320 ARTYKUŁY
Na skutek przejęcia w 1999 r. przez jednostki samorządowe większości instytucji kultury (np. wszystkie wojewódzkie biblioteki publiczne, posiadające dotąd status państwowych instytucji kultury, z dn. 1.01.1999 r. stały się instytucjami samorządowymi) udział wydatków z budżetów samorządów terytorialnych na kulturę i sztukę w wydatkach publicznych na kulturę i sztukę zwiększył się znacznie w porównaniu z poprzednimi latami. Wskaźnik tych wydatków wynosił odpowiednio: w 2000 r. — 84,6%, w 1999 r. — 83,1%, w 1998 r. — 53,7% (ten ostatni wskaźnik odnosi się tylko do budżetów gmin, ponieważ nie było jeszcze wtedy jednostek powiatowych).
Wydatki z budżetu państwa na kulturę i sztukę (łącznie z dotacjami i subwencjami dla jednostek samorządu terytorialnego) w 2000 r. wyniosły 631,7 min zł i w porównaniu z rokiem poprzednim wzrosły o 2,2%. Ich udział w ogólnych wydatkach budżetu państwa zmniejszył się z 0,45% do 0,42%. Wydatki na kulturę i sztukę w budżetach samorządów terytorialnych wyniosły 2405,2 min zł (wobec 2109,6 min zł w 1999 r.), co stanowiło 3,18% ogólnych wydatków z budżetów samorządowych (w roku poprzednim — 2,20%).
Oprócz informacji o skali wydatków na kulturę w ogóle warto przedstawić podział środków budżetowych na poszczególne rodzaje instytucji kultury, ze szczególnym uwzględnieniem bibliotek publicznych3.
Tabela 1. Wydatki z budżetu na poszczególne rodzaje instytucji kultury w 2000 r.
Rodzaj instytucji kultury |
Procentowy udział w wydatkach z budżetu państwa | |
w 2000 r. |
w 1999 r. | |
Muzea |
23,2 |
24,8 |
Ochrona i konserwacja zabytków |
17,2 |
13,9 |
Teatry, opery, operetki |
20,0 |
20,1 |
Biblioteki |
12,6 |
15,4 |
Instytucje muzyczne (filharmonie, orkiestry, chóiy i kapele oraz zespoły pieśni i tańca) |
5,9 |
5,2 |
Domy i ośrodki kultury oraz kluby i świetlice |
3.3 |
2,7 |
Opinia statystyków, że udział wydatków na poszczególne instytucje kultury i formy działalności kulturalnej w wydatkach budżetu państwa na kulturę i sztukę utrzymywał się na poziomie zbliżonym do odsetka tych wydatków w latach poprzednich, nie znajduje potwierdzania w przypadku bibliotek. Spadek wskaźnika z 15,4% w 1999 r. do 12,6% w 2000 r. (czyli o 2,8%) jest spadkiem znaczącym i biblioteki bardzo to
3 Tamże.