8598055328

Ujęcie wody ze źródła reokrenicznego w masywie Kudłonia. Fol. M. Ruciński

sobq drobiny mułu i iłu, a na dnie widać czysty piasek lub kamienie. Dynamiczny charakter źródła nie pozwala na gromadzenie się osadów organicznych. Tego typu wypływy bardzo często spotykane sq na terenie Gorców. Ich wody majq kwaśny odczyn, zawierajq dużo dwutlenku węgla i kwaśnych wodorowęglanów wapnia i żelaza.

Źródła limnokreniczne powstaję w nieckowatych zagłębieniach terenu. Wypływajqca woda może się zbierać w obniżeniu, tworzqc stawek lub jeziorko. Obszar otaczajqcy tego rodzaju źródło ze względu na niewielki odpływ jest zabagniony, pokryty osadami organicznymi, zarośnięty roślinnościq zielnq, mchami i wqtrobowcami. Samo źródlisko zawiera piasek lub muł. Tego typu źródła sq często wykorzystywane przez żaby na zimowiska. W takich też miejscach nierzadko rozwój przechodzi salamandra plamista.

Woda w źródle helokrenicznym przesqcza się od dołu przez glebę i tworzy na większym obszarze cienkq, kilkumilimetrowq warstwę na jej powierzchni. Słabo nachylony teren i niezbyt intensywny odpływ wody przyczyniajq się do powstawania terenów podmokłych, bagnisk i torfowisk. Źródła te majq specyficzny charakter, który wymusza na żyjqcych w nich bezkręgowcach wytworzenie określonych cech przystosowawczych. Ze względu na niewielkq ilość sfa-gnujqcej wody zwierzęta wykształciły włoski i rzęski na ciele w ten sposób, aby napięcie powierzchniowe utrzymywało cienkq błonkę cieczy wokół ich ciała. Źródła tego typu stanowię środowisko pośrednie między lędem a wodę, dlatego spotkać w nich można także wije, pajęczaki oraz owady.

Budowa geologiczna terenu jest podstawę do podziału źródeł na warstwowe, szczelinowe, uskokowe i krasowe. Najczęściej spotykane w Gorcach sq źródła warstwowe. Powstaję one, gdy warstwa wodonośna, zbudowana ze skał o porowatej strukturze, np. piaskowców, uzyskuje kontakt z powierzchnię ziemi. Woda przesęczajęc się przez takę warstwę wypływa na

14