870126684

KANCELARIA PREZESA RADY MINISTRÓW

Wdrażając system rachunkowości zarządczej należy zadać sobie jedno zasadnicze pytanie: Czy chcemy wdrożyć prawdziwy system zarządzania czy tylko utworzyć dział rachunkowości zarządczej? W pierwszym przypadku czeka nas długa i ciężka praca, a w drugim pojawią się „szybkie efekty".

Rachunkowość bez względu na sposób jej definiowania ma służyć odwzorowaniu rzeczywistości gospodarczej i komunikowaniu tych odwzorowań otoczeniu. Trudno jest więc podać w ścisłej formie jednoznaczną definicję rachunkowości. Wynika to z faktu złożoności zagadnień jakie ona obejmuje. Problemy w definiowaniu rachunkowości mogą być rozwiązane dzięki jej bardziej szczegółowej analizie. Rachunkowość można podzielić między innymi na następujące kategorie:

rachunkowość finansowa; rachunkowość zarządcza; rachunkowość podatkowa.

Rachunkowość finansowa

Celem systemu rachunkowości finansowej jest dostarczanie informacji na temat sytuacji finansowej określonego podmiotu. Według wielu źródeł w tym ustawy o rachunkowości, informacje te powinny „rzetelnie i jasno przedstawiać sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy". Jest to istotne, gdyż wykorzystują je zarówno instytucje zewnętrzne, jak i wewnętrzne do podejmowania decyzji gospodarczych. W literaturze spotkać można się jednak ze stwierdzeniami, w których rachunkowość finansowa przeznaczona jest dla odbiorcy zewnętrznego, a zarządcza wewnętrznego. Jest to jednak uproszczenie i kryterium odbiorcy informacji nie powinno być bezwzględnie wykorzystywane do podziału rachunkowości na finansową i zarządczą.

Proces funkcjonowania tego systemu oparty jest na realizacji następujących kolejnych czynności. W pierwszej fazie zadaniem rachunkowości finansowej jest rejestrowanie i gromadzenie informacji o pojedynczych zdarzeniach gospodarczych. Na tej podstawie w drugiej fazie poprzez agregację tych danych prostych tworzone są raporty syntetyczne zawierające zestawienie osiąganych wyników. Podlegają one kontroli przez instytucję zewnętrzną w stosunku do jednostki i od niej niezależną, jaką jest biegły rewident. Celem jej jest uzyskanie pewności, że opracowane sprawozdanie prezentuje prawidłową informację o sytuacji finansowej jednostki je tworzącej. Po zbadaniu i wydaniu pozytywnej opinii przez biegłego rewidenta, sprawozdanie finansowe jest zatwierdzane przez kierownictwo jednostki. W dalszej kolejności raporty te podlegają opublikowaniu w celu zaprezentowania ich podmiotom zainteresowanym wynikami.

Każdy system informacyjny, do jakiego zalicza się również rachunkowość finansowa, ma za zadanie zebrać dane szczegółowe. Dane te zazwyczaj w ujęciu jednostkowym nie dostarczają informacji wystarczających do podejmowania decyzji. Nie informują one o kompleksowej sytuacji gdyż dotyczą pojedynczych zdarzeń. Mają więc małą wartość, jako informacje zarządcze. Następnie system informacyjny dokonuje ich agregacji i prezentowane są raporty syntetyczne. Dopiero wówczas informacje te nabierają znaczenia w zakresie wykorzystania ich do podejmowania decyzji. W wyniku tego sumowania powstaje sprawozdanie finansowe, które stanowi jeden

MPffAUUDZKI _;    UNIA EUROPEJSKA .***.