8658359438

Współczesny stan nauk geograficznych w ZSRR 397

żywiołowym. Po opanowaniu ich niekorzystnego działania stawia również i te siły na służbę człowieka, skierowując ich ogromną potęgę ku pożytkowi gospodarki. Główna rola w rozwiązaniu tego problemy powinna należeć do współczesnej geografii, zwłaszcza do tych działów geografii fizycznej, które najbliżej stykają się z dziedziną nauk fizycznych.

4.    Poznanie praw rządzących rozmieszczeniem geograficznym produkcji społecznej, terytorialnego (geograficznego) podziału pracy i kształtowaniem się regionów gospodarczych; ocena ekonomiczna naturalnych warunków i zasobów, doświadczenie i metodologia ekonomiczno-geogra-ficznej regionalizacji; opracowanie regionalno-kcmpleksowych problemów ekonomicznych; studium geografii zaludnienia i związanych z nią zagadnień — opracowywanie wszystkich tych doniosłych zagadnień i geografii ekonomicznej, zarówno teoretycznych jak i praktycznych, najściślej wiąże ją z potrzebami gospodarki narodowej. W warunkach gospodarki socjalistycznej z jej planową podstawą, wszechstronne naukowe opracowanie przyrodniczej i ekonomicznej regionalizacji całego kraju lub jego poszczególnych części, kompleksowego rozwoju gospodarczego poszczególnych regionów, prawidłowej regulacji ich ekonomicznych związków, mają ogromne znaczenie praktyczne i stanowią jedno z najważniejszych zadań prac badawczych. Geografowie radzieccy od dawna już prowadzą taką pracę zarówno w instytucjach naukowych jak i w instytucjach planowania, praca ta wymaga jednak stale dalszego rozwijania i rozszerzania jej zakresu.

5.    Wszechstronna analiza naukowa wszystkich właściwości geograficznych kraju oraz przemian zaszłych na jego terytorium w wyniku budownictwa socjalistycznego, poznanie geograficzne innych krajów i ułożenie na tej podstawie opracowań zawierających przeglądy geograficzne, ogólnych map, atlasów i monografii.

Jak wiadomo, wyniki różnorodnej pracy naukowej w zakresie poznania przyrody, gospodarki i zaludnienia różnych krajów i innych części powierzchni ziemskiej od najdawniejszych czasów przedstawiane są w postaci opisów geograficznych oraz map tych krajów i regionów. Dlatego jedną z najważniejszych i najbardziej rozpowszechnionych postaci produkcji naukowej w dziedzinie geografii, w sposób wszechstronny odzwierciedlającą różnorodne teoretyczne i praktyczne osiągnięcia rozmaitych nauk geograficznych, zawsze były i w dalszym ciągu są prace naukowe o charakterze kompleksowym, regionalnym, fizyczno- i ekonomiczno-geogra-ficznym, jak również najrozmaitsze mapy i atlasy geograficzne. Przy tym w miarę rozszerzania się zasobu wiedzy i rozwoju teorii, treść podobnych prac, jak również metody ich opracowania stale doskonaliły się.

Praktyczne zapotrzebowanie na naukowe prace geograficzne wyżej scharakteryzowanego typu jest obecnie w ZSRR większe niż dawniej; treść tych prac powinna całkowicie odzwierciedlić te podstawowe zmiany w treści geografii współczesnej, o których była mowa wyżej, natomiast metody opracowania — zarówno opisowe jak techniczne — wymagają dalszego doskonalenia.

Powstaje pytanie — w jakiej konkretnej formie i jakimi drogami metodycznymi rozwiązuje obecnie radziecka geografia lub dąży do rozwiązania w najbliższej przyszłości wszystkich wyliczonych, skomplikowanych i odpowiedzialnych zadań?