcę.
Ilość substancji przeznaczonej do sporządzenia leku recepturowego określa się na recepcie w gramach, cyframi arabskimi, bez użycia skrótu g w następujący sposób, np.: 1,0; 10,0; 100,0, tj. z zaznaczeniem miejsca po przecinku. Nieprawidłowy jest sposób zapisania 1; 10; 100. W wyjątkowych przypadkach ilości te mogą być podawane w miligramach, lecz wówczas musi to być zaznaczone skrótem mg (np. Stilboestrolum tabl. 0,25 mg). Małe ilości niektórych roztworów (olejki lotne, witaminy) podaje się na recepcie w kroplach, zaznaczając ich ilość cyframi rzymskimi lub arabskimi (Tabela 1).
Przykład 1.1) Rp.
Vit. A liq. |
10,0 | |
Vit. E liq. |
10,0 | |
Menthae piperitae olei |
gtt. |
VI |
Glyceroli |
20,0 | |
Aquae |
ad |
100,0 |
Tabela 1. Cyfry rzymskie i arabskie oraz ich nazwy łacińskie [1].
Cyfry |
Nazwa |
Cyfry |
Nazwa | ||
rzymskie |
arabskie |
łacińska |
rzymskie |
arabskie |
łacińska |
I |
1 |
unus |
XXX |
30 |
triginta |
II |
2 |
duo |
XL |
40 |
quadraginta |
III |
3 |
tres |
L |
50 |
quinquaginta |
IV |
4 |
quattuor |
LX |
60 |
sexaginta |
V |
5 |
quinque |
XC |
90 |
nonaginta |
VI |
6 |
sex |
C |
100 |
centum |
VII |
7 |
septem |
CC |
200 |
ducenti |
VIII |
8 |
octo |
CD |
400 |
quadringenti |
IX |
9 |
novem |
D |
500 |
quingenti |
X |
10 |
decem |
DC |
600 |
sexcenti |
XII |
12 |
duodecim |
CM |
900 |
nongenti |
XV |
15 |
quindecim |
M |
1000 |
mille |
XVIII |
18 |
duodeviginti | |||
XIX |
19 |
udeviginti | |||
XX |
20 |
viginti |
12