dupa0018

r

I>1.18. Szereg rozdzielczy przedstawiający strukturę ludności Polski według wieku w 1992 r. według stanu na 31.12 (źródło: Rocznik Statystyczny GUS 1993, s. 46):

Wick w latach 0r,n - Wi)	Liczba ludności (n,)
	w tvs.	w %
0-2	1 581	4,1
3-6	2 343	6,1
7-14	5 353	13,9
15-19	3 068	8,0
20-24	2 601	6,8
25 - 29	2 498	6,5
30-44	9 297	24,2
45-64	7 645	19,9
65 i więcej	4 032	10.5
Razem	38 418	100.0

Dzieląc ludność Polski według lak wyodrębnionych nierównych przedziałów wieku, otrzymujemy szczegółowe informacje o strukturze, a mianowicie, wiemy ile jest ludności w wieku „żłobkowym", przedszkolnym, szkolnym (na różnym poziomic edukacji), produkcyjnym (w różnych grupach) i poprodukcyjnym. Nierówna rozpiętość przedziałów sprawia jednak, że liczebności w poszczególnych przedziałach są nieporównywalne, gdyż np. liczebność 1581 odnosi się do przedziału od 0-2 lat, zaś liczebności 5353 do przedziału od 7-14 lat. Chcąc dokonać porównań między przedziałami, należy obliczyć przeciętną gęstość liczebności.

Przeciętna gęstość liczebności (g,) jest to stosunek liczebności. (n_t) danej klasy do rozpiętości odpowiedniego przedziału klasowego (ej)

Jest to zatem przeciętna liczba jednostek statystycznych, przypadająca na jednostkę długości przedziału. Ustalenie przeciętnej gęstości dla każdego przedziału umożliwia przekształcenie szeregu o nierównych przedziałach w szereg, w którym przedziały mają jednakową rozpiętość. Czynność ta jest niezbędna przy porównywaniu szeregów zbudowanych według odmiennych zasad, a dotyczących tej samej cechy w różnych zbiorowościach. Również wtedy, gdy chcemy szereg przedstawić graficznie, musimy doprowadzić przedziały do porównywalności (patrz PI.29).

IM. 19. Szereg prezentujący strukturę ludności Polski według wieku w 1992 r. przedstawiony w 1*1.18 przekształcono w szereg o jednakowej rozpiętości przedziałów (c = 10 łat) za pomocą następujących działań:

A. Dla każdego przedziału obliczono przeciętną gęstość (g,), czyli liczbę osób przypadającą na jeden rocznik wieku, ostatni przedział zamknięto umownie wiekiem 90 lat.

Wick w latach (*.o-*,i)	Rozpiętość przedziałów (c,)	Liczba ludności w lys. (n,)	Przeciętna gęstość tvs. osób/1 rocznik (B<)
0-2	3	1 581	527,00
3- 6	4	2 343	585,75
7-14	8	5 353	669.13
15-19	5	3 068	613,60
20-24	5	2 601	520,20
25 - 29	5	2 498	499,60
30-44	15	9 297	619,80
45-64	20	7 645	382,25
65-90	25	4 032	161.28
Razem	X	38418	X

B. Liczebności nowo utworzonych przedziałów o rozpiętości 10 lat uzyskano przez zsumowanie przeciętnej gęstości dla dziesięciu następujących po sobie roczników.

Wick w latach (x,o-xń)	Rozpiętość przedziałów (c,)	l5;+gz+...+g/ol	Liczba ludności w tvs. (ni)
0- 9	10	3-527+4-585,75+3-669,13=	5 931,4
10- 19	10	5-669.13+5-613,6=	6413,7
20-29	10	5-520,2-5-499,6=	5 099,0
30-39	10	10-619,80=	6 198,0
40 - 49	10	5-619,8+5-382,25=	5 010,2
50 - 59	10	10-382.25=	3 822,5
60-69	10	5-382,25+5-161,28=	2 717,7
70 i więce j	-	■20-161.28=	3 225,6
Razem	X	X	38 418,1

Ostatni przedział pozostawiono otwartym, bowiem przyjęcie 10-lctnich rozpiętości dałoby jednakowe liczebności osób w wieku 70 - 80 oraz 80 - 90 lat, co nic jest zgodne ze stanem faktycznym.

31