Adam Jelonek
Tablica 2
Ludność Polski według płci i wieku
Stan z dnia |
Ogółem |
Męż czyzn |
Kobiet |
W wieku lat | ||
do 18 |
18-59 |
60 i w. | ||||
w odsetkach ogółu ludności | ||||||
9. 12. 1931 r. |
100 |
48,3 |
51,7 |
38,8 |
53,4 |
7,8 |
14. 2. 1946 r. |
100 |
44.6 |
55,4 |
36,2 |
54,8 |
9.0 |
3. 12. 1950 r. |
100 |
46,8 |
53,2 |
35,5 |
56,1 |
8.4 |
31. 12. 1953 r. |
100 |
47,9 |
52,1 |
35,6 |
56,1 |
8,3 |
31. 12. 1955 r. |
100 |
48,0 |
52,0 |
35,9 |
55,5 |
8,6 |
Materiały Głównego Urzędu Statystycznego oraz Rocznik Statystyczny 1956 1 1957.
Z porównania danych spisowych i danych szacunkowych dla 1955 widać wyraźnie wzrost odsetków młodzieży i starców, a spadek odsetka grupy w wieku produkcyjnym, przy czym odsetek młodzieży jest niższy niż przed wojną. W najbliższych latach spodziewać się należy następujących zmian: przez dalsze dziesięć lat wzrastać będzie nadal udział grupy przedprodukcyjnej na skutek silnego przyrostu naturalnego i równocześnie przechodzenia w tym czasie do grupy produkcyjnej ciągle zmniejszającej się liczby młodzieży, są to bowiem roczniki urodzone przed samą wojną oraz w latach okupacji. Okres minimum grupy produkcyjnej przypadnie na lata 1960/61. Od tego czasu zaczną wchodzić do wieku produkcyjnego roczniki urodzone już po wojnie. Zmniejszanie się udziałów grupy produkcyjnej będzie odbywało się nie tylko kosztem wzrostu grupy przedproduk-cyjnej, ale również, choć w znacznie mniejszym stopniu, kosztem wzrostu grupy poprodukcyjnej. Wzrost grupy poprodukcyjnej powinien postępować dzięki stałej poprawie zdrowotności społeczeństwa, dzięki coraz szerzej roztaczanej opiece lekarskiej i poprawie warunków bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ogólnemu wzrostowi stopy życiowej.
Zasoby siły roboczej będą zatem przejściowo maleć, dopóki do pro-dukcii nie wejdą bardzo liczne roczniki urodzone po wojnie. Zasadniczy przełom nastąpi około roku 1965.
Przedstawiona tendencja rozwojowa odnosi sie do stosunków ogólnopolskich 1. Ze względu na zróżnicowanie struktury ludności w poszczególnych regionach Polski przedstawione stosunki będą ulegały różnorodnym modyfikacjom.
Należy zaznaczyć, że w ciągu kilku lat po spisie z roku 1950 ukazało się kilka prac dotyczących przewidywanej struktury płci i wieku ludności (3, 4, 10). Prace te wykonywane w Instytucie Urbanistyki i Architektury służą głównie przy opracowywaniu założeń ludnościowych do planów ogólnych miast SDorzadzanych przez Wojewódzkie Zarządy Architektoniczno-Budowlane. Mają one charakter opracowań demograficznych.
Również w Instytucie Geografii Polskiej Akademii Nauk wykonano szereg opracowań ludnościowych dla Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego oraz dla miasta Krakowa uwzględniających zagadnienia struktury płci i wieku ludności. Prace te wykonywane były dla celów planowania regionalnego.